بسیاری از ما، در ذهن خود این سوال را داریم که خودروسازی ایران در سال ۱۴۰۰ چه سرنوشتی را به خود خواهد دید؟ اکنون بهترین زمان خرید خودرو است یا باید صبر کنیم و منتظر ارزانی باشیم؟ آیا در‌های این صنعت روی همین پاشنه خواهد چرخید؟ یا تغییر و تحولات اساسی در انتظارش است؟ واردات خودرو آزاد می شود یا باید قید خرید خودروهای خارجی را زد؟
پاسخ به این پرسش‌ها ارتباط مستقیم با دو رخداد مهم در سال ۱۴۰۰ دارد، یکی تغییر دولت و دیگری از سرگیری برجام و لغو تحریم‌ها که تاثیرات زیادی در بازار خواهد داشت. امسال سال مهمی برای کشور خواهد بود چرا که در مرداد ماه، عمر دولت دوازدهم به پایان می‌رسد و میهمانانی جدید راهی ساختمان پاستور خواهند شد، رخدادی که می‌تواند باعث ایجاد تغییر و تحولاتی اساسی در تمام صنایع، به ویژه صنعت خودرو باشد.
از طرفی با توجه به اینکه چند وقتی است که صحبت برجام هم داغ شده، احتمال دارد قبل از تغییر دولت، سرنوشت برجام و تحریم هم مشخص شود، که این ماجرا نیز نقشی اساسی در سمت و سوی صنعت و بازار خودرو طی سال آینده خواهد داشت.
سرنوشت خودرو در سال آینده را می‌توان با توجه به فاکتور‌های مختلف بررسی کرد. از ارکان مهم در این صنعت، بخش تولید و توجه به آن است، اکنون در بخش تولید با زیرشاخه‌های مختلفی از جمله نهضت داخلی سازی و روند تامین قطعات از داخل و خارج مواجه هستیم.
بنا بر اظهارات مسیح فرزانه کارشناس صنعت خودرو، بخش بزرگی از بازار خودرو کشور در اختیار محصولات خودروسازان داخلی و چینی است که درصد دقیقی از آن در دسترس نیست؛ ولی داده‌ها نشان می‌دهند مثلاً در سال ۱۳۹۶ در حالی که میزان تولید خودروسازان داخلی یک میلیون و ۵۳۴ هزار دستگاه بوده، در همین مدت مشابه حدود ۷۰ هزار دستگاه خودرو به کشور وارد شده است.
این یعنی سهم خودروهای وارداتی در حد کمتر از ۱ درصد از کل بازار بوده است. اگرچه در طی ۶ ماه اخیر بازار خودرو در هر دو بخش (داخلی و وارداتی) با رکود قابل توجهی مواجه بوده، اما با نزدیک شدن به هفته‌های پایانی سال در کنار تثبیت نسبی قیمت ارز و آرامش مقطعی در بازار خودرو، مصرف‌کنندگان زیادی به دنبال خرید خودرو موردنظر خود هستند.
آینده بازار خودرو چطور است؟
فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو نیز در خصوص آینده بازار خودرو، گفت : اگر سال آینده شرایطی مهیا شود که تولید خودرو افزایش قابل توجه داشته باشد، قیمت‌ها کاهشی می‌شود. اما برعکس این صحتب هم ممکن است رخ دهد، یعنی قیمت خودرو ارتباط مستقیمی با عرضه خودروسازان دارد.
این کارشناس صنعت خودرو معتقد است، نرخ ارز، عرضه خودرو و واردات خودرو در قیمت خودرو تاثیرگذار است. اگر ارز ثابت بماند و عرضه نیز افزایش یابد، قیمت خودرو کاهش می یابد. اما از طرفی ممکن است قیمت خودرو در سال ۱۴۰۰ به ثبات نسبی برسد و شاهد نوسانات جزیی قیمت در این بازار هستیم.
زاوه با تاکید بر اینکه اگر ایران سال آینده به FATF ملحق شود و مذاکرات برجام به نتیجه برسد، تاثیرات هیجانی ناشی از آن موجب می‌شود که ظرف مدت کوتاهی ریزش قیمت در بازار خودرو رخ دهد، گفت: اما این ریزش هیجانی قیمت‌ها دوامی نخواهد داشت و نرخ‌ها دوباره برمی‌گردند.
نایب رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، ضمن اشاره به ثبات قیمت خودرو در بازار طی دو هفته اخیر، روز‌های پایانی بازار در امسال را کساد و بی‌مشتری خوانده و معتقد است که سال آینده نیز بعید به نظر می‌رسد مجدد افزایش قیمت شدیدی در بازار خودرو ایجاد شود.
بازار این روزها روال عادی خود را دارد
نعمت الله کاشانی نسب نائب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به آخرین وضعیت بازار خودرو ،گفت: بازار این روزها روال عادی خود را دارد و تب و تابی در آن دیده نمی شود. خرید و فروش ماشین های ایرانی انجام می شود اما ماشین های خارجی معامله نمی شود.
او بیان کرد: فقط مصرف کنندگان در بازار خودرو حضور دارند و دلالی در بازار وجود ندارد. به جرات می توان گفت، این روزها خرید و فروش‌ها در حداقل خودش است و به جز افرادی که خریدار واقعی خودرو هستند هیچ مراجعه‌ای به بازار انجام نمی‌شود.
کاشانی نسب با بیان اینکه در دو هفته اخیر نرخ دلار تا کانال ۲۳ هزار تومان هم پایین آمد، اما پس از آن دوباره بالا رفت و این روزها در بین کانال ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان در نوسان است، گفت: هرچند کاهش قیمت دلار امید‌ها به کاهش قیمت‌ها را در بین خریداران افزایش داد و قیمت خودرو در پی آن در حد یکی دو میلیون تومان کاهش یافت، اما چند روزی است که قیمت‌ها مجدد به سر جای سابق خود بازگشته است.
نائب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو در خصوص اعمال مالیات بر خودروهای لوکس، تشریح کرد: این قانون هنوز به مرحله اجرایی نرسیده و نمی توان از الان نسبت به آن اظهار نظر کرد، باید بعد از اعمال این قانون بازار را رصد کرد.
در نهایت، اما پرسش بسیار مهم در مورد سمت و سوی خودروسازی ایران در سال آینده، از سرگیری مشارکت‌های خارجی است، موضوعی که از تولید و تامین قطعه گرفته تا داخلی‌سازی و فروش را متاثر از خود خواهد کرد. پیش‌بینی کلی این است که اگر توافق هسته‌ای و برجام احیا و تحریم‌ها لغو شوند، زمینه برای بازگشت خودروسازان خارجی به کشور فراهم خواهد آمد و به احتمال فراوان برخی شرکت‌های خارجی بازخواهند گشت.
