ماجرای ارز ۴۲۰۰ تومانی ماجرای عجیبی در کشور بود. کارشناسان معتقدند ارز 4200 تومانی باعث به وجود آمدن مشکلات بیشماری در کشور شد.
در این خصوص افکار نیوز به گفت و گو با زهرا سعیدی مبارکه سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس دهم پرداخت تا نظر وی را درباره ارز 4200 تومانی و عملکرد اقتصادی دولت جویا شویم.
نظر و تحلیل شما در خصوص ارز یارانه ای 4200 تومانی چیست؟
اولین نکته ای که باید مد نظر داشته باشیم این است که رییس جمهور امانت دار مال مردم است، صاحب آن نیست.
تصمیم برای ارز 4200 تومانی تصمیمی بود که مستقیما در زندگی مردم تاثیر گذاشت. طبق گفته بانک مرکزی 12 میلیارد دلار ارز یارانه ای برای واردات کالاهای اساسی تخصیص داده شد،که تقریبا برابر با نصف بودجه کل مملکت است. با محاسبه اختلاف 20 هزارتومانی ارز یارانه ای و بازار آزاد، این مبلغ برابر با 240 هزار میلیارد تومان میشود. این یعنی 6 برابر میزان فعلی یارانه برای 70 میلیون ایرانی! به عبارت دیگر هر خانواده 5 نفره ماهیانه 1 میلیون و پانصد هزار تومان برای ارز 4200 تومانی دولت هزینه داده است تا مثلا" گوشت مرغ را 10 هزار تومان خریداری کند. آیا قیمت گوشت مرغ 10 هزار تومان است؟ مردم خودشان قضاوت میکنند. عموما" کالاهای اساسی با همان قیمت ارز بازار آزاد بدست مردم رسید. سوال دقیقا" اینجاست: این 240 هزار میلیارد تومان کجا رفت؟ هفتاد میلیون ایرانی حق دارند این سوال را از رییس جمهور بپرسند.
این موضوع نمی توانست به افزایش تولید داخلی کمک کند؟
با مدیریتی که دولت انجام داد خیر. اتفاقا این تصمیم برخلاف سخنان رهبری بود که در جمع سران قوا، 4 محور اساسی مطرح کردند که یکی از آنها تولید کالاهای اساسی بود. وقتی ارز بسیار ارزان را مانند یک جایزه در اختیار وارد کنند قراردادند، و از طرفی تولید کننده مجبور بود برای تامین مواد اولیه از ارز بازار آزاد استفاده کند، چه اتفاقی می افتد؟ در اینجا تولید کننده توان رقابت با وارد کننده را از دست میدهد.
اگر شما به جای دولت بودید، چگونه این موضوع را مدیریت می کردید؟
باید یک صندوق رفاه عمومی تشکیل بشود و این پول به آن حساب واریز شود و آنجا برای مردم تصمیم گیری شود. این مورد را اگر رییس جمهور بخواهد انجام دهد کمتر از یک ماه قابل اجرا است . در اینصورت دیگر نمی پرسیم این 240 هزار میلیارد تومان کجاست؟
خانم دکتر، شما در جایی گفته بودید اختصاص ارز یارانه ای کسری بودجه ایجاد کرده است و این موضوع تورم زا است. چرا؟
این 240 هزار میلیارد تومان معادل تقریبا" نصف بودجه سال گذشته کل کشور بود. این بودجه را از مردم گرفتیم یعنی کسری بودجه ایجاد کردیم . که این کسری بودجه تورم زا است. زیرا یکطرف حجم نقدینگی قراردارد و طرف دیگر ارزش کالاهایی که وجود دارند. مثلا" اگر حجم نقدینگی دو برابر شود و کالاها ثابت باشند، قیمت آن کالاها دوبرابر می شود. اینجاست که دولت با برطرف کردن کسری بودجه حجم نقدینگی را بالا میبرد و تورم ایجاد می کند. این مشکل را مردم بخصوص قشر ضعیف جامعه در سفره زندگی خودشان لمس میکنند.
پس می توان نتیجه گرفت که سیاست تخصیص ارز 4200 تومانی به طور کلی نادرست بوده است؟
نتیجه گیری برای اینکه این سیاست درست است یا غلط خیلی مفصل است. اما مساله مهمتر مدیریت و اجرای این سیاست است. اگر درست اجرا شده بود نباید خیلی از کالاهای اساسی و داروها پا به پای ارز بازار آزاد افزایش پیدا میکرد. معلوم نیست در تخصیص این ارز چه کسانی استفاده کردند و بهره بردند. البته قوه قضاییه ورود پیدا خواهد کرد و این افراد بزودی شناسایی می شوند. این حق ملت و بیت المال است. رییس جمهور که دائما اصرار دارند این مدیریت صحیح بوده است احتمالا یک چیزایی میدانند که ما نمی دانیم . ما به دنبال آن چیز هستیم. البته شاید اعتقاد دارند ما نمی فهمیم و تا پنجم ابتدایی سواد داریم.
در آخر آیا موضوع دیگری باقی مانده است که دوست داشته باشید مطرح کنید؟
من به عنوان یک شهروند و سهامدار از بودجه ممکلت یک سوال میپرسم که این 240 هزار میلیارد تومان کجاست. اگر جواب ندهند، یعنی پاسخی ندارند. و می بایست از مردم عزیزمان بابت مدیریت غلط عذر خواهی کنند.