آیین پایانی سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به دبیری سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد از ساعت ۱۸:۱۵ در سالن همایش‌های برج میلاد تهران و با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی آغاز شد.
مهدی عادلی قاری بین‌المللی کشورمان در ابتدای این مراسم آیاتی از کلام‌الله مجید را تلاوت کرد.
این مراسم با اجرای محمد سلوکی به صورت زنده از طریق شبکه نمایش سیما، شبکه ایران رادیو، صفحه رسمی جشنواره در اینستاگرام و سایت جشنواره فیلم فجر در حال پخش است.
در این مراسم سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و پیروز حناچی شهردار تهران هم حضور دارند.
سلوکی ابتدای این مراسم تذکر داد که حاضران هنگام حضور روی صحنه، به میکروفون دست نزنند و روی نقاطی که مشخص شده است بایستند تا فاصله‌گذاری رعایت شود.
* نمایش موفق فیلم‌ها طی ۴۰۰۰ سانس
سیدمحمدمهدی طباطبایی‌نژاد دبیر جشنواره در این مراسم گفت: تا دو ماه پیش نمی‌دانستیم سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر برگزار می‌شود یا نه؟ اما امروز خوشبختم اعلام کنم ۴ هزار سانس در سراسر کشور با رعایت نکات بهداشتی اجرا شد.
وی افزود: به همه هنرمندان و فیلمسازان چه کسانی که نامشان در لیست نهایی نامزدها حضور دارد و چه کسانی که فیلمشان کاندیدا نشد، خسته نباشید می‌گویم. امیدوارم امسال، سال خوبی برای سینمای ایران باشد.
* یادی از علی انصاریان و چنگیز جلیلوند
در ادامه کلیپی از روند برگزاری جشنواره در این طی روز پخش شد. سپس به یاد علی انصاریان، فوتبالیست و بازیگر فقید کشورمان پخش شد. پژمان جمشیدی حین پخش کلیپ، می‌گریست. او همچنین در انتهای کلیپ از حاضران تقاضا کرده بود به احترام اولین حضور علی انصاریان در جشنواره فیلم فجر، بایستند و او را تشویق کنند و آنها هم چنین کردند.
سپس کلیپی به کارگردانی مجید توکلی برای بزرگداشت زنده‌یاد چنگیز جلیلوند صداپیشه شاخص سینمای ایران پخش شد. او در طول عمر خود بیش از ۴ هزار فیلم دوبله کرد و رکورددار بود.
وزیر ارشاد، رئیس سازمان سینمایی و شهردار تهران روی صحنه آمدند و از محمدمهدی جعفری مدیرعامل مؤسسه قرن ۲۱ به نمایندگی از خانواده زنده‌یاد جلیلوند تجلیل کردند. او در سخنانی گفت: استاد جلیلوند پدر معنوی من بود و وقتی درگذشت، ۴۸ ساعت بعدش هم پدر خود درگذشت. او سپس پیام صوتی دختر چنگیز جلیلوند را پخش کرد. او در این پیام گفته بود پدرم نه فقط باعث افتخار ما که باعث افتخار همه ایرانیان است.
سپس حناچی در سخنانی اظهار داشت: سال گذشته همین روزها بود که این بیماری منحوس آغاز شد و یکی از پیامدهایش فراگیری فقر بود که برای ما مشکلات مضاعفی ایجاد کرد، چرا که ما مسئله تحریم‌ها را هم داشتیم. به نظر می‌رسد موضوعات فقر و حاشیه‌نشینی در جشنواره امسال نقش پررنگ‌تری داشت.
* اهدای سیمرغ‌های بخش تبلیغات سینمای ایران
سحاب زریباف عکاس فیلم خورشید سیمرغ بلورین بهترین عکس را دریافت کرد. او پس از دریافت جایزه، از علی نیک‌رفتار پیشکوست عکاسی یاد کرد و ابراز امیدواری کرد اتفاق خوشایندی که برای فیلم خورشید امروز رخ داد (راهیابی به فهرست کوتاه جایزه اسکار) تداوم داشته باشد.
در ادامه، سیمرغ بلورین بهترین پوستر به وحید عبدالحسینی برای طراحی پوستر فیلم «هفت‌ونیم» رسید و سیمرغ بلورین بهترین آنونس هم نصیب حمید نجفی‌راد برای فیلم شنای پروانه رسید. همسر نجفی‌راد به نمایندگی از او جایزه‌اش را دریافت کرد.
* بهترین فیلم کوتاه و مستند
سپس نوبت به اهدای سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه رسید که مریم اسمی‌خانی برای فیلم «وضعیت اورژانسی» آن را دریافت کرد.
تقی امیرانی کارگردان «کودتای ۵۳» سیمرغ بلورین بهترین فیلم مستند را دریافت کرد. او در سالن حضور نداشت و نماینده‌اش که جایزه را دریافت کرد، یادداشت او را خواند که جایزه را به مستندسازان، مردم ایران و نام ماندگار دکتر مصدق تقدیم کرده است.
* بزرگداشت پرویز پورحسینی
در ادامه کلیپی برای یادبود پرویز پورحسینی پخش شد. سپس پورنگ پورحسینی پسر او روی صحنه آمد و لوح یادبوی را از دست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد. وی در سخنانی کوتاه از برگزارکنندگان مراسم قدردانی کرد و گفت: طی مدت همراهی‌ام با پدر شاهد صحنه‌های ماندگاری را دیدم و مایلم مراتب ادب و احترام خودم را به کادر درمان بیان کنم.
سپس سیدعباس صالحی وزیر ارشاد گفت: سینما گرچه یک پدیده مدرن در ایران است اما به سرعت جای خود را در زندگی ایران پیدا کرد. ما تجربه جنگ را داشتیم و سینمای ایران که تازه به خود آمد، در سال‌های آغازین جنگ با سالی ۲۰ فیلم کار خود را آغاز کرد اما در سال‌های پایان جنگ از ۵۰ فیلم عبور کرد.
وی ادامه داد: امسال هم شرایط شیوع ویروس کرونا را داریم که با وجود شرایط سخت تولید و اکران، بیش از ۵۰ اثر تولید شد که شاهد اکران ۱۶ اثر در جشنواره بودیم. این حاکی از آن است که سینما در روح و جان مردم ایران جاری است. از هنرمندان و عوامل برگزارکننده جشنواره فیلم فجر ممنونم که چراغ سینمای ایران را روشن نگاه داشتند.
* کاهش ۴۰ درصدی تولیدات سینمای ایران با شیوع کرونا
سپس صحنه‌هایی از فیلم‌های حاضر در بخش سودای سیمرغ جشنواره پخش شد. در ادامه، هیأت داوران سی و نهمین جشنواره فیلم فجر شامل محمد احسانی (مدیر فرهنگی) در کنار سینماگران برگزیده ادوار جشنواره فیلم فجر؛ ساره بیات (بازیگر)، مرتضی پورصمدی (مدیر فیلمبرداری)، بهرام توکلی (نویسنده و کارگردان)، نیما جاویدی (نویسنده و کارگردان)، مصطفی کیایی (نویسنده و کارگردان) و سیدجمال ساداتیان (تهیه‌کننده) روی صحنه آمدند. ساداتیان به نمایندگی از این افراد، بیانیه هیأت داوران را قرائت کرد.
در بخشی از این بیانیه آمده است: حضور کم‌رونق بخش خصوصی و کاهش ۴۰ درصدی تولیدات و تأثیر آن بر کیفیت فیلم‌ها، قابل پیش‌بینی بود.
این عضو هیأت داوران تأکید کرد که آنها فارغ از هیاهوی فضای مجازی به قضاوت فیلم‌ها نشسته‌اند و گفت: متاسفانه امسال فضای مجازی محلی برای تبلیغات غلو شده فیلم‌های خاص شده بود و امیدوارم سال آینده شاهد رقابت بی‌حاشیه و سالم باشیم.
او همچنین به تنوع ژانر در سینمای ایران و پتانسیل سینمای ایران در تنوع گونه اشاره کرد و از توجه سینماگران به سینمای اقتباسی سخن گفت.
* اهدای سیمرغ‌ها
سپس سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های میدانی به ایمان کرمیان برای فیلم «تک تیرانداز» اهدا شد. کرمیان پس از دریافت جایزه گفت: این سومین جایزه من است و دست پدر و مادرم را می‌بوسم و از همسر و دخترم تشکر می‌کنم. او همچنین تولد مصطفی کیایی را تبریک گفت.
سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های بصری هم به فرید ناظرفصیحی برای فیلم «ابلق» اهدا شد. سیمرغ بلورین «بهترین چهره‌پردازی» هم به فیلم «ابلق» و گریمور آن ایمان امیدواری رسید.
سیمرغ بلورین «بهترین طراحی لباس» به مارال جیرانی برای فیلم «بی همه چیز» تعلق گرفت. او گفت که این اولین جایزه حرفه‌ای اوست.
سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه به «سهیل دانش اشراقی» برای فیلم «روزی روزگاری در آبادان» رسید. او در سخنانی گفت: خیلی خوشحالم که از ایران نرفتم، چون رفتن همیشه چاره رفتن نیست.
سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری به رشید دانشفر برای فیلم «یدو» رسید. سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری هم به «یدو» و امیرحسین قاسمی اهدا شد.
سیمرغ بلورین در بخش «بهترین موسیقی متن» به حامد ثابت برای فیلم «بی‌همه‌چیز» اهدا شد. او سیمرغ خود را به نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران تقدیم کرد.
یک سیمرغ دیگر به فیلم «بی همه چیز» رسید و آن سیمرغ بهترین تدوین بود که به عماد خدابخش اهدا شد. او جایزه‌اش را به پدر خود تقدیم کرد.
دیپلم افتخار فیلمبرداری به محمد رسولی برای فیلم «زالاوا» اهدا شد و مرتضی نجفی برای فیلم‌های «روشن» و «یدو» سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری را دریافت کرد. او گفت از هیأت داوران ممنونم که برای دومین سال پیاپی، مرا لایق دریافت این جایزه دانستند.
پوریا رحیمی‌سام برای بازی در «زالاوا» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد. او پس از دریافت جایزه‌اش گفت: الهی شکر! احترام ویژه به نامزدهای این بخش که همه از دوستان من هستند. من ۱۴ سال پیش در چنین روزی پدرم را از دست دادم. آن موقع روی صحنه تئاتر بودم و طی یک اتفاق عجیب، سر خاکش حاضر نبودم. ۱۴ سال است که منتظر این لحظه‌ام: سلام بابا!
گلاره عباسی برای بازی در «ابلق» سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کرد. او سپس از نرگس آبیار بابت حضور در فیلم‌های او تشکر کرد.
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی مرد به رضا عطاران بازیگر فیلم «روشن» اهدا شد.
عطاران پس از دریافت جایزه خود گفت: به روح‌الله حجازی به خاطر فیلم خوبش تبریک می‌گویم. او همچنین برای دیگر فیلم خود «شیشلیک» به کارگردانی محمدحسین مهدویان تبلیغ کرد. این بازیگر با اشاره به آغاز واکسیناسیون کرونا در کشور، از مسئولان تقاضا کرد این روند سرعت یابد.
دیپلم افتخار بازیگر نقش اصلی زن به ستاره پسیانی برای بازی در «یدو» تقدیم شد. او پس از دریافت جایزه‌اش گفت: از پدر و مادرم که من را با دنیای هنر و زندگی کردن در این قاب جادویی آشنا کردند، ممنونم.
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی زن هم به رؤیا افشار برای بازی در «مامان» رسید. اوگفت: مطمئنم این انتخاب برای گروه داوری سخت بود و من تشکر می‌کنم. افتخار می‌کنم که تلاش کردم که چهره‌ای صادق از مردم را ارائه دهم و از مردم کشورم سپاسگزارم، مردم این روزها روزهای خوبی را نمی‌گذرانند، آرزوی روزهای خوب برای مردم سرزمینم دارم.
* دیپلم افتخار برای «مصلحت»
دیپلم افتخار بهترین کارگردانی فیلم اول به حسین دارابی برای کارگردانی فیلم «مصلحت» رسید. او ضمن تشکر از هیأت داوران و تشکر از خداوند و عرض ارادت به حضرت ولی عصر(عج) گفت: از عوامل فیلم، خانواده، همسر و دو فرزندم تشکر می‌کنم.
سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی فیلم اول هم به ارسلان امیری برای فیلم سینمایی «زالاوا» رسید. او طی سخنانی گفت: جایزه طبق آیین‌نامه به کارگردان اهدا می‌شود، اما این جایزه سنگین دسترنج تمامی عوامل است و از هیأت داوران ممنونم و امیدوارم سلامت به سینمای ایران برگردد و مدافعان سلامت، سالم باشند. من فیلمسازی را از آیدا پناهنده، همسرم آموختم.
حسن قرایی و محمد داودی فیلمنامه‌نویسان فیلم سینمای «بی همه چیز» سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه اقتباسی را دریافت کردند. داودی در سخنانی گفت: امشب جای خالی مردم را اینجا خیلی احساس کردیم، امیدوارم هر چه زودتر شر این ویروس نکبت جمع شود.
سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه به نویسندگان «زالاوا» یعنی ارسلان امیری، آیدا پناهنده و تهمینه بهرام رسید. بهرام گفت: از ارسلان امیری بابت اعتمادشان ممنونم. حالا که سیمرغ بهترین فیلمنامه در دستم است نمی‌توانم از فیلمنامه «تی‌تی» به کارگردانی آیدا پناهنده یاد نکنم. امیری هم به زبان کردی صحبت کرد و سپس به فارسی گفت: «زالاوا» در کردستان ساخته شده و جایزه را به مردم کردستان تقدیم می‌کنم. سیمرغ پناهنده از دست امیری همسرش به زمین افتاد ولی نشکست.
در ادامه، وزیر ارشاد برای اهدای سیمرغ در بخش جایزه ویژه هیأت داوران به روی صحنه آمد و جایزه این بخش به محسن قرایی کارگردان فیلم «بی‌همه‌چیز» تعلق گرفت. قرایی به تشکر کوتاه از هیأت داوران قدردانی کرد.
* «یدو» سیمرغ بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را دریافت کرد
سپس نوبت به اهدای سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی رسید که مهدی جعفری برای فیلم «یدو» آن را دریافت کرد. جعفری در سخنانی گفت: به مردم خون‌گرم و مدافع آبادان ادای دین می‌کنم. «یدو» به گرد پای فیلم های به اصطلاح کانونی مثل «باشو غریبه‌ای کوچک»، «دونده» و «خانه دوست کجاست» نمی‌رسد اما تلاشی کوچک است.
سیمرغ بلورین در بخش «بهترین فیلم» هم به محمدرضا مصباح، تهیه‌کننده فیلم «یدو» رسید. او که به همراه میلاد صویلاوی بازیگر اصلی فیلم روی صحنه حاضر شد، گفت: به روح بزرگ شهدای امنیت و سلامت سلام می‌فرستم. افتخار می‌کنم در رقابتی حاضر بودم که فیلم‌های ارزشمندی در آن حضور داشتند. دوست داشتم گروه سازنده فیلم برای دریافت این سیمرغ روی صحنه حضور داشتند که به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی این امکان فراهم نشد. از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و بنیاد سینمایی فارابی برای حمایت‌هایشان تشکر می‌کنم.
مصباح ادامه داد: «یدو» سخت‌ترین و متفاوت‌ترین کار من بود و همه عوامل جهادمندانه پای این کار ایستادند. امیدوارم ساخته شدن این قبیل فیلم‌ها بتواند به بهتر شدن وضعیت معیشت مردم خوزستان به ویژه آبادان کمک کند. ما در بخش‌های زیادی نامزد شدیم اما نامزدی میلاد صویلاوی برای ما افتخار بود، چرا که استعدادی جدید را به سینمای ایران معرفی کرد.
* «تک‌‌تیرانداز» بهترین فیلم ملی جشنواره
سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی با گرامیداشت یاد سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به علی غفاری و ابراهیم اصغری، کارگردان و تهیه‌کننده فیلم سینمایی «تک تیرانداز» اهدا شد. اصغری پس از دریافت جایزه گفت: از خانواده زرین تشکر می‌کنم که به ما اجازه دادند درباره زندگی این شهید بزرگوار فیلم بسازم. غفاری هم اظهار کرد: از مدیران و مسئولان مربوطه تقاضا دارم که فیلم‌های دفاع مقدس را بیشتر دریابند و کمک کنند.
* «ابلق» بهترین فیلم از نگاه تماشاچیان
در پایان نوبت به اهدای سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران، به روی صحنه آمد.
در این بخش، فیلم‌های «شیشلیک» ساخته محمدحسین مهدویان با ۱۱ هزار و ۹٨۲ امتیاز، فیلم «بی همه چیز» محسن قرایی با ۱۳ هزار و ۹۳۰ امتیاز در جایگاه دوم و سوم قرار گرفتند و سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به «ابلق» ساخته نرگس آبیار با ۱۴ هزار و ۷۲۵ امتیاز تعلق گرفت.
محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده «ابلق» در سخنانی گفت: این سیمرغ نزد ما امانت است و اگر ان‌قلتی روی آن است، آن را تقدیم می‌کنیم.
