۱- اینکه برخی مسئولان در فضای داخلی کشور به‌گونه‌ای موضع‌گیری کنند و در فضای خارجی به‌گونه‌ای دیگر، نشان می‌دهد اولاً یک انسجام و اراده لازم برای تحقق راهبرد مقابله با سناریوهای دشمن در بین آنان وجود ندارد و ثانیاً احتمالاً مثل زمان مذاکرات هسته‌ای پشت‌پرده خبرهایی است. اینکه رهبری فرمودند « تحریمها باید برداشته شود»، راهبردی قطعی و یک موضع انقلابی است که رهبری قبلاًً تصریح داشتند «من دیپلمات نیستم، یک انقلابی هستم و حرف را صریح و شفاف بیان می‌کنم». لذا آنجا که رهبری سخن قطعی نظام را به‌عنوان موضع انقلابی صریح و شفاف اعلام می‌کنند باید مسئولان و حتی دیپلمات‌های کشور نیز موضعی واحد اتخاذ و از ایجاد هرگونه شائبه و تردید در افکارعمومی جلوگیری کنند و نباید «سخنی بگویند که اراده‌ای دیگری به نظر می‌آید»! چراکه در شرایط کنونی آنچه موجب ادامه مقاومت ملت ایران و شکست سناریوهای دشمنان می‌شود انسجام مردم با اتخاذ مواضع واحدِ انقلابی از سوی مسئولان است و مسئولان باید متوجه باشند رویکرد عملیات روانی دولت آمریکا مشروط کردن برجام با بازی با افکارعمومی، شرطی و دوقطبی کردن دوباره جامعه و ایجاد بلاتکلیفی با هدف ایجاد اختلاف است تا بتواند به اهدافش برسد.
۲- آنچه از فضای سیاسی- رسانه‌ای کشور و جهان آشکار است اینکه دولت ایران و دولت بایدن رایزنی‌های مجددی درخصوص برجام آغاز کرده‌اند و این رایزنی‌ها و مذاکرات به دو صورت غیرمستقیم از طریق اروپایی‌ها که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته «هماهنگی‌های بین تهران و واشنگتن را انجام می‌دهم» و مستقیم از طریق رسانه‌ها که به قول رسانه‌های غربی «در اروپا ادامه دارد و هرچند جزئیات آن منتشر نشده اما قابل فهم است»! بر این اساس رسانه‌های غربی و برخی داخلی‌ها در چند روز اخیر در یک خط خبری مشترک تلاش دارند تا استنتاجات خود را به افکارعمومی القاء کنند.
۳- اعلام برگشت صریح ایران به برجام از سوی برخی مسئولان، خلاف مواضع رهبری در‌باره عجله نداشتن ایران برای برگشت به برجام است. برخی تلاش دارند تا با جملاتی همچون «اگر آمریکا برگردد ما هم سریع برمی‌گردیم/ اگر آثار برگشت آمریکا مشاهده شود/ برگشت آمریکا باید مؤثر باشد/ و... حفظ برجام را مهم‌تر از برداشتن تحریمها القا کنند و از قاطعیت سخن قطعی نظام بکاهند و به طرف‌های آمریکایی و اروپایی مثل زمان مذاکرات هسته‌ای پیام دهند «برگشت به برجام به هر قیمتی» برای آنها مهم است و نه برداشتن تحریمها!
۴- سی‌ان‌ان در یک مصاحبه حرفه‌ای با محمدجواد ظریف و با پخش اظهارات گزینشی و جا‌نمایی شده بایدن و بلینکن و سالیوان در بین صحبت‌های ظریف و تکرار اینکه اینها همتایان رئیس‌جمهور و وزیرخارجه ایران در کاخ سفید هستند، تلاش داشت به‌نوعی یک مذاکره مجازی بین آنها القا کند و به نمایندگی از آمریکایی‌ها سؤالات آنها را مطرح و با هدایت ظریف به سوی مطالبات‌شان اولاً با کسب اطلاعات، فضای ذهنی وزیر خارجه را ارزیابی و ساماندهی کند و ثانیاً با دریافت پاسخ‌های دلخواه، در فضای افکارعمومی و رسانه‌ای درخصوص مواضع قاطع و سخن قطعی جمهوری اسلامی ایجاد تردید کند تا جایی‌که نهایتاً ظریف در موضعی قرار می‌گیرد که به‌جای لغو همه تحریمها خواستار صدور دستورات اجرایی رئیس‌جمهور آمریکا برای لغو تحریم‌های اعمال شده از سوی ترامپ می‌شود! در این مذاکره مجازی، متأسفانه ظریف چند پیام ظریف کاری شده نادرست را ارسال می‌کند از جمله القای اجازه دادن ایران به اروپایی‌ها برای میانجی‌گری و اجازه داشتن از رهبری در این خصوص! در این راستا خبرگزاری‌ها و رسانه‌های غربی ادعا کردند «ظریف از بورل خواسته به‌عنوان هماهنگ‌کننده تدابیری که باید ایران اتخاذ کند، او طراحی کند و برای این پیشنهاد خود از پشتوانه رهبری برخوردار است.» ظریف بعد از فضاسازی در‌باره برگشت سریع ایران و آمریکا به برجام، با این ادعا که «ما برای حفظ برجام جدی و از اراده سیاسی کافی برخورداریم و تصمیم رهبر معظم انقلاب در این خصوص واضح است»، در مواضع نظام ایجاد شک و تردید القا می‌کند، گویی تصمیم رهبری در‌باره اراده سیاسی برای حفظ برجام واضح است، نه برداشتن تحریمها، و گویی رهبری از سخن قطعی خود درخصوص برداشتن یکجای تحریمها و بی‌اهمیت بودن بازگشت آمریکا به برجام عقب‌نشینی کردند و خواستار برگشت آمریکا به برجام هستند؟! اینکه یک روز بعد پایگاه اینترنتی دفتر رهبرانقلاب خبری به نقل از وزیر خارجه منتشر کرد مبنی بر اینکه محمدجواد ظریف تصریح کرد «بازگشت آمریکا به برجام کافی نیست، آمریکا باید همه تحریمها را لغو کند» برای جلوگیری از همین شائبه و تردید در مواضع دیپلمات‌های خارجه و در افکارعمومی کشور و جهان بود. البته ظریف روز بعد برای اینکه بار این اصلاح مواضع خود را نیز کم کند، در توئیتی مجدد ادعا کرد «به مجری سی‌ان‌ان گفتم با بازگشت آمریکا، ایران فوری برمی‌گردد و جوزپ بورل می‌تواند بین ایران و آمریکا برنامه‌ریزی کند»! لذا سؤال این است ظریف اختیارات وزارت خارجه را بر اساس کدام مجوز به جوزپ بورل تفویض کرده است؟! ظریف همچنین در یک پیام ظریف‌کاری‌شده دیگر اولاً از بایدنِ مؤدب‌تر از اوباما می‌خواهد فرصت برگشت را در دولت حسن روحانی از دست ندهد. ثانیاً به او پیام می‌دهد که مسئله تحریمها، ثانویه و برگشت سریع به برجام، اولیه است و ثالثاً برای آسوده کردن خیال آقای بایدن از برگشت سریع به برجام، ادعا می‌کند «حالا ما می‌توانیم مسائل دیگری را که رئیس‌جمهور بایدن (انگار رئیس‌جمهورِ ظریف هم هست؟!) مطرح کرده، مورد بحث قرار دهیم!» امپراتوری رسانه‌ای جهان از جمله خبرگزاری فرانسه و شبکه روسیاالیوم هم مدعی شدند «ایران امروز با لحن نرم‌تری از مواضع خود عقب‌نشینی کرد! و ظریف پیام مستقیمی به آمریکا داد!» نکته مهم در این فضاسازی‌ها پس‌زدن آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها با دست و پیش کشیدن با پا، و برخورد تحقیرآمیز و از موضع بالای با پیام‌های ارسالی و پیشنهادهای ظریف بود، از جمله ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «دولت آمریکا بیش از آنکه به تعامل با ایران نیاز داشته باشد و قبل از اینکه آماده پذیرش پیشنهاد از سوی ایران باشد، با متحدان خود گفت‌وگو می‌کند». بلینکن هم گفته «تبادل زندانیان و برجام هیچ ربطی به هم ندارد». براین اساس رسانه‌ها وانمود می‌کنند که ایران هر روز در حال ارسال پیام و پیشنهاد به آمریکا و آمریکا هر روز در حال رد کردن پیشنهادات مسئولان ایرانی است! تا جایی که شبکه‌های خبری مصاحبه ظریف با سی‌ان‌ان را تلاشی برای خروج ایران از بن‌بست و ادعای سخنگوی دولت ایران مبنی بر عقب‌نشینی ایران از گام‌های کاهش تعهدات برجامی را در جهت کامل نمودن پیام‌های ظریف‌کاری شده ظریف توصیف کردند! لذا دوگانگی در مواضع حاکمیت و دولت و در خود دولت به مراتب خطرناک‌تر از خود تحریم‌هاست.
۵- اما با آشکارتر شدن مطالبات زیاده‌خواهانه بایدن و تیمش، تحلیلگران معتقدند که «مواضع بایدن بدون هیچ تغییری نسبت به ترامپ به منزله آزمایشی برای سنجش افکارعمومی آمریکا و ایران است.» روسیاالیوم تأکید می‌کند «هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که دولت بایدن مواضع آمریکا را تغییر دهد و از شروط دولت ترامپ در زمینه موشکی و منطقه‌ای ایران دست کشیده باشد.» برتراند بدی متخصص روابط بین‌الملل و استاد دانشگاه علوم سیاسی پاریس هم در مصاحبه با رادیو بین‌المللی فرانسه تأکید می‌کند «بایدن در سیاست خارجی خود در خاورمیانه فقط یک تغییر ظاهری، یا بهتر بگوییم یک تغییر دستور زبانی انجام خواهد داد و نباید انتظار چرخشی در سیاست‌های آمریکا داشته باشیم چرا که فضای جولان دادن برای بایدن محدود است.» وزیر خارجه آلمان هم با همین تغییر دستور زبانی ظاهری جهت بزک کردن چهره خود و فریب ملت ایران ادعا کرده «اگر آمریکا به برجام برگردد تحریمها لغو می‌شود و هیچ تحریم دیگری اعمال نمی‌شود!» نکته جالب این است که هایکو ماس این ادعای مزورانه را در نشست سالیانه موسسه مطالعات امنیت اسرائیل، جایی‌که برای اعمال تشدید فشارها بر جمهوری اسلامی هزاران سناریو و توطئه طراحی می‌شود، بیان می‌کند.
۶- با توجه به آشکار شدن مواضع دولت بایدن مبنی بر حفظ برجام با حفظ تحریمها نه برداشتن تحریمها، همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب تأکیدکردند «بازگشت آمریکا به برجام ممکن است به ضرر ایران هم باشد.» وقتی بایدن و تیمش برجام را تاریخ گذشته می‌دانند و صراحتاً تأکید کرده‌اند «در برنامه مهار ایرانِ درصدد لغو تحریم‌های تهران در کوتاه‌مدت نیستیم، بلکه به‌دنبال عامل افزایش فشار بر ایران هستیم نه کاهش فشارها!»، چگونه می‌توان انتظار داشت بر اساس برجام تحریمها را لغو کنند؟ براین اساس است که رهبری تأکید دارند «تا چند سال آینده هم تحریمها برداشته نمی‌شود و باید به فکر خنثی‌سازی تحریمها بود.» لذا باید مراقب بود فرصت پیش آمده به تهدید دیگری مثل خود برجام تبدیل نشود. هرچند رهبری در وصف فرازها و فرودهای انقلاب و کشور می‌فرمایند «افرادی خدمت می‌کنند و افرادی ظرفیت‌های کشور را از دست می‌دهند، اما حرکت کشور و انقلاب رو به جلو است و دشمنان هیچ غلطی نمی‌توانند بکنند.» در این مسیر نیز مأموریتی که نظام برای آقای ظریف تعیین کرده برداشتن یکجای همه تحریم‌هاست نه برگشت به برجام، چراکه برجام بدون برداشتن تحریمها «خسارت محض»! است و ملت ایران دیگر اجازه نمی‌دهد در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ مجدداًً اقدام به «دستاوردسازی از هیچ!» کنند.
دکترمحمدحسین محترم
