ترکیه نیز همچون دیگر کشورها تلاش می کند تا هر چه زودتر، خود را از دام ویروس مهلک کرونا برهاند. شیوع این ویروس، لطمات جدی به اقتصاد ترکیه زده و به جرات می توان گفت، احزاب مخالف حزب حاکم، هیچگاه نتوانسته اند تا این اندازه، دولت را تحت فشار قرار دهند. چرا که اوضاع اقتصادی ترکیه خوب نیست، بخش قابل توجهی از مردم دچار تنگنای مالی، بیکاری و فقر شده و برای امرار معاش، با موانع و چالش های بزرگی روبرو شده اند.
در این میان، توجه به موضوع واکسن ، به خوراک شب و روز رسانه ها و فضای مجازی تبدیل شده و شواهد نشان می دهد بخش کثیری از مردم ترکیه، تحت تاثیر روانی انتشار خبر تزریق واکسن، تدابیر را رها کرده و توجه چندانی به پروتکل های بهداشتی ندارند و این مساله، مقامات بهداشتی ترکیه را نگران کرده است.
بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده از سوی وزارت بهداشت ملی ترکیه، در این کشور، آخرین آمار مرتبط با قربانیان و بیماران کرونا از این قرار است:
شمار افراد فوت شده در 24 ساعت اخیر: 129 نفر.
شمار مبتلایان در 24 ساعت اخیر: 6 هزار و 871 نفر .
شمار بستری شدگان 24 ساعت اخیر: 658.
شمار شفایافتگان 24 ساعت اخیر: 7 هزار و 100 نفر.
درصد اشغال کل تخت های بیمارستانی کشور: 45 درصد.
شمار کل تست های انجام شده: 29 میلیون و 500 هزار مورد.
شمار کل فوت شدگان: 25 هزار و 865 نفر.
شمار کل مبتلایان: 2 میلیون و 471 هزار نفر.
شمار کل شفایافتگان: 2 میلیون و 355 هزار و 409 نفر.
شمار واکسینه شدگان تا صبح امروز: نزدیک به 2 میلیون نفر.
تا اینجای کار، دولت ترکیه در تامین واکسن و انجام عملیات واکسیناسیون موفقیت نسبی به دست آورده اما اشاره به نواقص و مشکلات، ابزاری در دست مخالفین شده و واکسن در این کشور، یک موضوع سیاسی تبدبل شده است.
وقتی که ترکیه، چین را برگزید
جالب است که مشهورترین کاشف بین المللی تولیدکننده واکسن دو دانشمند ترک تبار آلمانی هستند اما شرایط به گونه ای رقم خورد که ترکیه واکسن مورد نیاز خود را از چینی ها خرید.
اوغور شاهین، دانشمند ترک‌تبار کاشف واکسن کرونا و مدیرعامل شرکت بایون‌تک و همسرش اوزلم تورجی، مورد توجه جهانیان قرار گرفتند و فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه، در یک مقطع کوتاه چند روزه، 6 بار تلفنی با شاهین گفتگو کرد، تا قرارداد نهایی شد. او در اواخر سال 2020 میلادی در گفتگو با خبرگزاری رسمی آناتولی ترکیه درباره امضای قرارداد خرید واکسن با ترکیه و جزئیات این قرارداد وعده ارسال 550 هزار دز تا پایان سال را داد. اما این وعده عملی نشد.
او همچنین گفته بود: «شاید در ارسال این دزها چند روز تاخیر رخ دهد. ولی قصد داریم 30 میلیون دز را تا پایان سال 2021 به ترکیه ارسال کنیم. همچنین طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا پایان ماه مارس سال آینده 4.5 میلیون دز را به ترکیه ارسال خواهیم کرد. همه جهان نیاز به واکسن دارد. می‌خواهیم به صورت عادلانه این دزها را ارسال کنیم. سال آینده قصد داریم به همراه شرکت داروسازی فایزر بیش از یک میلیارد دز واکسن تولید کنیم. باید به بیش از 80 کشور این دزها را ارسال کنیم.»
شاهین علاوه بر اعلام تمایل برای سرمایه‌گذاری در ترکیه گفته بود:«واکسن چینی، واکسن بایون‌تک و یا واکسن کشوری دیگر مشکلی ندارد. مهم این است که به اندازه کافی واکسن در ترکیه وجود داشته باشد.»
ورود واکسن Sinovac چینی به ترکیه، مورد انتقاد بسیاری از مخالفین قرار گرفت. آنها معتقد بودند که اگر این واکسن خوب است، چرا هیچ کشور پیشرفته ای آن را نخریده و فقط کشورهایی نظیر اندونزی، شیلی، تایلند، برزیل و بنگلادش، این واکسن را خریده اند. اما وزیر بهداشت ترکیه اعلام کرد که آن چه در مورد واکسن اهمیت دارد، دانش و فن آوری تولید است و نه ملیت شرکت سازنده واکسن.
سرعت در اجرا، تنوع در خرید
تا اینجای کار، می توان چنین گفت که ترکیه همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذاشته و توانسته در تامین واکسن، از منابع متنوع استفاده کند. اگر چه نقش مسائل سیاسی و توجه خاص سیاست خارجی ترکیه به چین و روسیه در این ماجرا بی تاثیر نبوده، اما اقدامی که تا به حال انجام شده، اثربخش بوده است.
ترکیه، بخشی از 50 میلیون دُز واکسن چینی را دریافت کرده و قرار است به زودی محموله هایی نیز از شرکت بایون تک آلمان تحویل بگیرد و توافق نامه اولیه برای تولید مشترک بین روسیه و ترکیه نیز در جریان است. در همین حال، تولید ملی نیز در دستور کار است و احتمالاً تا اوایل تابستان سال جاری میلادی، واکسن تولید شده داخلی نیز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وقتی که سیاستمداران، آستین بالا زدند
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی و بسیاری دیگر از مقامات سیاسی ترکیه، جلو دوربین رفتند و در حضور خبرنگاران واکسینه شدند تا به مردم نشان دهند که خود آنها، ترس و هراسی از واکسن چینی ندارند و حاضر نیستند جان مردم را برای واکسنی به خطر بیندازند که نسبت به آن، اطمینان شخصی ندارند.
بر اساس گفته های وزیر بهداشت ترکیه، تاکنون کلیه پرسنل بهداشت و درمان این کشور، اعم از پزشکان، پرستاران، پرسنل پیراپزشکی و تمام کارکنان بیمارستان ها و درمانگاه ها واکسینه شده اند و به همین خاطر، حالا با روحیه و اعتماد به نفس بیشتری به کار و فعالیت خود ادامه می دهند.
نماینده، تافته جدابافته نیست
پس از پایان روند تزریق واکسن به تمامی پرسنل بهداشت و درمان ترکیه، در برخی از رسانه ها و محافل سیاسی ترکیه، این خبر منتشر شد که فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه، برنامه ای در نظر گرفته تا بر اساس آن و در یک عملیات ضربتی و سریع، تمام نمایندگان و کارکنان پارلمان ترکیه واکسینه شوند.
انتشار این خبر، موجب واکنش های منفی در فضای مجازی شد اما مصطفی شن توپ رئیس پارلمان ترکیه به طور صریح اعلام کرد که این خبر از اساس و بنیان کذب است و هیچ برنامه و توافقی برای اختصاص برنامه ویژه برای واکسینه کردن نمایندگان و کارکنان پارلمان، در دستور کار نیست.
مواجهه ترکمنستان با واکسن روسی
شاید علاوه بر همکاری های سیاسی و اقتصادی بین آنکارا و مسکو، توجه به رفتار و مواجهه دولت ترکمنستان در قبال واکسن روسی، یکی از موضوعاتی است که توجه مقامات ترکیه را به سوی خود جلب کرده است. چرا که در کشور ترکمنستان، نه یک نوع واکسن روسی، بلکه دو نوع واکسن روسی به صورت رسمی مورد استفاده قرار گرفته است.
چندی پیش، وزارت امور خارجه ترکمنستان با انتشار پیامی اعلام کرد که ترکمنستان نخستین کشور در آسیای میانه است که واکسن «اسپوتنیک وی» روسی را ثبت کرده است. حالا دستور استفاده از دومین نوع واکسن روسی نیز آمده و قربان‌قلی بردی‌محمدف، رئیس جمهور ترکمنستان به وزیر بهداشت این کشور دستور داده تا دومین واکسن روسی کرونا (اپی واک کرونا) مورد استفاده قرار بگیرد.
در پایان باید گفت، اگر چه سران احزاب مخالف دولت، چند و چون مواجهه با کرونا و نحوه تامین واکسن را به یک موضوع سیاسی تبدیل کردند، اما دولت و حزب حاکم نیز در چنین مسیری قدم برداشته اند و تاکید مکرر بر این که دولت ترکیه یکی از 3 کشور بسیار موفق جهان در روند اجرای عملیات واکسیناسیون است، نشان دهنده این است که ظاهراً در ترکیه گریزی از سیاست نیست و در مورد هر موضوعی که مورد توجه افکار عمومی قرار بگیرد، سیاستمداران، اهداف خاص خود را دنبال می کنند.
