کیانوش جهانپور مدیر مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت گفت: غربالگری یک فرآیند است که از آزمایش بیوشیمیایی شروع می‌شود و به آمنیوسنتز می‌رسد. در مشاوره‌ها امکان دارد به اغلب خانواده‌ها آزمایشات اولیه توصیه شود اما اینطور نیست که آمنیوسنتز برای همه انجام شود و این آزمایش به صورت پلکانی فیلتر می‌شوند.
وی افزود: اگر برای همه بارداری ها در کشور غربالگری انجام شود، حدود 10درصد یعنی حدود 60 هزار نفر با خطر بالا تعیین و برای آزمایش‌های بیشتر به مراکز آزمایشگاهی معرفی می شوند. حدود 90 درصد مادران در همان مرحله اول که هیچ خطری هم ندارد از دایره غربالگری خارج می شوند.
وی خاطرنشان کرد: تست غربالگری اولیه هم شامل دو نوع تست بیوشیمی است که به آن «دابل مارکر» و سونوگرافی «ان تی» گفته می شود و با استفاده از نتایج این تست ها خطر سندروم داون در نوزاد محاسبه می‌شود .
وی گفت: کسانی که نتیجه آزمایش اولیه شان مشکوک باشد، گروه پر خطری هستند که باید آزمایشات بعدی را انجام دهند. از مجموعه 60 هزار نفری که سالانه با ریسک های بالا ارزیابی می شوند، ده درصد آن ها یعنی 6 هزار نفر آن ها به دلیل ریسک بالا مستقیما باید آمنیوسنتز شوند.
*13 سقط جنین القایی براثر غربالگری در سال
جهانپور تأکید کرد: 90 درصد موارد یعنی 54 هزار نفر دیگر برای انجام تست غیر تهاجمی «ان آی پی تی» معرفی می شوند. از این 54 هزار نفر هم ، کمتر از یک درصد از کسانی که تست را انجام می دهند مثبت می‌شوند که برای تشخیص باید آمنیوسنتز شوند. یعنی 540 نفر هم از این طریق برای آمنیوسنتز معرفی می شوند که جمعا 6540 نفر نیاز دارند سالانه آمنیوسنتز برایشان انجام شود.
مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت در خصوص ریسک سقط القایی در آمنیوسنتز گفت: برخی می گویند امکان سقط جنین در مرحله آمنیوسنتز یک در هزار است که این احتمال در 6540 مورد ، عملا 7 نفر می شود و ما اگر ریسک سقط را یک در 500 هم در نظر بگیریم می شود 13 نفر.
وی ادامه داد: احتمال 13 سقط ناشی از آمنیوسنتز به دنبال غربالگری در کشور به طور سالانه وجود دارد که 20 درصد از این 13 نفر هم سندروم داون خواهند بود، یعنی می توانیم بگوییم سالانه 10 مورد سقط جنین القایی سالم ناشی از غربالگری در کشور داریم و این عدد با اعداد عجیب 8هزار و 9 هزار تا هیچ ارتباطی ندارد .
وی بیان کرد: بنابراین ممکن است سالی ده یا 13 سقط القایی جنین سالم قبل از دمیده شده روح اتفاق بیفتد اما این عارضه جانبی در یک پروسه تشخیصی و درمانی با فوایدی که می تواند برای پیشگیری از تولد نوزاد با اختلال ژنتیکی شدید باشد، به چشم نمی آید.
جهانپور اظهار داشت: به هر صورت هر روش تشخیصی عوارضی را به همراه دارد و شما نمی توانید هیچ روش تشخیصی بدون عارضه پیدا کنید لذا یک فرآیندی که در 1 میلیون و 200 هزار نفر شکل می گیرد و نهایتا به 10 سقط آن هم قبل از دمیدن روح به جنین بینجامد، نیازی به این همه هیاهو ندارد زیرا به لحاظ اخلاق پزشکی و فقهی یک فرآیند منطقی و علمی است.
*عواقب ترس از تولد نوزاد معمول
جهانپور از عوارض کم رنگ کردن غربالگری گفت: افرادی که اهمیت غربالگری را سست می‌کنند جامعه را به سمت سقط غیرقانونی بیشتر، انجام هزینه های بی مورد ناشی از تقاضای القایی در جامعه پیش می برند و ترس از تولد نوزاد معلول با مشکلات ژنتیکی حاد می تواند باعث افزایش هزینه خانوارهاو پرهیز از فرزندآوری هم بشود.
وی با بیان اینکه مخالفت با غربالگری قرابتی با سیاست های جمعیتی و تشویق و ترغیب فرزندآوری ندارد، گفت: در فرآیند غربالگری به خانواده اطمینان بیشتری می دهیم و خانواده با اطمینان بیشتری فرزند می آورد تا اینکه خانواده از ترس فرزند معلول با اختلالات زنتیکی حاد و شدید فرزندآوری اش کمتر بشود.
وی اشاره کرد: تقریبا در همه کشورهای پیشرفته دنیا غربالگری برای تمام زنان باردار انجام می شود ولی هیچ جا اجباری نیست. در ایران هم هیچگاه اجباری نبوده و نیست و وزارت بهداشت برنامه ای برای اجباری کردن آن ندارد . تأکید ما بر اختیاری بودن و مشارکت آگاهانه والدین است با اطلاع از اینکه خطر غربالگری ناچیزاست.
مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت گفت: غربالگری باید با مشارکت آگاهانه و به طور اختیاری کماکان انجام شود و حتی خانواده های کم درآمد مورد حمایت قرار گیرند تا احساس تبعیض در جامعه شکل نگیرد و اینطور نباشد که فقط افراد با توانمندی مالی بتوانند غربالگری را انجام دهند و خانواده های دیگر فقط استرس و نگرانی آن را داشته باشند و توانایی مالی انجام آن را نداشته باشند. زیرا عدم تمکن مالی ممکن است در فرزندآوری آن ها اثر بگذارد.
