« دومینیک راب »، وزیر امور خارجه انگلیس از موضع تیم « جو بایدن »، رئیسجمهور منتخب آمریکا در خصوص بازگشت به برجام استقبال کرده است.
«راب» که سهشنبه در پارلمان انگلیس سخنرانی میکرد درباره آشوبهای پساانتخاباتی در آمریکا گفت تأیید پیروزی بایدن در آمریکا نشان میدهد که «اقلیت خشن» نمیتواند دموکراسی را در ایالات متحده به چالش بکشد.
وی در پاسخ به سئوالی در خصوص پاسخ آمریکا به حمله هواداران «دونالد ترامپ» به ساختمان کنگره گفت: «از سرگیری فعالیت کنگره و تأیید پیروزی جو بایدن در روز ۷ ژانویه حامل این پیام مهم بود که اقلیت خشن نمیتواند اراده دموکراتیک مردم آمریکا را به چالش بکشد.»
جو بایدن قرار است چهارشنبه هفته جاری به عنوان رئیسجمهور آمریکا سوگند یاد کند و نگرانیها در واشنگتن از احتمال حمله طرفداران مسلح ترامپ به این مراسم شدت گرفته است.
دومینیک راب در جلسه پارلمان گفت که گفتوگو در خصوص توافق هستهای برجام جزو نخستین موضوعاتی خواهد بود که میان انگلیس و دولت آتی آمریکا مورد رایزنی قرار خواهد گرفت.
او گفت: «اینکه رئیسجمهور منتخب، بایدن و دولت جدید آمریکا درباره بازگشت به برجام و تقویت آن صحبت کردهاند مورد استقبال است. این جزو نخستین موضوعات رایزنی خواهد بود که ما با دولت جدید خواهیم داشت.»
«جو بایدن»، تا به حال به طور صریح و شفاف سیاستش در قبال برجام را اعلام نکرده است. او، در عوض، با استفاده از عباراتی مبهم و تفسیرپذیر هم از بازگشت به برجام سخن گفته و هم از قصدش برای انجام مذاکراتی جهت «طولانیتر کردن و تقویت» این توافق هستهای.
جمهوری اسلامی ایران گفته که هیچ قید و شرط و مطالبات جدیدی را برای اینکه آمریکا تعهداتش در برجام را اجرا کند نخواهد پذیرفت.
یک منبع که با تفکرات تیم بایدن در خصوص ایران آشنا است روز گذشته (دوشنبه) به شرط عدم افشای نام به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «اگر ایران به پایبندی به توافق بازگردد ما هم به آن باز میگردیم. این نخستین گام خواهد بود.»
وی در ادامه تصریح کرده بازگشت به توافق اولیه کف سیاست دولت بایدن در قبال ایران است نه سقف آن. منبع مورد استناد آسوشیتدپرس اضافه کرد: «[سیاست دولت بایدن در قبال ایران] به اینجا ختم نمیشود.»
آسوشیتدپرس به توضیحات بیشتری درباره مواضع دولت بایدن در قبال برجام اشاره نکرده، اما مشاوران بایدن قبلاً گفتهاند دولت او قصد دارد از بازگشت به برجام به عنوان سکویی برای گفتوگو با شریکان برای «تقویت و طولانیتر کردن برجام» استفاده کند.
سیاست دولت بایدن در قبال برجام
«جیک سالیوان» که اخیراً از سوی «جو بایدن» به عنوان گزینه تصدی سمت مشاور امنیت ملی آمریکا معرفی شده، قبل از انتخابات آمریکا اظهاراتی مطرح کرده که نشان میدهد ظاهراً او و تیم بایدن امیدوارند از بازگشت به برجام به عنوان مبنایی برای گفتوگو با تهران بر سر مسائل غیرهستهای مانند برنامه موشکی و مسائل منطقهای استفاده کنند.
وی در یادداشتی اکتبر ۲۰۱۹ در نیویورکتایمز نوشته بود:« «ایرانیها هم باید واقعبینانهتر عمل کنند زیرا تصور رفع تحریمها از سوی ایالات متحده بدون اطمینان از ورود ایران به مذاکراتی که در آن دستکم برنامه زمانی توافق گسترش داده میشود و موضاعاتی مثل راستی آزمایی و موشکهای بالستیک بینقارهای را شامل میشود، اشتباه است.»
جیک سالیوان چند هفته پیش هم در مصاحبه با سیانان هم موضع مشابهی مطرح کرد. او گفت در صورتی که ایران به تعهدات خود در برنامه هستهای عمل کند، همانطور که بایدن گفته است آمریکا به این توافق باز خواهد گشت اما این بازگشت باید سرآغاز مذاکراتی دیگر باشد.
خروج آمریکا از برجام
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ به مشارکت کشورش در توافق هستهای برجام پایان داد.
او بعد از خروج از این توافق تحریمها علیه ایران را از سر گرفته و به سیاستهایی تحریکآمیز علیه ایران، از جمله ترور سردار« قاسم سلیمانی»، فرماند سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روی آورد.
ترامپ وعده داده بود با خروج از برجام و پیگیری سیاست موسوم به «کارزار فشار حداکثری» ایران را به حضور پای میز مذاکره برای رسیدن به «توافقی بهتر» -به زعم او- مجاب خواهد کرد.
در حالی که از دوران ۴ ساله ریاستجمهوری ترامپ چند روز بیشتر نمانده او در تحقق این هدف ناکام مانده و ترامپ از سوی گروههای مختلف در آمریکا آماج انتقادات قرار گرفته است.
منتقدان ترامپ او را به نداشتن راهبرد در قبال ایران، تشدید بیمورد تنشها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش متهم کردهاند.