فرهاد قائمیان عضو هیات انتخاب آثار صحنهای سیونهمین جشنواره تئاتر فجر درباره شرایط حاکم بر حوزه تئاتر طی سال جاری گفت: دنیا این روزها در شرایط بحرانی به سر میبرد و همه ما نسبت به این وضعیت آگاهیم. میدانیم که همه جا شیوهنامههایی برای عبور از این بحران تدوین شده است که طبیعتاً باید اجرا شوند. اگر قرار بر این باشد که بخشی از فعالیتها ذیل همین شیوهنامهها همچنان ادامه داشته باشد، چرا این اتفاق در سالنهای نمایش رخ نمیدهد؟ اگر قرار است یک کافیشاپ با رعایت شیوهنامهها فعالیت خود را ادامه دهد، چرا سالن تئاتر با ظرفیت ۵۰ درصدی نمیتواند فعال باشد؟ این یکی از انتقاداتی است که میتوان درباره شرایط حاکم بر تئاتر امروز مطرح کرد.
وی تاکید کرد: بچههای تئاتر امروز از لحاظ روحی و مالی در شرایط خوبی نیستند. در حالی که دیدهام و تجربه کردهایم با ظرفیت محدودتر، سالنها میتوانند بهصورت استاندارد میزبان اجرای آثار باشند. احساس میکنم نگاه تصمیمگیران به این حوزه نیاز به آسیبشناسی دارد. سیاستگذاران و تصمیمگیران باید نسبت به نگرانیهای اهالی تئاتر پاسخگو باشند، حداقل اهالی تئاتر را قانع کنند و جواب منطقی به آنها بدهند. همه میدانیم در شرایط فعلی سلامت جامعه و فعالان جامعه هنری در اولویت قرار دارد و رعایت شیوهنامهها الزامی است اما جز وضعیت فعلی، راهکار دیگری وجود نداشت؟
قائمیان با اشاره به برگزاری جشنواره تئاتر فجر در شرایط کرونا ادامه داد: جشنواره تئاتر فجر فرصتی است که نشان میدهد میتوان در این شرایط هم کار کرد. فعالان هنری در همه رشتهها در این شرایط میتوانند کار کنند و اتفاقاً همین گروه فرهیخته هستند که میتوانند نگاهی هنری و فرهنگی نسبت به مقوله بهداشت در جامعه ایجاد کنند. چه بهتر که تصمیمگیرندگان برای مدیریت این شرایط از اهالی فرهنگ و هنر مشورت بگیرند. ای کاش شورایی وجود داشته باشد که سیاستگذاران بتوانند از نظر مشورتی آن استفاده کنند.
این بازیگر یاداور شد: بالاخره امروز تعداد قابل توجهی نمایش آماده عرضه در جشنواره شده است، میشود از فرهیختگان این حوزه کمک گرفت و با همفکری آنها شرایط را مدیریت کرد. لطافت و ظرافت برآمده از نگاه هنری، میتواند عبور از شرایط بحرانی را تسهیل کند.
وی درباره اینکه آیا در جشنواره امسال هم احتمال دارد با اتفاق ویژه و آثاری خاص مواجه شویم، گفت: باید توجه داشته باشیم که شرایط کار، تحت تأثیر کرونا، شرایط ایدهآلی نبوده است. ما از شهرستانها و تهران کارهایی را در جشنواره دیدیم که بهنظرم کارهای قابل قبولی بودند. آثاری که میتوانند تبدیل به یک ویترین بزرگ برای اهالی تئاتر شوند تا ثابت کنند پرچمشان همواره در اهتزاز است. مهم این است که بچههای تئاتر تسلیم شرایط نشدند و در عین حال نسبت به محدودیتها و رعایت شیوهنامهها مقاومت هم نکردند.
عضو هیات انتخاب آثار صحنهای جشنواره سیونهم درباره تاثیر کرونا بر آثار جشنواره گفت: بخشی از این آثار پیشتر تولید شده و حتی برخی در حال اجرا بودند که با بحران کرونا ناگزیر از توقف کار شدند. در مجموع نفس برگزاری جشنواره و اینکه جریان تولید و اجرای تئاتر همچنان برقرار است را میتوان بهترین واکنش به بحران کرونا دانست. همین که جشنواره پابرجاست، اهالی تئاتر مقاومت میکنند، یعنی در حال مقابله با بحران هستند و ثابت کردند که در این شرایط بحرانی «ما هستیم».
قائمیان درباره مهمترین ملاحظات در برگزاری جشنواره سیونهم تئاتر فجر هم گفت: در این شرایط بحرانی همه پیشکسوتان تئاتر، مسئولان و سیاستگذاران باید برای عبور از بحران کمک و همیاری داشته باشند. برگزاری آنلاین جشنواره در این شرایط هم یک ظرفیت است که نمیتوانیم آن را انکار کنیم. این هم بخشی از همان شیوهنامههایی است که در همه دنیا به آن تن دادهاند. هر چند امیدواریم تا چند ماه آینده و یا سال بعد، همه چیز به روال عادی بازگردد و همه دوستان با اجراهایی که دارند روی صحنه حاضر شوند.
وی درباره کیفیت آثار صحنهای حاضر در جشنواره برای اجرای عمومی در طول سال آینده تأکید کرد: فراموش نکنیم تئاتر همیشه زنده است. چه در شرایط بحران و چه در شرایط عادی، تئاتر نیاز به حمایت و مراقبت دارد.
عضو هیات انتخاب آثار صحنهای جشنواره سیونهم تئاتر فجر درباره اهمیت توجه به امر «آموزش» در حوزه تئاتر تأکید کرد: باید فضایی ایجاد شود که آموزش، مقطعی نباشد. این مهمترین نکتهای است که باید در همه امور به آن توجه کنیم. بهخصوص در شهرستانها که شاهد انگیزههای بیشتری هستیم. جریان آموزش در این حوزهها باید تقویت شود. انجمنهای فعال در استانها و شهرستانها باید اتاق فکرهایی داشته باشند تا با مرکز، در ارتباط باشند و ملزم به ارائه آموزشهای بهروز بهصورت ماهیانه شوند. این جریان نباید صورت مقطعی داشته باشد.
سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر به دبیری حسین مسافرآستانه ۱۱ تا ۲۰ بهمن ۹۹ برگزار میشود. آدرس سایت جشنواره www.fitf.ir است.