بازپرداخت وام های دانشجویی عموما بعد از فارغ التحصیلی و گذشت بازه زمانی ۹ ماهه آغاز می شود اما برخی داوطلبان به دلیل شرایط خاصی که دارند، موفق نمی شوند وام را در مدت زمان مقرر پرداخت کنند. به همین دلیل صندوق رفاه شرایط بازپرداخت بدهی وام‌های دانشجویی را برای این گروه‌های خاص در نظر گرفته است.
به این ترتیب بازپرداخت وام‌های دانشجویی بدهکاران پذیرفته شده در مقاطع بالاتر، مشمولان خدمت نظام وظیفه عمومی، بدهکاران متوفی، شاهد، ایثارگر و جانباز، شاغلان بدهکار، دانش آموختگان معاف از هزینه‌های تحصیلی، بدهکاران از کار افتاده و مبتلایان به بیماری‌های صعب العلاج، بدهکاران زیان دیده از حوادث و بلایای طبیعی، بهره مندان از وام مسکن صندوق، تارکین تحصیل، بدهکاران بورسیه و استفاده کنندگان از فرصت تحقیقاتی کوتاه مدت، رویداد مهاجرت و ترک تابعیت و بدهکاران غیر ایرانی با شرایط ویژه ای انجام می شود که در ادامه می خوانید.
بدهکاران متوفی، شاهد، ایثارگر و جانباز
الف- دانشجویان و دانش آموختگان بهره مند از مزایای صندوق که در حین تحصیل یا پس از فارغ التحصیلی به درجه رفیع شهادت نائل و یا فوت می‌شوند، حسب مورد بر اساس تأیید رسمی رویداد از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران و یا اداره ثبت احوال از پرداخت دیون خود به صندوق به جز وام مسکن معاف می‌شوند.
ب- در راستای حمایت از ایثارگران، دانشجویان و دانش آموختگان بهره مند از مزایای صندوق که در حین یا بعد از تحصیل به درجه رفیع جانبازی نائل شوند، حسب مورد بر اساس تأیید رسمی وقوع رویداد از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران از پرداخت کلیه دیون خود به صندوق به جز وام مسکن و جریمه عدم تخلیه به موقع خوابگاه معاف می‌شوند.
تبصره: از آنجا که تحصیل برای جانبازان همانند دانشجویان روزانه رایگان است، تمامی شرایط پرداخت و بازپرداخت وام‌های دانشجویی (جانباز ۲۵ درصد و بالاتر) مطابق با ضوابط دانشجویان عادی است و بخشودگی دیون صرفاً برای افرادی است که در حین یا بعد از تحصیل در مقطع دریافت وام به درجه رفیع جانبازی نائل شوند.
بدهکاران از کار افتاده و مبتلایان به بیماری‌های صعب العلاج
دانشجویان و دانش آموختگان بهره‌مند از مزایای صندوق که در حین یا قبل از تحصیل از کار افتاده کلی و دائم می‌شوند به موجب تأییدیه سازمان بهزیستی کشور بر حسب مورد و همچنین مبتلایان به بیماری‌های صعب العلاج و مزمن که درمان آنها شرایط ویژه ای دارد، بازپرداخت بدهی آنان به شرح زیر است:
- دانشجوی در حال تحصیل مبتلا به ضایعه نخاعی گردنی، سینه‌ای و کمری و معلولیت ذهنی – شناختی شدید Mentally و محجور که منجر به از کار افتاده کلی و دائم شود کل بدهی به غیر از وام مسکن و جریمه عدم تخلیه به موقع خوابگاه بخشوده می‌شود.
- دانشجویی که قبل از تحصیل دچار ضایعه نخاعی گردنی، سینه‌ای و کمری شده و از کار افتاده شده باشد، دو سال به مدت بازپرداخت وام‌های دانشجویی اضافه می‌شود.
- دانشجوی ناتوان و کم توان جسمی، نابینا و ناشنوا که قبل و یا حین تحصیل دچار این ضایعه شده باشد، دو سال به مدت بازپرداخت وام‌های دانشجویی اضافه می‌شود.
- دانشجویان دارای بیماری صعب العلاج و Ts نیز دو سال به مدت بازپرداخت وام‌های دانشجویی اضافه می‌شود.
شاغلان بدهکار
بر اساس مقررات جاری صندوق، دانشجویان در زمان بهره مندی از وام‌های دانشجویی نباید اشتغال به کار داشته باشند. در صورتی که در هر مرحله از دریافت وام‌های دانشجویی (به جز وام شهریه) اشتغال به کار آنان به صورت رسمی، پیمانی، قراردادی و یا اشتغال تمام وقت در دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی که مشمول بیمه اجباری مستمر و سنوات می‌شوند احراز شود، پرداخت وام متوقف شده و صندوق مجاز است نسبت به اخذ یکجای کل بدهی با احتساب کارمزد ۴ درصد و خسارات متعلقه از وی اقدام کند.
بدهکاران زیان دیده از حوادث و بلایای طبیعی
دانشجویانی که در سال آخر تحصیل و دانش آموختگانی که در حین بازپرداخت اقساط دچار حادثه و خسارت ناشی از بلایای طبیعی می شوند، حداکثر تا ۹ ماه پس از وقوع حادثه در صورت اعلام رسمی و ارائه معرفی نامه از فرمانداری یا استانداری محل زندگی حادثه دیده، دو سال به مدت بازپرداخت بدهی آنها اضافه می شود.
بهره مندان از وام مسکن صندوق
الف- بهره مندان از وام مسکن صندوق ملزم به پرداخت یکجای وام مذکور حداکثر تا ۹ ماه پس از پایان دوره دریافت وام قبل از صدور دفترچه اقساط هستند و در صورت بهره مندی از منابع بانک بازپرداخت مطابق تفاهم نامه مربوطه با بانک خواهد بود.
ب- حداکثر ۱۰ درصد از دانش آموختگان بهره مند از وام مسکن صندوق که به علت عدم بضاعت مالی قادر به بازپرداخت یک جای وام مذکور نیستند، به شرط ارائه مستندات الزام مبنی بر عدم بضاعت مالی طی ۹ ماه دوره تنفس، با تشخیص رئیس صندوق مبلغ وام مسکن آنان، حداکثر تا ۱۰ ماه قابل تقسیط است.
بدهکاران غیر ایرانی
معاونت دانشجویی دانشگاه موظف است در خصوص دانشجویانی که دارای تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران نیستند و در سنوات گذشته از وام‌های صندوق بهره‌مند بوده اند، قبل از تحویل هرگونه مدرک یا تأییدیه تحصیلی و نیز خروج از کشور آنان نسبت به تعیین تکلیف بازپرداخت تمامی بدهی به صورت یکجا و اخذ تسویه حساب از آنان اقدام کنند.
تبصره: معاونت دانشجویی دانشگاه ملزم به اجرای عملیات کنترل و اخذ تأیید نهایی موضوع تسویه حساب این دسته از بهره مندان، از صندوق هستند.
تارکین تحصیل
الف- تارکین تحصیل ملزم به بازپرداخت یکجای کل بدهی (اعم از اصل، کارمزد و خسارات متعلقه) حداکثر تا ۳ ماه پس از زمان قطع تحصیل هستند.
تبصره ۱ -حداکثر ۱۰ درصد از تارکین تحصیل هر دانشگاه (شامل مشمولین و غیرمشمولین نظام وظیفه عمومی) در صورت ارائه گواهی معاونت دانشجویی دانشگاه مبنی بر عدم بضاعت مالی، ظرف مدت ۹ ماه از تاریخ ترک تحصیل می‌توانند متناسب با میزان بدهی، حداکثر تا ۲۴ ماه به تشخیص رئیس صندوق بدهی خود را تقسیط کنند.
تبصره ۲ -تاریخ شروع سر رسید اقساط تارکین تحصیل یک ماه پس از صدور دفترچه اقساط است.
بدهکاران بورسیه و استفاده کنندگان از فرصت تحقیقاتی کوتاه مدت
آن دسته از دانشجویان و دانش آموختگانی که قصد بهره مندی از مزایای بورس تحصیلی داخل یا خارج از کشور را در حین تحصیل داشته و یا با استفاده از فرصت تحقیقاتی کوتاه مدت قصد ادامه تحصیل و اعزام به خارج از کشور را دارند، قبل از اخذ هر گونه مجوز از مراجع ذی صالح، ملزم به تعیین وضعیت بدهی خود با صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم هستند.
همچنین دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی مکلفند این گروه از بدهکاران را به صندوق معرفی کنند. دریافت اطلاعات بدهکاران مذکور از طریق دسترسی به وب سرویس موسوم به سامانه سجاد سازمان امور دانشجویان نیز انجام می شود.
در خصوص آن گروه از بهره مندان از بورسیه تحصیلی که پس از پایان دوره تحصیل به کشور برنمی گردند یا اقدام به پرداخت بدهی و تسویه حساب نمی‌کنند نیز، صندوق با همکاری سازمان امور دانشجویان از طریق اسناد ضمانتی که در اختیار سازمان مذکور قرار دارد نسبت به وصول مطالبات اقدام می‌کند.
رویداد مهاجرت و ترک تابعیت
آن دسته از دانشجویان و دانش آموختگانی که قصد مهاجرت و ترک تابعیت به کشور دیگری را دارند، ملزم هستند قبل از هرگونه اقدام در این خصوص، نسبت به پرداخت کل بدهی خود به صندوق و اخذ تسویه حساب اقدام کنند. صندوق با همکاری و استفاده از بانک اطلاعاتی وزارت امور خارجه نسبت به تکمیل اطلاعات بدهکاران مذکور و وصول مطالبات خود اقدام خواهد کرد.
مشمولان خدمت نظام وظیفه عمومی
الف- دانش آموختگان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی که مشمول انجام خدمت نظام وظیفه عمومی هستند، ملزم به تعیین وضعیت بازپرداخت وام‌های دانشجویی خود حداکثر تا ۳ ماه پس از پایان دوره دریافت وام در هر مقطع تحصیلی بوده و تاریخ آغاز بازپرداخت بدهی این دسته از بهره مندان حداکثر ۶ ماه پس از پایان دوره قانونی خدمت نظام وظیفه عمومی است.
تبصره ۱ -مدت زمان خدمت قانونی نظام وظیفه تابع ضوابط سازمان نظام وظیفه عمومی کشور است.
تبصره ۲ -در صورت هرگونه استنکاف، تأخیر غیرقانونی و یا معافیت این دسته از دانش آموختگان از اعزام، از زمان استنکاف یا تأخیر حداکثر یک ماه پس از تاریخ معافیت، ملزم به اعلام وضعیت به دانشگاه محل تحصیل خود هستند.
ب- دانش آموخته مشمول خدمت نظام وظیفه که در حین خدمت از ادامه آن معاف می‌شود، موظف است ظرف مدت یک ماه از تاریخ معافیت نسبت به اعلام وضعیت به دانشگاه محل تحصیل خود اقدام کنند. در غیر این صورت ملزم به بازپرداخت کل بدهی خواهد شد.
دانش آموختگان معاف از هزینه‌های تحصیلی
دانشجویان و دانش آموختگانی که بر اساس قوانین و مقررات خاص کشوری از پرداخت کل یا بخشی از هزینه‌های تحصیلی معاف هستند چنانچه از وام‌های صندوق رفاه استفاده کرده باشند، ملزم به پرداخت یکجای کل بدهی با احتساب کارمزد ۴ درصد و خسارات متعلقه هستند.
