محمدرضا ظفرقندی، رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران در نشست خبری در خصوص مسائل روز جامعه پزشکی اظهار کرد: اهمیت کنترل کرونا از طریق واکسن بر کسی پوشیده نیست. ما با یک بیماری کشنده روبه رو هستیم و خوشبختانه راه مقابله با این بیماری واکسن است.
او افزود: واکسن کووید ۱۹ با مدلهای مختلف و کار علمی مهمی که در جهان شده با ایمنی بالای ۹۰درصد تولید شده است. همچنین در ایران حداقل ۸ مرکز هستند که در حال پیگیری تهیه و تولید واکسن هستند که تاکنون موفق بوده اند.
ظفرقندی ادامه داد: با وجود یک الی یک و نیم درصد آمار مرگ و میر و ۴ درصد آمار بستریِ کرونا، تولید واکسن خیلی مهم است؛ چه واکسنهایی که با کمک ویروسهای ضعیف شده و کشته شده در حال تولید در دنیاست و چه واکسنهایی که با فرایندهای دیگری در حال تولید است. واکسن کووید ۱۹ باید در زمان سریع و مناسبی تولید و توزیع شود.
وضعیت ویروس، جهش یافته است
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران بیان کرد: مشخص شده که این واکسن در حال تولید جهشهایی است. باتوجه به روند صعودی ابتلا بیماری در انگلیس و مرگ و میر بالای هزار نفر در روز، اگر واکسن در کشورهای اروپایی تزریق نشود آمار ابتلا و مرگ و میر افزایش مییابد و شرایط دنیا به وضع هشدار میرسد. همچنین با توجه به اینکه ۹۰ درصد مبتلایان به کووید ۱۹ در آفریقا و اروپا مبتلا به ویروس جهش یافته اند، دنیا با زنگ خطری جدی مواجه است.
ظفرقندی در مورد آمار مبتلایان به کرونای انگلیسی در ایران گفت: در کردستان و مازندران چند مورد جهش یافته دیده ایم که جای نگرانی نیست و در حال بررسی است. اگر واکسن تزریق نشود، ممکن است ویروس در طولانی مدت در برابر جهشها پیشرفت کند و مقاوم شود.
به زمان طولانی برای تولید واکسن نیاز داریم
او ادامه داد: اهمیت واکسن برای جلوگیری از مرگ و میر و قطع زنجیره است و هر روز ما به نتایج جدیدی میرسیم. جدیدترین مطالعات میگوید، افراد مبتلا شده هم باید واکسن بزنند، همچنین ممکن است واکسن نیاز به تکرار داشته باشد. کشورهای زیادی در حال پیش خرید واکسنهای زیادی حتی بیشتر از جمعیت خود هستند و این به معنی احتمال تکرار دوز واکسن است. با توجه به مطالعات فاز انسانی واکسن ضعیف شده ایرانی که تا آخر بهمن ادامه دارد، فاز دو شروع میشود و بعد از آن فاز سه آغاز خواهد شد و ما به زمان طولانی برای تولید واکسن نیاز داریم.
ظفرقندی گفت: در فاز یک واکسن ایرانی باید تعداد ۵۰ تا ۶۰ نفر به تدریج واکسن بزنند تا عوارض بررسی شود. در فاز دو ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر واکسن را تزریق میکنند، در این مرحله بقای آنتی بادی مورد بررسی قرار میگیرد و سپس در فاز سوم که روی ۳۰ هزار نفر انجام میشود، جنسیت و سن بررسی میشود که در این مرحله یک مطالعه جمعیتی گستردهای را خواهیم داشت.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران تاکید کرد: هیچ واکسنی بدون گذراندن این مراحل نمیتواند تولید شود و باید روی تهیه واکسن تاکید کرد، زیرا با توجه به تحریمها و سهمیه بندیهای مشخص؛ ما زودتر از یک ماه آینده نمیتوانستیم به واکسن دسترسی داشته باشیم. با این تفاسیر ما باید واکسن از مسیرهایی غیر از سازمان بهداشت جهانی تهیه کنیم، چون گروههای آسیب پذیر به شدت در معرض خطر هستند.
ظفرقندی گفت: تهیه واکسن آمریکایی از ابتدا در دستور کار وزارت بهداشت نبوده است اما بحث واکسیناسیون یک بحث علمی است و نیاز مهم مردم است و نباید سیاسی شود. به طور کلی هلال احمر اعلام کرده بود که تعدادی از خیرین قرار است ۱۵۰ هزار دوز واکسن در اختیار مردم قرار دهند که لغو شد و این تنها دستور کاری است که از اول بود و سپس هم لغو شد. از همان ابتدا برای تهیه واکسن فایزر و مدرنا به دلیل تحریمها و محدودیتها امکان پرداخت هزینه و انتقال ارز وجود نداشت به همین دلیل این موضوع در دستور کار وزارت بهداشت نبود.
او گفت: خرید واکسن باید از چین و روسیه و هند باشد تا برای ایران کفایت کند. با توجه به مذاکرات با این سه کشور و موافقت طرفین، واکسن کرونا ازین کشورها وارد خواهد شد.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران بیان کرد: به گفته مسئولان وزارت بهداشت، حدود دو میلیون دوز واکسن قبل از عید تهیه میشود. به طور کلی اگر کشورهای نزدیکتر و مطمئن تری هستند که به مبادلات ارزی با آنها مطمئن هستیم، اولویت تهیه واکسن از آنهاست و نباید زمان را از دست بدهیم.
او گفت: واکسنی که در ایران در حال تولید است با نظارت کامل پژوهشگران دانشگاههای علوم پزشکی و شهید بهشتی و ایران، در حال انجام مراحل آزمایش است و اثربخشی فاز حیوانی آن مثبت بوده است، اما تا کنون برای ویروس انگلیسی تست نشده است، چون نیازی نبوده، زیرا در عرض یک هفته در کردستان یک مورد و در مازندران ۵ مورد مبتلا به کرونای انگلیسی را شاهد بوده ایم و نیازی به بررسی گسترده واکسن روی کرونای انگلیسی نیست.
کاهش محدودیت باید با کاهش آمار مبتلایان و فوتیها تغییر کند
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران در مورد کاهش محدودیتها توضیح داد: کاهش محدودیت باید با کاهش آمار مبتلایان و فوتیها تغییر کند، زیرا ادامه این محدودیتها به خودی خود میتواند اثرات منفی در طولانی مدت داشته باشد. همه دنیا به ویژه سازمان بهداشت جهانی تاکید دارند که پس از کاهش آمار و بهبودی شرایط باید مدارس باز شوند.
او افزود: اما تاکید ما بر کاهش محدودیت با رعایت دستور العملهای بهداشتی و نظارت جدی است که یک امر پذیرفته شده و بین المللی است. باید از ظرفیتهای بخش خصوصی در تهیه واکسن استفاده کرد. چون ما به واکسن در زمان کوتاه نیاز داریم باید از این ظرفیتها استفاده کنیم.
ظفرقندی ادامه داد: طبق جدیدترین تحقیقات، اگر تمام جمعیت هم واکسیناسیون شوند باید سالهای آینده هم این واکسیناسیون تکرار شود و اینجاست که فرایند تولید واکسن اهمیت پیدا میکند.
او یادآوری کرد: ۳ درصد کشور یعنی حدود ۲و نیم میلیون جمعیت ایران و یک و نیم میلیون کادر درمان و گروههای پرریسکی که در کمیته عالی اخلاق وزارت بهداشت، تایید شده اند جزو افرادی هستند که از تزریق واکسن در مرهله اول بهرهمند خواهند شد.
رئیس سازمان نظام پزشکی گفت: طبق مطالعات علمی میزان مورد نیاز دریافت واکسن در هر کشور قابل افزایش است . ما آمادگی خرید واکسن از راههای مختلف را داریم و مکاتباتش را هم انجام داده ایم، همچنین موافقت کلی معاونت بهداشت را هم داریم و از منابع غیر آمریکایی و انگلیسی، تامین خواهیم کرد.