امسال برای اولین بار، فهرست همه فیلم‌هایی که متقاضی حضور در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر هستند منتشر شد. توقف تولیدات سینمایی به دلیل شیوع کرونا، این احتمال را به وجود آورده بود که امسال جای بسیاری از آثار مهم و فیلم سازان مطرح در جشنواره خالی باشد و تعداد فیلم‌های حاضر در جشنواره کم باشد، اما جز اصغر فرهادی، داریوش مهرجویی و وحید جلیلوند که از غایبان مهم جشنواره هستند، سینماگران مطرح و ستاره‌های مختلفی در متفاوت‌ترین دوره جشنواره فجر حضور خواهند داشت. در ادامه چند نکته درباره چهره‌ها و آثار حاضر در این دوره می‌خوانید، با این توضیح که ممکن است بعضی از فیلم‌ها به دلایل مختلف به دور رقابت راه پیدا نکنند.
حضور بازیگران با چند فیلم
امسال نیز مانند سال‌های قبل، تعدادی بازیگر با دو یا چند فیلم در جشنواره حضور دارند. جمشید هاشم‌پور با پنج فیلم «لب خط»، «راند چهارم»، «گیج‌گاه»، «روز ششم» و «برای مرجان» در جشنواره حضور دارد. پژمان جمشیدی با سه فیلم «شیشلیک»، «کوسه» و «خط فرضی» به جشنواره آمده که البته ممکن است آثاری مانند «خط فرضی» یا «تی‌تی» به دلیل اکران در جشنواره‌های خارجی از جشنواره حذف شود.
از دیگر بازیگرانی که با دو فیلم راهی جشنواره فجر شده‌اند، می‌توان به رضا عطاران با فیلم‌های «شیشلیک» و «روشن»، الناز شاکردوست و هوتن شکیبا با «تی‌تی» و «ابلق»، بهرام افشاری با «صحنه‌زنی» و «بعد از اتفاق»، باران کوثری با «گیج‌گاه» و «بدون همه چیز»، پگاه آهنگرانی با «برای مرجان» و «شیرجه بزرگ»، سارا بهرامی با «چپ راست» و «روشن»، مهدی هاشمی با «طبقه یک و نیم» و «یقه سفیدها»، میترا حجار با «غیبت موجه» و «نیلگون»، ویشکا آسایش با «چپ راست» و «گورکن»، احمد مهرانفر با «مرده‌خور» و «آهنگ دو نفره» و مهران احمدی با «کوسه» و «لیپار» اشاره کرد. بهاره افشاری با سه فیلم «رقص دلفین‌ها»، «موافقت اصولی» و «روز ششم» و پژمان بازغی نیز با «سلفی با دموکراسی»، «خورشید آن ماه» و «راند چهارم» از دیگر چهره‌های حاضر در جشنواره امسال هستند. بهناز جعفری هم با پنج فیلم «ماهی و برکه»، «شهربانو»، «کوسه»، «هستی و زمان» و «لیپار» در این دوره حضور دارد. همان طور که گفتیم ممکن است بعضی آثار این چهره‌ها از فیلتر آیین‌نامه جشنواره عبور نکند و تعداد فیلم‌های آن‌ها کمتر شود.
بازگشت دوباره ستاره‌ها
بازیگرانی مانند پرویز پرستویی ، رضا عطاران ، ابوالفضل پورعرب و مهتاب کرامتی، پس از چند دوره غیب در جشنواره فجر، امسال با یک یا دو فیلم در سی‌ونهمین دوره حضور خواهند داشت. آخرین حضور پرویز پرستویی در جشنواره فجر به فیلم «قاتل اهلی» اثر مسعود کیمیایی در سال ۹۵ برمی‌گردد. او امسال پس از سه دوره غیبت، با فیلم «بدون همه چیز» اثر محسن قرایی در این جشنواره حضور دارد. رضا عطاران آخرین بار با فیلم کمدی «مصادره» در سی‌وششمین جشنواره فجر حضور داشت و اکنون فیلم «روشن» به کارگردانی روح‌ا... حجازی و کمدی «شیشلیک» اثر محمدحسین مهدویان، واسطه حضور دوباره او در جشنواره پس از دو دوره غیبت شده‌اند. ابوالفضل پورعرب که در سال‌های اخیر حضور کمرنگی در سینما داشته است، امسال با فیلم «غیبت موجه» ساخته عباس رافعی در جشنواره فجر حضور دارد. مهتاب کرامتی نیز آخرین بار سال ۹۶ با فیلم «جاده قدیم» در جشنواره فجر حضور داشت و اکنون پس از دو دوره غیبت با فیلم «صحنه‌زنی» ساخته علیرضا صمدی در این رویداد دیده می‌شود.
غایبان پرکار
نوید محمدزاده که سال گذشته در فیلمی بازی نکرده بود و جزو غایبان مهم جشنواره بود، امسال نیز در جشنواره فیلمی ندارد. ویروس کرونا و ابتلای وحید جلیلوند و نوید محمدزاده به بیماری کووید-۱۹، فیلم برداری «شب، داخلی، دیوار» را با وقفه روبه‌رو کرد و دو فیلم «تفریق» و «نگهبان شب» نیز در مرحله پیش‌تولید است. پریناز ایزدیار نیز که در سال‌های اخیر معمولا فیلمی در جشنواره داشته، امسال جزو غایبان است و با هیچ فیلمی در جشنواره حضور ندارد.
خوانندگان پاپ در مقام بازیگر
یکی دیگر از نکات جالب توجه درباره سی‌ونهمین دوره جشنواره فجر، حضور خوانندگان موسیقی پاپ در مقام بازیگر است. فرزاد فرزین با فیلم «آهنگ دو نفره» اثر آرزو ارزانش، بنیامین بهادری با «موافقت اصولی» به کارگردانی امیر پورکیان، علی رهبری و آرین بهاری معروف به گروه پازل با «گل به خودی» ساخته احمد تجری و آرش عدل‌پرور با «حکم تجدید نظر» ساخته محمدامین کریم‌پور، خواننده‌هایی هستند که امسال در جشنواره فجر حضور دارند. «گل به خودی» و «حکم تجدید نظر» اولین تجربه بازیگری آرش عدل‌پرور و گروه پازل است.
رقابت فیلم سازان خوش‌سابقه
از فیلم سازان مهم و موفقی که در دوره سی‌ونهم نیز اثری در جشنواره فجر دارند، می‌توان به چهره‌هایی مانند حمید نعمت‌ا... ،نرگس آبیار، هاتف علیمردانی و محمدحسین مهدویان اشاره کرد. این کارگردانان به ترتیب با «قاتل و وحشی»، «ابلق»، «ستاره بازی» و «شیشلیک» در این دوره حضور دارند. علیرضا امینی و علی عطشانی دو کارگردان پرکار هستند که هرکدام دو فیلم در جشنواره فجر امسال دارند. «رقص دلفین‌ها» و «راند چهارم» ساخته‌های امینی و «کوسه» و «سلفی با دموکراسی» ساخته‌های عطشانی هستند. البته «سلفی با دموکراسی» سال گذشته به جشنواره راه پیدا نکرد که این اتفاق واکنش کنایه‌آمیز عطشانی را نیز به دنبال داشت، بنابراین بعید است امسال بتواند در رقابت حضور داشته باشد.
بازیگرانِ پشت دوربین
در میان فیلم سازانی که متقاضی شرکت در جشنواره فجر شده‌اند، کارگردانان فیلم اولی مختلفی حضور دارند، اما دو کارگردان در این فهرست هستند که پس از سال‌ها فعالیت در حوزه بازیگری، سراغ کارگردانی رفته‌اند. حمیدرضا آذرنگ و ستاره اسکندری امسال به ترتیب با فیلم «روزی روزگاری آبادان» و «خورشید آن ماه» برای اولین بار در مقام کارگردان در جشنواره فجر شرکت خواهند کرد. دو بازیگر دیگر یعنی شهاب حسینی و علی مصفا نیز امسال به عنوان تهیه‌کننده راهی جشنواره فجر شده‌اند و با فیلم «بعد از اتفاق» و «هستی و زمان» در سی‌ونهمین جشنواره فجر حاضر هستند.
نمایندگان سینمای دفاع مقدس و کودک و نوجوان
احتمالا امسال سهم سینمای دفاع مقدس از جشنواره، سه فیلم «کارو»، «تک تیرانداز» و «یدو» است و جای خالی «دسته دختران» در میان این آثار دیده می‌شود. آثار حوزه سینمای کودک و نوجوان هم مانند «بعد از اتفاق»، «گل به خودی»، «بابا سیبیلو»، «سلفی با رستم» و «بچه گرگ‌های دره سیب» حضور پررنگی در جشنواره دارند. معمولا آثار کمدی متقاضی شرکت در جشنواره نمی‌شوند، اما امسال هفت فیلم کمدی مانند «شیشلیک»، «چپ راست»، «کوسه»، «رمانتیسم عماد و طوبی»، «لب خط»، «جگر زلیخا» و «نارگیل» در جشنواره شرکت کرده‌اند.
