سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه صبح امروز (دوشنبه) در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: ظریف سفر سه کشوره ای به آمریکا لاتین داشت و الان در مسیر برگشت است. آقای ظریف در مراسم تحلیف رئیس جمهوری بولیوی شرکت کردند و با وزیرخارجه شیلی و نیکاراگوئه گفتگوهایی داشتند.
خطیب زاده گفت: آقای ظریف همچنین سفری به کوبا داشتند و با رئیس جمهور و وزیر خارجه این کشور دیدار داشتند و از چند مرکز تکنولوژیهای نوین بازدید کردند. سفر وزیر خارجه به ونزوئلا نیز انجام شد و ایشان علاوه بر دیدار با مقامات ونزوئلایی سخنرانی در مؤسسه ساموئل رابینسون داشتند.
خطیبزاده همچنین در ادامه گفت: نشست روسیه، ایران و هند در امور افغانستان به ریاست نمایندگان ویژه در امور افغانستان برگزار شد. روز گذشته نیز نماینده سازمان ملل در امور افغانستان به تهران سفری داشت و با مقامات وزارت خارجه دیدار داشت.
وی همچنین اعلام کرد: فردا وزیر امور خارجه به همراه یک هیئت اقتصادی عازم پاکستان خواهد بود و در این سفر دو روزه علاوه بر ملاقات با وزیر خارجه پاکستان با نخست وزیر و شخصیتهای دیگر این کشور ملاقات میکند.
خطیبزاده در پاسخ به سوالی مبنی براینکه واکنش ایران درصورت درخواستهای فرا برجامی دولت بایدن چه خواهد بود؟، اظهارکرد: سخنانی که مشاوران و اندیشکده ها و رسانه های آمریکایی میگویند مبنای قضاوت ما نیست، آنچه ایران بارها اعلام کرده این است که برجام ماحصل گفتگوهای طولانی مدت نه میان ایران و آمریکا بلکه بین ایران و ۶ قدرت جهانی بود. برجام یک برنامه جامع اقدام مشترک است و تحت قطعنامه ۲۲۳۱ تبدیل به یک قانون و الزام بین المللی شده است.
وی افزود: ایران بارها اعلام کرده برجام قابل بازبینی نیست و آمریکا ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ بوده، از برجام خارج شده، خسارت های زیادی را هم به ملت ایران زده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی براینکه شکست فشارحداکثری ترامپ چه پیامی برای بایدن دارد؟، گفت: این پیام در واشنگتن صادر شده و مردم آمریکا نظرشان را اعلام کردند. یک دولتی در آمریکا آمد و تمام تعهدات بین المللی را از بین برد و گردنکشی میکرد و در گردن کشی خود بسیار بیپرده بود.
خطیب زاده گفت: آنچه در آمریکا اتفاق بود یک پیام بزرگی برای منطقه ما داشت و آن اینکه خرید امنیت از روان پریشانی که جز به خون و سلاح نمیاندیشند جز خون نتیجه ای ندارد. اگر همسایگان بخواهند تخم مرغ های خود را در سبد آمریکا بچینند، این سبد مطمئنی برای آنها نیست. برخی از کشورهای همسایه ما همچنان به فکر خرید امنیت و وفاداری هستند و بیش از اینکه به مردم خودشان تکیه کنند، به لابیگری با دیگر کشورها روی میآورند.
وی با بیان اینکه منطقه ما یک منطقه بحران زده است، گفت: علت این بحران ها ناشی از میلیاردها دلار تسلیحاتی است که به منطقه سرازیر شده است. کشورهای همسایه ای که امنیت خود را در سرزمین های اشغالی و آمریکا پیدا میکردند باید هرچه زودتر برگردند و آرامش خود را در یک چارچوب منطقه ای پیدا کنند.
خطیب زاده گفت: دولت ترامپ در طی چند سال گذشته مسیر بسیار غلطی را رفت و فشار حداکثری آنها منجر به مقاومت حداکثری شد.
وی افزود: دولت جدید آمریکا باید سه تغییر بزرگ ایجاد کند و تا این سه تغییر انجام نشود، هیچ اتفاقی روی نخواهد داد. سه تغییر باید در اندیشه تصمیم گیرندگان آمریکا، تغییر در کلام و گفتار با ملت ایران و برگشت از مسیر قبل و جبران گذشته صورت بگیرد. الان خیلی زود است که بگوئیم در آینده چه اتفاقی روی خواهد داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آنچه در دو سال گذشته تجربه کردیم این است که ما تنها و تنها باید به داخل کشور متکی باشیم چراکه راه حل ها فقط در داخل است و تنها و تنها باید مسیر منطقی و طبیعی تصمیم گیری جلو برود. خطرناکترین چیز آن است که نگاه جناحی در مسائل سیاست خارجی داشته باشیم.
خطیب زاده در پاسخ به سوال خبرنگار مهر درخصوص آخرین وضعیت دیپلمات های بازداشت شده در بلژیک گفت: این اتفاقی که افتاده درواقع نقض کامل کنوانسیون های بین المللی است. این یک بدعت خطرناکی است که بانیان آن، قربانی این بدعت خواهند شد زیرا اصولی که در نظام بین الملل شناخته شده است باید رعایت شود.
وی افزود: یک جریان سازی هایی براساس یکسری ادعاهای واهی مطرح شد. البته این طبیعی بود آنهایی که این سناریوها را مطرح میکنند، چنین ادعاهایی را هم مطرح کنند. ایران با شدت و قاطعیت این مساله را پیگیری میکند و از مجاری مختلف نیز پیام های ما رفته است. امیدواریم مسیر عقلانیت را انتخاب کنند و تحت تاثیر نیروهای ضد آرامش در روابط بین المللی قرار نگیرند.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا تماسی از سوی تیم جو بایدن با ایران برقرار شده است؟ افزود: خیر، ما اساساً با کسی خارج از مسائل مرتبط با موضوعات مختلف از جمله برجام در ارتباط نیستیم. هنوز هم دولت جدید آمریکا روی کار نیامده است و هرزمانی سرکار بیاید ما براساس شرایط جدید تصمیمات خود را درچارچوب آنچه در حال حاضر وجود دارد، اتخاذ میکنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ما در ابتدا باید اقدامات دولت آمریکا را ببینیم زیرا این اقدامات هستند که اهمیت دارند نه حرف ها، پیامها و گمانهزنی و تحلیلهای رسانهای.
خطیب زاده در پاسخ به سوالی درخصوص همکاری ایران با دولت عراق برای پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی، گفت: ما اساسا هیچ مصونیتی برای مسببین این ترور قائل نیستیم. عوامل ترور بزدلانه سردار سلیمانی همواره در لیست تعقیب ما به صورت همه جانبه قرار دارند. قوه قضائیه در حال تکمیل پرونده ها است و ما امیدواریم هرچه زودتر این پرونده ها منتشر شود.
وی افزود: عوامل این ترور باید در پیشگاه عدالت پاسخگو باشند. ما همکاری های نزدیکی با بخش های مختلف عراق پس از این ترور داشتیم. این ترور در خاک عراق اتفاق افتاده و دولت عراق مسئول پاسخگویی است. این یک پرونده مفتوح است که ابعاد آشکار و غیرآشکار دارد. این در صدر لیست پیگیری های جمهوری اسلامی ایران بوده و تا حصول نتیجه خواهد بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه در با اشاره به اظهارات یکی از مقامات اسرائیلی مبنی بر اینکه درصورت پیروزی بایدن جنگی میان ایران و رژیم صهیونیستی اتفاق میافتد، گفت: مقامات اسرائیلی خیلی جنگ دوست هستند اما می خواهند این کار را با خون سربازان آمریکایی انجام دهند. اگر آنها توان جنگ داشتند، در مرزهای خودشان امنیت را برقرار میکردند. آنها می دانند که ایران در مورد امنیت ملی هیچ شوخی با کسی ندارد. البته رژیم اشغالگر قدس تمامی حیثیت و حیات و ممات خود را در بحران آفرینی می داند و طبیعی است که این بحران آفرینی ها را داشته باشد.
ظریف گفت: ایران هراسی از شیوه های صهیونیست هاست و کسی نباید آنها را جدی بگیرند. هر زمان لازم بوده آنها جواب قاطع را گرفته اند و به لانههای خود پناه بردند.
وی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا تغییر و تحولی با روی کار آمدن بایدن در آمریکا، میان ایران و همسایگان روی خواهد داد؟، گفت: ایران از روز اول یک سیاست تداومدار و شناخته شده داشته است و آن هم حسن همسایگی بوده است. سیاست ایران با رفتن و آمدن کسی تغییر نمیکند، رفتن توهمی به نام امنیت ترامپ شاید برخی از همسایگان ما را به این عقلانیت برساند که نمی توانند همواره پول بدهند و امنیت بخرند، لابی کنند و سلاح بخرند و مردم یمن را بکشند، این پیام روشن ایران به آنهاست که ما باید دنبال یک سازوکار بومی در منطقه باشیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: ایران همواره آمادگی دارد که همسایگانمان را کمک کند که به این واقعیت برسند تا منطقه ما هزینه کمتری پرداخت کند.
ظریف درخصوص محورهای سفر ظریف به پاکستان، گفت: ایشان در راس یک هیئت عازم پاکستان می شود و این سفر ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی خواهد داشت چراکه روابط ایران و پاکستان این مساله را میطلبد. ما دوکشور همسایه هستیم و روابطمان بسیار ممتاز است و موضوعات بسیاری جدی با یکدیگر داریم.
وی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص طرح ایران برای قره باغ، گفت: سوال هایی که مبتنی بر برخی گمانهزنی ها است، بیش از اینکه به شرایط کمک کند، گمراه کننده است. چارچوب حل و فصل بحران قره باغ روشن است. ایران از هر چارچوبی که به حل این مساله کمک کند، استقبال کرده است زیرا برای ما مهم است که این بحران سه دهه ای حل شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آن اصولی که ما پیگیری می کردیم لایتغیر است یعنی حفظ مرزها و حل و فصل موضوع شهرهای اشغالی، حقوق اقلیتها. گمانهزنیها، بیشتر موضوعات را پیچیده تر میکند. البته قرار نیست یک بحران سه دههای با یک طرح ظرف یک تا دو هفته حل بشود. ما درمورد امنیت مرزهایمان و حضور تکفیریها با کسی مسامحه نخواهیم کرد و برخوردمان برخورد جدی خواهد بود.
ظریف در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا وزارت خارجه پیگیر خسارتهای ناشی از خروج آمریکا از برجام خواهد بود؟، گفت: یک رژیم یاغی در کاخ سفید از یک تعهد خارج شده است. خسارت های بسیار جدی هم در این مسیر به ملت ایران وارد شده است. هر دولتی که بخواهد این مسیر را تغییر دهد باید به واقعیت ها توجه کند و اگر کسی می خواهد از این فرصت استفاده کند باید برای جبران گذشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: یکی از تعهدات در برجام، تعهدات رفع تحریمی است که متاسفانه آمریکا مانع این تعهدات شد و همچنین بعد از این تحریم های فراسرزمینی، طرف های اروپایی ناقض عهد خودشان بودند و از انجام تعهدات خود ناتوان بودند. انجام تعهدات از سوی طرف مقابل یک اتفاق دسته جمعی است یعنی طرف های برجام باید به تعهدات خودشان برگردند. ما به طور جدی و با دقت فقط به اقدامات توجه خواهیم کرد. مسیر منافع ملی ایران مسیری است که ما به آن احترام خواهیم گذاشت. تمام انرژی ما هم صرف این خواهد شد که منافع ملی حفظ شود.
ظریف گفت: ما در این چند سال که اقتصاد تاب آور را پیگیری کردیم، شوک های بسیاری را رد کردیم و هزینه های زیادی را دادیم و به مرحله ای از ابعاد اقتصادی رسیدیم که مراحل بسیار باشکوهی در تولید و طراحی است. البته فرصت های تنوع سازی در اقتصادی خارجی مان را هم پیگیری کردیم و خواهیم کرد.
خطیب زاده گفت: گسترش روابط با سایر کشورها از وظایف ذاتی وزارت امور خارجه است، دستورالعمل روز گذشته هیات دولت نیز تاکیدی بر این وظیفه وزارت خارجه است البته ترکیبی از نهادهای مختلف در جمهوری اسلامی ایران پیگیر گسترش روابط هستند اما وزارت خارجه و سفارت های ایران در سایر کشورها نقش تسهیل کننده را بر عهده دارند که این وظیفه را با جدیت پیگیری می کنیم. اما باید بدانیم فشار حداکثری ایالات متحده که امروز شکست خورده ترین سیاست شکست خورده آنها بعد از جنگ جهانی دوم است بدون دلیل نبوده است.آنها به تمامی خواسته های خود نرسیده اند. شکست آمریکا دستاورد بخش خصوصی، ایرانیان گمنامی که در سراسر جهان برای شکست این سیاست آمریکا تلاش کردند همچنین دستاورد شرکت های دانش بنیان و استارت آپ ها و این مردم عزیز است.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: دستاورد سال های تحریم برای ما حرکت به سوی اقتصاد مردمی است، هیچ کسی نمی تواند وقتی چیزی مردمی شد آن را تحریم کند، به همین دلیل میسر جذب سرمایه گذاری و روابط خارجی متنوع شده است و وزارت امور خارجه به طور جدی پیگیر گسترش روابط است و برنامه خود را پیش می برد. محیط بین المللی هم بازگوی این است که در فضای جدیدی نفس می کشد.
وی در خصوص اقدام آمریکا برای خروج برخی گروه ها از لیست گروه های تروریستی اظهار داشت: آمریکا امروز در سطح جهانی بسیار بی آبرو است. آنها از تمامی ابزار برای تهدید امنیتی کشورهایی که در دایره دوستی او نیستند استفاده می کند. آنها از حقوق بشر و گروه های تروریستی استفاده ابزاری می کنند. بارزترین رفتار آنها نیز اقدام شان برای خروج نام گروهک منحط منافقین از لیست گروه های تروریستی است. طبیعی است اقدام اخیر آمریکایی ها را نیز در مسیر استفاده از گروه های تروریستی برای دستیابی به اهداف خود و علیه کشورهای مستقل جهان بدانیم و آن را محکوم می کنیم. هیچ عقل سلیمی نمی پذیرد گروه های تروریستی از حاشیه امن برخوردار باشند. جامعه جهانی نیز باید برخورد متناسب با رفتار آمریکا داشته باشد.
خطیب زاده در خصوص ارتباط احتمالی با تیم رئیس جمهور منتخب آمریکا گفت: ما تنها دولت مستقر را به رسمیت می شناسیم و چیزی به عنوان تیم برایمان رسمیت ندارد. باید دولت مستقر در آمریکا شکل بگیرد و آنها اقدامات شان را برای اصلاح رفتارشان انجام دهند. تاکید می کنم طرفی که پیمان چند جانبه را نقض کرده و نه تنها این پیمان را نقض کرده بلکه کشورهای دیگری را به دلیل نقض این پیمان تنبیه کرده آمریکاست.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: نزدیک ترین متحدین ایالات متحده در مقابل او در شورای امنیت ایستادند و آنها منزوی ترین شرایط را بعد از جنگ جهانی دوم دارند که در تاریخ روابط بین المللی خواهد ماند.
وی در خصوص پروژه عادی سازی برخی کشورها با رژیم صهیونیستی گفت: این اقدام برخی کشورهای اسلامی را باید آشکارسازی بنامیم چون پیش از این، این روابط وجود داشت اما این اواخر این روابط را آشکار کردند اما آنچه اتفاق افتاد باج خواهی واشنگتن از کشورهای منطقه بود و تلاشی بود که شاید در روزهای آخر رقابت انتخاباتی با این اقدام بتواند رای بیشتری جذب کند. از سوی دیگر نوعی گدایی از سوی برخی همسایه های ما بود که همه این رفتار از اشتباه شناختی نشات گرفته است. فکر نمی کنم این اشتباه شناختی به نتیجه برسد. کما آنکه ملت های اسلامی به این رفتار واکنش تندی داشته است. باید بدانیم رژیم صهونیستی از هر فرصتی برای خروج از انزوا و بحران مشروعیت استفاده می کند. اگر حکام کشورهای منطقه از رفتار خود درس بگیرند جهان اسلام واکنشی یکدست تر به این موضوع خواهند داشت. بارها گفته ایم این گونه رفتار مشروعیتی برای رژیم صهیونیستی نخواهد داشت.
خطیب زاده با بیان اینکه مواضع جمهوری اسلامی ایران از سوی رئیس جمهور، وزیر امور خارجه و سخنگوی امور خارجه اعلام می شود، گفت: کشور ما در فضایی قرار دارد که تک گفتمانی نیست که این خود از زیبایی های جامعه ماست. در خصوص ایالات متحده واقع نگر هستیم و به اقدامات دولت آینده آنها توجه می کنیم. حقوق ملت ایران باید رعایت شود و این هم با حرف و پیام و کارزار انتخاباتی نیست ما باید رفتار آنها را در عمل ببینیم و اگر فضا مناسب بود آن زمان ارکان نظام در چارچوب آنچه وجود دارد یعنی برجام و توافقات بین المللی اقدام خواهد کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: واقعیت امر این است که ایالات متحده بیش از حد ممکن بر اعتبار خود در سطح جهانی آسیب زده است و اعتماد به آنها بسیار سخت است. البته باید نکته ای را مطرح کنم بسیاری از معماران این فشار حداکثری در منطقه و لابی های مختلف دوست دارند همان مسیر را در چارچوب جدیدی ارائه کنند.این مهم توجه همه را می طلبد که ما در این دام نیفتیم.
وی در خصوص دستاوردهای سفرهای اخیر وزیر امور خارجه به آمریکای جنوبی گفت: هیچ سفری بدون وجود زمینه های قوی اقتصادی و سیاسی صورت نمی گیرد و گسترش روابط همه جانبه یکی از موضوعات مورد بحث در سفرهاست. ایران سعی می کند با کشورهای آمریکای لاتین روابط متوازنی داشته باشد. فرصت های مناسبی ایجاد شده و تلاش می کنیم این فرصت ها را گسترش دهیم. سفری که در سطح وزیر وزارت امور خارجه صورت می گیرد اثرات بلندمدتی دارد. تنوع بخشی به روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران یکی از اصول سیاست خارجی ایران است.
خطیب زاده در خصوص آخرین اقدامات انجام شده برای خریداری واکسن از کشورهای دیگر گفت: در ابتدا خبر خوش را باید شرکت های داخلی تولیدکننده واکسن به ما بدهند که خوشبختانه برخی از آنها موفقیت های بالایی در تولید واکسن داشته اند و آزمایش های انسانی را آغاز کرده اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: حوزه بهداشت و درمان کشورمان بسیار قوی، پرسابقه و پرنخبه است. کشورهایی که زیر نظر WHO به تولید واکسن کرونا اقدام کرده اند از جمله چین و سایر شرکت هایی که زیر نظر WHO در آمریکا و انگلیس این کار را انجام می دهند مدنظر ما هستند و به محض اینکه به نتیجه قابل قبولی برسند و سازمان بهداشت جهانی تولیدات آنها را تایید کند، وارد مذاکرات جدی خواهیم شد اما بدانید قراردادهایی را در این خصوص بسته ایم و ما عضو کنسرسیوم بهداشت جهانی برای تهیه واکسن هستیم. البته در مسیر پرداخت هایمان مشکلاتی داشتیم که برخی از آن حل شده و در هفته های آتی مابقی آن حل خواهد شد و رایزنی های گسترده ای را با سایر کشورها در این خصوص داشته ایم و البته منتظریم آنها به نتیجه قطعی دست یابند.