فشار مرگ و عارضه فراموشی

سرویس مذهبی افکار نیوز- واقعه و رخداد مرگ به گونه ای است که انسان علوم و خوانده هایش را فراموش می کند. گاه ما بسیاری از مطالب را حفظ هستیم و می دانیم؛ اما گاهی ساده ترین و ابتدایی ترین مسائل اسلامی را از ما سؤال می کنند، یادمان نیست. در قیامت مسائل پیچیده اسلامی را از ما سؤال نمی کنند که مثلاً معراج یعنی چه؟ تفویض و قضا و قدر یعنی چه؟ لوح محو و اثبات چیست؟ لوح و قلم یعنی چه؟ شق القمر یعنی چه؟ بلکه سوال می کنند خدایت کیست؟ دین و کتابت چیست؟ قبله ات کدام طرف است؟

ابتدایی ترین سؤالی را که به بچه های خود می آموزیم از ما سؤال می کنند. ولی بسیاری از افراد یادشان نیست. چون فشار مرگ فشاری نیست که برای کسی حافظه بگذارد. مانند آنها که مبتلا به بیماری حصبه یا فشارهای مغزی می شوند، تا مدتهای زیادی هر چه خوانده اند از یادشان می رود. بسیاری از علما و دانشمندان وقتی آسیب مغزی می بینند حالشان که خوب می شود دیگر چیزی یادشان نیست.

انسان در فشار مرگ به طور ناگهانی می بیند که از ظاهر به باطن و از مُلک به ملکوت می رود؛ از عالمی به عالم دیگر سفر می کند. آنگاه در این تحول عمیق از او سؤال می کنند خدای تو کیست؟ یادش نیست. پیامبرت کیست؟ یادش نیست. چه دینی داری؟ نمی داند.

اینکه می گویند همیشه به یاد حق باشید: «واذکر ربّک فی نفسک تضرّعاً و خیفة و دون الجهر من القول بالغدوّ و الاصال و لا تکن من الغافلین»۱. بدین جهت است که ذکر خدا زمان و تعداد معین ندارد. به ما فرموده اند: شبانه روز پنج وقت، مجموعاً هفده رکعت و طی سال یک ماه روز گرفتن و طی عمر یک بار حج کافی است و …؛ اما نگفته اند یاد حق فلان مقدار کافی است. «یا ایها الذین آمنوا اذکروا الله ذِکراً کثیراً»۲. انسان باید به یاد حق باشد. و به طور دوام آن را در جان بپروراند. نامش بر لب، یادش در دل، نه اینکه تا خطری پیش آمد یادش باشد.

منبع:
۱. سوره اعراف، آیه ۲۰۵.
۲. سوره احزاب، آیه ۴۱.
3. حکمت عبادات، ص64-65.