هم خوشکل است و زینت دهنده کویر و هم کم توقع اما پربار و پرخاصیت؛ از روغن مورد نیاز پخت و پز گرفته تا کاهش دهنده کلسترون خون و رفع کننده کمبود خون.
نامش گل آفتابگردان است، شبیه به خورشید و روز خود را با روبرو شدن خورشید در قسمت شرقی آسمان آغاز می کنند؛ عجیب تر آنکه در طول روز به سمت آن می چرخند و هنگام شب دوباره به سمت شرقی آسمان بر می گردند؛ برای این کار هدف مهمی دارند؛ هدفشان، جذب بیشتر حشرات برای گرده افشانی و صد البته که چرخشان به سمت خورشید سبب رشد سریعترشان می شود.
قانعند چرا که یک بار کاشته می شوند اما تا چندین سال هم برایتان گل های زیبا و هم محصول پربار تحویل می دهند؛ گل آفتابگردان، گیاهی است یک ساله و تا حدود سه متر رشد می‌کند. گل آن درشت و زیبا و به قطر ۳۵ سانتیمتر است.
در وسط گل قرمز رنگ آن دایره‌ای قهوه‌ای رنگ وجود دارد که تخم‌های آفتابگردان دورادور آن را گرفته‌اند. از تخم آفتابگردان روغن گرفته می‌شود که اشباع نشده و برای پخت و پز مناسب است.
آفتابگردان در مناطق گرم رشد خوبی داشته و نسبت به گرما و خشکی مقاوم است. بهترین شرایط نوری برای آن، قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم نور خورشید است، به طوری که روزانه ۶ تا ۸ ساعت نور خورشید را دریافت کند؛ هر چه دمای هوا بالاتر بوده و گرم‌تر باشد، احتمال شکوفه دهی آفتابگردان نیز بالاتر است، بنابراین کویر خراسان جنوبی بهترین محل برای رشد این گیاه سودآور است.
محسن پویان، مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی از خاصیت های فراوان گل آفتابگردان گفت و اینکه دانه آفتابگردان مدر و نرم کننده سینه است.این گیاه برای رفع ناراحتی‌های حنجره و صاف کردن صدا مفید بوده و برای تسکین سرفه اثربخش است.
این پژوهشگر گیاهان دارویی با بیان اینکه آفتابگردان برای خنثی کردن سم عقرب مفید است، افزود: گل آفتابگردان برای رفع طنین صدا در گوش موثر بوده و تخم آن حاوی ویتامین است.
پویان با اشاره به اینکه این گیاه برای کمبود آهن بدن مفید است، تصریح کرد: آفتابگردان، منبع غنی از انرژی بوده و ضد التهابی قوی است. مصرف تخمه آفتابگردان(بدون نمک) برای دوران بارداری مفید بوده، باعث کاهش کلسترول می‌شود و فشار خون بالا را کاهش می‌دهد.
مدیر مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: مصرف این گیاه، پوست را در مقابل پرتوهای مضر حفظ کرده و در درمان برونشیت نیز مفید است.
پویان با اشاره به اینکه این گیاه از سرطان پیشگیری کرده و مقوی اعصاب و استخوان‌ساز است، یادآور شد: مقدار مصرف آن روزی نیم پیمانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ گرمی است.
مریم جوادی بایگی، مدیر جهاد کشاورزی سربیشه هم از اقدامات انجام شده با کمک مدیر گروه محیط زیست و سلامت غذای سازمان، نماینده شرکت بازرسی و جمعی از مسئولین اداری نمونه‌برداری از محصول آفتابگردان برای اخذ استاندار محصول گواهی شده در طرح توان‌افزایی زنان روستایی و عشایری خبر داد و خاطرنشان کرد: این نمونه برداری در در بخش مود چاه ماژانی به وسعت دو هکتار صورت گرفته است. در این مزرعه از سموم شیمیایی استفاده نشده و تنها از کودهای ریز مغذی طبق استانداردها استفاده شده است.
مدیر جهاد کشاورزی سربیشه بیان کرد: امید است با اخذ مجوز استاندارد جهت افزایش تولیدات محصول گواهی شده و سالم گام موثری برداشته شود و انگیزه‌ای برای سایر تولیدکنندگان شهرستان باشد.
سیدعبدالحسین سجادی، مدیر جهاد کشاورزی قاین با بیان اینکه رتبه اول تولید آفتابگردان آجیلی در خراسان جنوبی متعلق به این شهرستان است، گفت: شهرستان قاین امسال با تولید ۴۰ درصد آفتابگردان آجیلی، رتبه اول را در تولید این محصول در استان داراست. سطح زیر کشت آفتابگردان در قاین ۲۰۰ هکتار است؛ دو نوع شمشمیری و شاهرودی بیشترین کشت غالب منطقه است و به صورت مخلوط در اراضی پنبه هم کشت می‌شود.
مدیر جهاد کشاورزی قاین با بیان اینکه پیش بینی می‌شود امسال بیش از ۲۵۰ تن آفتابگردان آجیلی از مزارع قاین برداشت شود.
وی بیان کرد: گل آفتابگردان گیاهی سازگار با شرایط اقلیمی خراسان جنوبی است که اکثرا به صورت مخلوط کشت می‌شود تا علاوه بر عملکرد مناسب سود بیشتری عاید کشاورزان شود.
مدیر جهادکشاورزی قاین با بیان اینکه کشاورزان در هر زمین دو کشت همزمان انجام می‌دهند، گفت: دوره کشت و برداشت آفتابگردان و پنبه همزمان با هم انجام می‌شود و برای درآمد بیشتر و مصرف آب کمتر در مزارع پنبه آفتابگردان نیز کشت می‌شود.
سجادی با بیان اینکه گل آفتابگردان در خرداد کشت می‌شود و اوایل پاییز کار برداشت به صورت گروهی انجام می‌شود، افزود: گیاهی که به منظور تهیه روغن خوراکی و آجیل کشت می‌شود، اما به دلیل سودآوری بیشتر کشاورزان به کشت آجیلی آن رغبت بیشتری نشان می‌دهند.
سیدمجتبی حسینی، مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه بیشترین میزان آفتابگردان از مزارع شهرستان بشرویه برداشت می‌شود، گفت: سطح ۲۶۰ هکتار از اراضی کشاورزی استان زیر کشت آفتابگردان آجیلی و ۱۰ هکتار از این اراضی به کشت آفتابگردان روغنی اختصاص یافته است.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه برداشت دانه آفتابگردان از مهر ماه آغاز و تا آبان ماه ادامه دارد، تصریح کرد: پیش بینی می‌شود امسال میزان برداشت آفتابگردان آجیلی در استان ۱۳۰ تن و میزان برداشت آفتابگردان روغنی ۱۰ تن باشد. میزان برداشت دانه آفتابگردان نسبت به مدت مشابه سال گذشته تغییری نکرده و تقریبا ثابت بوده است.
