مرجان کربلایی روانشناس و درمانگر کودک و نوجوان درباره نقش خانواده ها در دور نگه داشتن و مراقبت از فرزندان در قبال پدیدههایی مانند چالش مومو، اظهار کرد: این روزها دغدغه اصلی والدین انجام تکالیف مدرسه (مجازی) کودکان و نوجوانان است و شاید به مسائل دیگر فرزندان کمتر توجه شود.
وی تصریح کرد: وقتی چالشهای اینترنتی مطرح میشود معمولاً افرادی دعوت میکنند که سایرین چیزی بگویند یا کاری انجام دهند. مثل: چالش سطل آب یخ، چالش مانکن، چالش عکس سیاه و سفید و دهها چالش دیگر که طی سالیان دیده و شنیده ایم. رشد تعداد فالوئر در چالشها انگیزه اصلی کسانی است که این چالشها را ایجاد میکنند و کسانی که این چالشها را ایجاد میکنند درصد بیشتری فالوئر نسبت به پیجهای دیگر دارند.
این روانشناس کودک و نوجوان با بیان اینکه پس این چالشها برای جذب افراد و دیده شدن است، گفت: والدین حتماً هوشیار باشید و اهداف آنها را شناسایی کنید.
چرا چالشها در فضای مجازی شکل میگیرند؟
کربلایی گفت: علاوه بر دیده شدن و جذب افراد، هیجان طلبی و دیده شدن که برای نوجوانان و جوانان اهمیت بیشتری دارد و بیشتر مطرح است، جلب ترحم، خودنمایی، برانگیختن احساسات، ترساندن و هر چیزی که ممکن است نشانههای ضعف شخصیتی باشد و یا برعکس کمک به اجتماع هم میتواند جزو شکلگیری این چالشها باشد.
وی اضافه کرد: در دنیای امروز با پدیدههای مختلفی مواجه میشویم مخصوصاً در این روزها که والدین گوشی و یا لپتاپ را برای آموزش در اختیار کودک یا نوجوان خود قرار میدهند، با این پدیدهها بیشتر روبرو میشوند.
مومو چیست؟
این روانشناس کودک و نوجوان با بیان اینکه مومو یک عروسکی است که توسط یک فرد ژاپنی ساخته شده است، گفت: به گفته کارشناسان سواد رسانهای مومو یک حقه بینالمللی و جهانی است و وجود خارجی ندارد. اما چطور این چالش باعث ایجاد رعب و وحشت در خانوادهها مخصوصاً کودکان کرده است؟ احتمالاً افرادی سوء استفاده گر (هکر) وارد این ماجرا شدهاند و با عکس مو مو شروع به پیام دادن به افراد در پیام رسان واتساپ میکنند. وکودکان و نوجوانان را تهدید به خشونت می کنند. اینکه چه میزان این چالش ترسناک باشد بستگی به فرزند شما دارد.
کربلایی با بیان اینکه مداوم فکر کردن در مورد اینکه ممکن است هر لحظه این پیام فرستاده شود از خود پیام اصلی استرس و اضطراب بیشتری را برای شما به ارمغان خواهد آورد، اضافه کرد: از آنجایی که شخصیت انسانها با یکدیگر متفاوت است، از نظر پذیرش اضطراب هم میتوانیم افراد را به دو دسته تقسیم کنیم: گروهی که پذیرش استرس بالایی دارند و گروهی که پذیرش استرس پایین تری دارند.
وی با تاکید بر اینکه افرادی که میزان استرس پذیری بالایی داشته باشند به محض اینکه اولین پیام را دریافت کنند دچار استرس خیلی شدیدی خواهند شد، گفت: افرادی که ریسک پذیری بالایی دارند وقتی این دسته از پیامها را دریافت میکنند دچار کنجکاوی میشوند و جذب اینگونه کارهای پر هیجان میشوند؛ که البته هر دو گروه در معرض آسیب قرار خواهند گرفت.
من والد چکار کنم...
این روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به اینکه والدین مثل همیشه با فرزندشان صحبت کنند، ادامه داد: این صحبت به معنای ترساندن بچهها نیست، چون ترساندن علاوه بر اینکه هیچ کمکی به شما و فرزندتان نخواهد کرد باعث افزایش استرس و اضطراب هم خواهد شد. صحبت والدین باید خیلی صمیمانه و آگاهانه باشد. والد آگاه، والدگری خیلی بهتری را تجربه میکند و قطعاً در این مسیر موفقتر خواهد بود.
کربلایی درباره نمونهای از گفتوگو والدین با کودکان درخصوص چالش مومو، بیان کرد: «عزیزم آن شخصی که برای شما و ممکنه برای من این پیام را بفرستد در پروفایلش عکس عروسک مو مو هست این فقط عروسک است و افرادی که بیمار هستند این کار را شروع کردند و پیامهای نگران کننده میفرستند و در نهایت هدف آنها فقط اذیت هست، چون این افراد با اذیت کردن دیگران لذت میبرند.»پس اگر پیامی برای شما آمد و اصلاً کاری نداریم پروفایلش عکس مو مو دارد یا خیر وقتی شما آن شماره و عکس را نمیشناسید هرگز جوابش را ندهید اول به مامان و بابا نشان بده و بعد میتوانی بعد از تایید مامان و بابا جوابگو باشی.
وی با بیان اینکه کنترل و نظارت والدین به فعالیت کودکان در اینترنت و شبکههای اجتماعی از موارد بسیار مهم در تربیت آنهاست، تصریح کرد: در این راستا مادران و به صورت کلی والدین باید همواره نظارت داشته باشند که کودک آنها در شبکههای اجتماعی چطور فعالیت میکند و با چه افرادی ارتباط دارد. بنابراین، قبل از هر مورد دیگری، این اشخاص باید حتما با شبکههای اجتماعی آشنا شوند و روش صحیح استفاده از آن را یاد بگیرند. به خاطر داشته باشید که شبکههای اجتماعی مانند همه پدیدههای انسانی دو وجه مثبت و منفی دارند و این ما هستیم که مشخص میکنیم از کدام وجه میشود استفاده کرد.
این روانشناس کودک و نوجوان با اشاره به نکته حائز اهمیتی که والدین باید در رابطه با استفاده از لوازم الکترونیکی برای آموزش بدانند، خاطرنشان کرد: در زمان استفاده از موبایل و یا لپ تاپ برای آموزش درسی کودکان حتما با نظارت و مدیریت والدین باشد؛ و سعی کنید در زمان آموزش، کودک در اتاق خود تنها نباشد و کودک در قسمتی از منزل (پذیرایی) باشد که شما نظارت داشته باشید.