زمان ازسرگیری احتمالی صادرات نفت ایران و ونزوئلا به بازارهای نفت جهان حائز اهمیت خواهد بود. تحریم های یکجانبه آمریکا علیه این دو کشور از زمانی که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ به ریاست جمهوری رسید، صادرات سه میلیون بشکه در روز نفت معادل سه درصد از عرضه جهانی را مسدود کرده است. تحریمها علیه ایران تاثیر شدیدتری داشته و روی صادرات حدود دو میلیون بشکه در روز نفت تاثیر گذاشته است.
تحریمها با سیاست ترامپ برای نفوذ انرژی و افزایش صادرات نفت آمریکا که در سال ۲۰۱۸ به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شد، کاملا تناسب داشته است.
ریچارد نفیو، کارشناس تحریمها در تیم آمریکا که در مذاکرات برجام با ایران در سال ۲۰۱۵ حضور داشت، در این باره گفت: تغییرات گسترده در سیاست ایران احتمالا اول اتفاق خواهد افتاد اما بازگشت کامل و پایدار صادرات نفت ایران به بازارهای جهان حدود یک سال طول خواهد کشید.
ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد. بایدن که معاون رییس جمهور آمریکا در دوران اوباما و زمان امضای توافق برجام در سال ۲۰۱۵ بود، اظهار کرده که می خواهد به تهران مسیر بازگشت به دیپلماسی را عرضه کند.
نفیو که اکنون در مرکز سیاست انرژی جهانی دانشگاه کلمبیا به عنوان یک محقق حضور دارد، اظهار کرد: بایدن در صورت پیروزی و روی کار آمدن بعید است تا چندین ماه بتواند مذاکره با ایران را آغاز کند و در ابتدا مشغول نهایی کردن تیمهای مدیریت و اولویت بندی سیاستهایش خواهد بود.
باب مک نالی، کارشناس انرژی شورای امنیت ملی در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش و رییس شرکت راپیدان انرژی پیش بینی کرد بازگشت نفت ایران به بازارها در صورت پیروزی بایدن در نیمه دوم سال آینده اتفاق خواهد افتاد.
دیپلماتهای اتحادیه اروپا اظهار کرده اند اگر بایدن پیروز شود، مقامات اروپایی مشتاق تجدید روابط با ایران هستند اما تا پیش از انتخابات در این خصوص اظهارنظری نمی کنند و نگران پیامدهای احتمالی در صورت پیروزی مجدد ترامپ هستند.
مدیر یک شرکت بازرگانی نفت در تهران به رویترز گفت: ایران انتظار تسهیل فوری تحریمها در صورت پیروزی بایدن را ندارد و انتخابات ریاست جمهوری سال آینده در ایران یقینا مذاکرات در این خصوص را به تاخیر خواهد انداخت.
به گفته ایمان ناصری، مدیر امور خاورمیانه شرکت FGE، زمانی که مسائل سیاسی حل شود، صادرات نفت ممکن است به سرعت احیا شود. ایران حدود ۱۰۰ میلیون بشکه نفت در ذخایر شناور و مخازن فراساحلی کشورهایی نظیر چین دارد. نفت ایران می تواند یک شبه به بازارها برسد. ایران می تواند برای صادرات ماهها از این ذخایر استفاده کند و همزمان تولیدش را به سطح سابق برگرداند.
اد کروکس، نایب رییس منطقه امریکای شرکت وود مک کنزی اظهار کرد: دولت بایدن ممکن است از شدت سخت گیری در اجرای تحریمها کم کند و دور جدیدی از معافیتها را صادر کرده و به کشورهای معدودی اجازه دهد میزان محدودی از نفت ایران را خریداری کنند. ترامپ برنامه معافیت از تحریمها را در سال ۲۰۱۹ حذف کرد.
وضعیت ونزوئلا دشوارتر خواهد بود
به گفته لئوپالد مارتینز، استراتژیست کمپین بایدن برای رای دهندگان آمریکای لاتین، بایدن هم مانند ترامپ مایل است نیکلاس مادورو، رییس جمهور ونزوئلا از قدرت کنار برود. از این رو احتمالا تحریمها علیه شرکت نفتی دولتی PDVSA را حفظ خواهد کرد.
اما این استراتژی تحت دولت بایدن احتمالا تغییرات قابل توجهی پیدا خواهد کرد. مارتینز در این باره گفت: ما به دنبال انحلال سیاست تحریمها نیستیم بلکه تحریمها را به شکل هوشمندانه و با همکاری چند جانبه و با هدف دستیابی به یک انتخابات آزاد، منصفانه و معتبر پیش خواهیم برد.
به نوشته رویترز، تحریمها ممکن است از زمانی که این اهداف تحقق پیدا کردند، رفع شوند. در این فاصله دولت بایدن به دنبال کمکهای انسان دوستانه برای ونزوئلا خواهد بود که شهروندانش از ماهها تحریم نفتی و فشار اقتصادی رنج برده اند.
