مجید مرجانی، گفت: بشر از هزاران سال پیش با بیماری سل درگیر بوده است و هنوز هم در کل جهان و ایران یک معضل بهداشتی محسوب می‌شود و نباید از تشخیص، درمان و پیگیری بیماران مبتلا به این بیماری غافل شویم و به خاطر ترس از ابتلاء به کرونا آنها را نادیده بگیریم.
این متخصص بیماری‌های عفونی بیمارستان مسیح دانشوری ، در ادامه بهترین راه پیشگیری از سل را در کودکان واکسیناسیون و در بزرگسالان شناسایی و درمان به موقع و کامل برشمرد و خاطرنشان کرد: این روزها شیوع بیماری کووید ۱۹ سبب ایجاد شرایط ویژه ای در جوامع شده و پیگیری و درمان سایر بیماری‌های عفونی و غیر عفونی را تحت الشعاع خود قرار داده و ممکن است افراد به خاطر ترس از ابتلاء به کرونا از پیگیری و درمان بیماری‌های خود غافل شده و کمتر به آنها دقت کنند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان این مطلب که با توجه به انجام واکسیناسیون ب ث ژ از دهه‌ها قبل در کشور کمتر شاهد بروز سل اطفال هستیم، خاطرنشان کرد: گرچه این بیماری می‌تواند در تمام رده‌های سنی بروز کند اما دو گروه سنی را بیشتر درگیر می‌کند که شامل سالمندان و رده سنی ۳۰-۱۵ سالگی هستند.
به گفته این متخصص عفونی، از گذشته‌های دور بیماری سل با فقر و سو تغذیه همراه بوده و بیشتر افرادی که از نظر اقتصادی دارای وضعیت ضعیفی بودند را درگیر می کرده است. البته این موضوع یک اصل کلی نیست و سل بیماری واگیری است که هر قشری از جامعه را می‌تواند مبتلا کند اما در اقشار ضعیف جامعه شیوع بیشتری دارد.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سرفه مزمن، کاهش وزن، خلط، کاهش اشتها، تب و تعریق شبانه را از علائم بیماری سل برشمرد و یادآور شد با توجه به اینکه همه علائم همزمان در یک بیمار دیده نمی‌شود و ممکن است بیمار فقط یک یا دو علامت را داشته باشد افراد باید کاملاً هوشیار باشند.
مرجانی تاکید کرد: اصولاً هر فردی که بیش از سه هفته دارای سرفه مزمن باشد که علت آن شناخته شده نیست باید مشکوک به سل تلقی شود و از نظر این بیماری مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد تا در صورت مبتلا بودن سریعاً روند درمان وی آغاز شود.
وی با اشاره به کاهش شیوع سل در طول دهه‌های اخیر، گفت: امروزه در جهان حدود ۱۰ میلیون نفر سالانه مبتلا به سل می‌شوند. در سال ۱۳۵۷ آمار مبتلایان در کشور ما حدود ۱۳۵ در ۱۰۰ هزار نفر بود که با اقدامات صورت گرفته خوشبختانه این آمار به حدود یک دهم رسیده و میزان بروز سل در ایران امروزه حدود ۱۳ در ۱۰۰ هزار نفر است و این یک موفقیت چشمگیر است.
مرجانی، سل را یک بیماری عفونی قابل پیشگیری و دارای درمان ذکر کرد و افزود: از ۸۰ سال پیش درمان این بیماری شناخته شد و در صورت مراجعه به موقع بیمار و تشخیص زودهنگام و شروع درمان حدود ۹۵ درصد بیماران بهبودی کامل پیدا می‌کنند. اما در صورت عدم مراجعه به موقع، مصرف نامرتب داروها و رها کردن نیمه کاره درمان و درصد بهبودی بیمار کاهش می‌یابد.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با ذکر این مطلب که سل یک بیماری بالقوه کشنده است بر درمان به موقع و منظم و کامل مبتلایان تاکید کرد و افزود: در صورت عدم درمان به موقع و کامل یک سوم مبتلایان به این بیماری در طول یک سال و حدود نیمی از آنان در طول ۵ سال جان خود را از دست می‌دهند.
به گفته وی، گرچه سل یک بیماری کشنده می‌تواند باشد اما با توجه به وجود درمان‌های مؤثر برای آن می‌تواند بالای ۹۵ درصد بهبودی کامل داشته باشد بنابراین بسیار مهم است که بیمار با مشاهده علائم ذکر شده به موقع مراجعه کند تا پس از تشخیص درمان وی آغاز شود.
مرجانی با اشاره به اینکه داروهای سل از سوی وزارت بهداشت به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد افزود: دوره درمان این بیماری طولانی و حدود ۶ ماه است و بیماران باید در طول این مدت داروها را به صورت مرتب و منظم مصرف کرده و درمان خود را کامل کنند.
مرجانی، سل را جزو بیماری‌های ریوی مزمن دانست که می‌تواند فرد را مستعد ابتلاء به کرونای شدیدتری کند و افزود: متأسفانه در حال حاضر بیماران دارای سرفه‌های مزمن و علائم مشکوک به سل از ترس کرونا مراجعه خود به مراکز درمانی را به تعویق می‌اندازند. این موضوع باعث پیشرفت بیماری آنها شده و زمانی مراجعه می‌کنند که دچار خلط خونی شده و بیماری به مرحله خطرناک رسیده است.
وی با تاکید بر اینکه بیماران نباید از نگرانی کرونا درمان خود را به تعویق بیندازند گفت: در حال حاضر در کل مراکز درمانی کشور مراقبت و درمان بیماران کرونایی و دیگر بیماران در بخش‌های مجزایی انجام می‌شود. بطور مثال در بیمارستان مسیح دانشوری، اورژانس و بخش سل و کرونا کاملاً جداگانه ومجزا از هم قرار دارند.
مرجانی در ادامه به افرادی که دچار سرفه‌های مزمن هستند یا تحت درمان سل قرار دارند توصیه کرد: بدون دغدغه و نگرانی از ابتلاء به کرونا با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به مراکز درمانی مراجعه کرده تا روند تشخیص و درمان خود را طی کنند. زیرا در صورت عدم مراجعه به موقع بیماری فرم شدیدتری پیدا کرده و شانس بهبودی ۹۵ درصدی در آنها کاهش می‌یابد.
وی، واکسن ب ث ژ را از قدیمی ترین واکسن‌های موجود در کشور برشمرد که در بدو تولد به تمامی نوزادان تزریق می‌شود و باعث کاهش میزان بروز سل در نوزادان، شیرخواران و کودکان شده است.
به گفته مرجانی، با توجه به مطالعات تزریق واکسن در در بزرگسالی خیلی مؤثر نیست و رعایت نکات بهداشتی، شناسایی و درمان سریع و به موقع و کامل افراد مسلول بهترین راه پیشگیری از بیماری سل است.
این دانشیار دانشگاه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هر فرد مسلول می‌تواند سالانه ۱۵ نفر را آلوده کند، برای اطفال واکسن بهترین راه پیشگیری است و برای بالغان رعایت نکات بهداشتی و شناسایی سریع افراد مسلول مسری و درمان آنها است.
مرجانی در خصوص راه‌های انتقال این بیماری عفونی گفت: با توجه به اینکه بیماری از فرد به فرد منتقل می‌شود، در صورتی که بیمار از بیماری خود خبر نداشته باشد از طریق سرفه، نفس کشیدن و یا حتی حرف زدن می‌تواند میکروب را در هوا پخش کرده و باعث آلودگی و انتقال به سایر افراد شود.
وی، درمان سل را پیشگیری و جلوگیری از ابتلای سایر افراد برشمرد و خاطرنشان کرد: چنانچه بیماری فرد مسلول به موقع تشخیص داده شود و تحت درمان قرار گیرد، داروها را مرتب و به موقع مصرف کند در طی زمان کوتاهی حدود ۲ تا ۳ هفته بیماری وی از حالت مسری بودن خارج می‌شود. بنابراین درمان بیمار مبتلا به سل به نوعی پیشگیری و جلوگیری از ابتلای سایر افراد محسوب می‌شود.
