ماسکهای صورت به یکی از جنبههای عادی زندگی روزانهی ما بدل شده اند و استفاده از آنها در بسیاری از مکانهای سربسته اجباری شده است. اما با آنکه ماسکها برای این طراحی شده اند که بینی و دهان ما را به طور کامل بپوشانند، اما خیلی وقتها کسانی را میبینیم که ماسک خود را تا چانه پایین کشیده یا آن را از یک گوش خود آویزان نگه داشته اند.
در ادامه به رایچترین اشتباهاتی میپردازیم که در استفاده از ماسک مرتکب میشویم و میخواهیم ببینیم ایراد آنها چیست.
سوراخ کردن ماسک
درست کردن یک حفره در ماسک که اجازهی خوردن و نوشیدن را به شما دهد شاید راه حل عاقلانهای برای مواقعی به نظر برسد که میخواهید در بیرون غذا بخورید و در عین حال از خودتان مراقبت کنید، اما اثربخشی ماسک را کاهش میدهد. چون وقتی سوراخ بزرگی در ماسک ایجاد میکنید قطرکهای تنفسی خود را در هوا پخش میکنید. با این حال کارشناسان میگویند این سوراخ اگر کوچک باشد شاید خیلی خطرناک نباشد. به گفتهی آن ها، اگر سوراخ ماسک فقط آنقدری باشد که یک نی از آن رد شود، احتمالاً بهتر از آن است که اصلاً ماسک نداشته باشید. با این حال به خاطر داشته باشید که از این روش صرفاً باید برای این منظور استفاده کنید.
پایین کشیدن ماسک تا زیر بینی
بسیاری از افراد برای رهایی از گرما و رطوبت داخل ماسک و همینطور افراد عینکی برای بخار نکردن عینک شان در هنگام استفاده از ماسک به این حرکت دست میزنند. هدف از زدن ماسک در اصل این است که از دیگران در برابر قطرکهای تنفسی خود محافظت کنیم و وقتی فقط دهان خود را با ماسک میپوشانیم درست است که جلوی قطرکهایی که هنگام صحبت یا سرفه تولید میشوند گرفته میشود، اما قطرکهای ریزتری را از طریق بینی خود در هوا پخش میکنیم. با این حال، زدن ماسک تا حدی از خود فردی که ماسک به صورت دارد هم محافظت میکند، و اگر هوای فیلتر نشده را طریق بینی خود استنشاق کنید، کاملاً در معرض ویروسهای هوابرد خواهید بود.
بالا آوردن ماسک تا زیر بینی
از این روش گاهی در محیطهای شلوغ استفاده میشود که صدا به صدا نمیرسد و آدمها تصمیم میگیرند روی توانایی لب خوانی یکدیگر حساب باز کنند. از جهت محافظت از دیگران در برابر قطرکهای تنفسی خود، این روش بسیار بدتر از روش قبلی است، چون در این حالت جلوی قطرکهایی که هنگام صحبت یا سرفه از دهان ما تولید میشوند، گرفته نمیشود. خود فردی که ماسک به صورت دارد هم اگر از دهان نفس بکشد کاملاً در معرض بیماری خواهد بود.
آویزان کردن ماسک از یک گوش
بله قابل درک است، خوب میشود اگر بتوانیم قبل از رسیدن به یک فضای سربسته یا شلوغ نفسی تازه کنیم و گوشهای ما هم که با آن شکل خاص شان جان میدهند برای آویزان کردن ماسک. اما از جهت کاهش انتقال ویروسی، این حرکت کاملاً بیهوده است. اگر در همین حین ماسک روی زمین بیافتد، آلودگی بیشتری جذب آن میشود که ممکن است به صورت شما هم انتقال پیدا کند؛ و اگر ماسک تان را باد ببرد، به محیط زیست صدمه وارد خواهد شد.
پایین کشیدن ماسک تا زیر چانه
مانند مورد قبلی، در این حالت هم فردی که ماسک زده و هم اطرافیانش کاملاً در معرض بیماری خواهند بود. بدتر آنکه با این کار خطر انتقال میکروبهای روی سطح بیرونی ماسک به دور صورت هم وجود دارد. فرض کنید فردی که با او در حال صحبت هستید مبتلا به کرونا باشد، در اینصورت ویروسهای او روی ماسک شما خواهد نشست؛ بنابراین هر بار که ماسک را بالا و پایین میکنید، این احتمال دارد که ویروسها را از طریق انگشتان تان به بینی خود انتقال دهید.
نامناسب بودن جنس ماسک
کار ماسک به دام انداختن قطرکهایی است که با تنفس خود بیرون میدهید، پس ماسک هر قدر جلوی قطرکهای بیشتری را بتواند بگیرد، اثربخشی بیشتری خواهد داشت. چیزهایی مثل روسری و شال گردن میتوانند جایگزین قابل قبولی باشند، اما به شرط آنکه جنس مناسبی داشته باشند. کارشناسان میگویند اندازهی قطرکهای بیماری زای مورد نظر آنها ۱۰۰ میکرون یا کمتر است و ضخامت هر تار موی انسان ۶۰ میکرون است؛ بنابراین اگر این اندازه را با حفرههای درون روسریهای معمولی مقایسه کنید، فوراً متوجه میشوید که واقعاً مؤثر نیستند. ماسک ایده آل ماسکی است که از یک جنس راحت و قابل تنفس (مثلاً نخی) باشد و بهتر آنکه از دست کم دو لایه پارچه درست شده باشد. علاوه بر این باید سراغ پارچههایی بروید که بافت متراکم و نه گشادی داشته باشند. ماسک شما احتمالاً باید ترکیبی از پارچههای مختلف هم باشد، چون به گفتهی کارشناسان، جنسهای مختلف پارچه میتوانند در تعامل با یکدیگر به جلوگیری از ذرات بیماری زا کمک کنند.
محافظ صورت
محافظهای صورت برای محافظت از افراد در برابر قطرکها طراحی شدند، بنابراین اگر کسی در صورت شما سرفه کند از شما در برابر قطرکهای واقعاً بزرگ محافظت خواهند کرد. اما قطرکهای کوچکتر کماکان میتوانند از طریق هوا جا به جا شوند و خود را به زیر محافظ برسانند.
این مسأله در مورد قطرکهایی که با تنفس خود بیرون میدهید هم صدق میکند. محققان ژاپنی در پژوهش خود متوجه شدند تقریباً همهی قطرکهای هوابرد با اندازهی کمتر از ۵ میکرومتر، از زیر محافظهای صورتی که افراد اغلب در محیطهای کاری به صورت میزنند، به بیرون درز میکردند. تنها کاری که محافظهای صورت میکنند و ماسک نمیکند این است که از چشمهای ما محافظت میکنند. از آنجایی که بعضی ویروسهای تنفسی از جمله ویروس کرونا میتوانند از این طریق وارد بدن شوند، با استفادهی همزمان از ماسک و محافظ صورت ممکن است بتوانید محافظت بیشتری در برابر ذرات بیماری زا برای خود فراهم کنید.