امروز ابراهیم هزارجریب مجری طرح ملی پنبه کشور در نشست خبری به مناسبت دومین همایش ملی روز جهانی پنبه، از امکان خودکفایی پنبه طی دو سال آینده خبر داد و گفت: پیش بینی می‌شود امسال تولید وش پنبه به 270 هزار تن برسد که نسبت به سال گذشته 20 درصد افزایش تولید دارد و از نظر سطح کشت هم 10 درصد اضافه شده است.
وی گفت: تولید پنبه در کشور نسبت به ابتدای برنامه ششم توسعه هم رشد 68 درصدی داشته است و برای برنامه ششم توسعه هم تولید 320 هزار تن برنامه ریزی شده که محقق خواهد شد
به گفته این مسؤول در صورتی که حمایت‌های دولت از طلای سفید افزایش یابد، امکان خودکفایی در این محصول تا دو سال آینده وجود دارد.
* راه رسیدن به خودکفایی در تولید پنبه
وی در مورد برنامه ریزی شما برای خودکفایی در تولید پنبه چیست، گفت: دولت باید حمایت‌های لازم را از کشاورزان در قالب پرداخت یارانه بذر، یارانه برداشت و یارانه تولید انجام دهد. از سوی دیگر برای کاهش هزینه‌های تولیدکنندگان به آنها کارت اعتباری و یارانه نهاده اعطا کند تا آنها بتوانند نهاده‌های خود را با قیمت پایین‌تری تهیه کنند.
هزار جریب ادامه داد: مسأله دوم برداشت مکانیزه کشاورزان است که باید دولت به این مسأله ورود کند و با توجه به گرانی کمباین‌های برداشت پنبه یارانه پرداخت کند و یا با سرمایه‌گذاری آنها را تولید یا وارد کند. بخش عمده‌ای از هزینه‌های تولید پنبه مربوط به برداشت دستی این محصول است.
مجری طرح ملی پنبه کشور اظهار داشت: در همه کشورهای دنیا هم به همین روش است و از کشت پنبه حمایت جدی می‌شود و اگر دولت ما از این تولید حمایت نکند کشاورزان ما با تولید جهانی نمی توانند رقابت کنند.
این مسئول در خصوص امکان رقابت‌پذیری پنبه داخلی با پنبه‌های خارجی هم گفت: کشورهای دیگر از این محصول استراتژیک حمایت می‌کنند و تولیدکنندگان داخلی ما از این رقابت نمی‌توانند موفق باشند؛ چراکه حمایت‌های دولتی در این بخش کمتر است.
هزارجریب به احیای زنجیره‌های صنعت پنبه هم اشاره کرد و گفت: برای این که کشور زودتر به خودکفایی برسد باید حلقه‌های مختلف این صنعت مانند نساجی، روغن گیری و استفاده از لینتر پنبه در اولویت قرار گیرد.
وی درباره قیمت تولید شده پنبه در کشور ما بالاست و به گفته صنایع کیفیت لازم را ندارد، گفت: برای کاهش قیمت تمام شده دولت هم باید حمایت‌هایی کند. قطعات زراعی ما بسیار کوچک است و همین عاملی برای بالا بردن قیمت‌های تمام شده می‌شود. ماشین‌های برداشت هم به راحتی تأمین نمی‌شوند. مثلاً در سال‌های گذشته از حدود 30 کمباین دست چندم و فرسوده داخلی 20 دستگاه کمباین تعمیر و راه اندازی کردیم، اگرچه این میزان کافی نیست.
مجری طرح ملی پنبه کشور در مورد کیفیت محصول پنبه هم گفت: آزمایشگاه‌های مختلفی کیفیت پنبه را رصد می‌کند و این طور نیست که پنبه داخلی کیفیت لازم را نداشته باشد، آنچه صنایع انتقاد می کنند در مورد متفاوت بودن نوع پنبه‌ها و یک دست نبودن آنها است و این امر از خرد بودن اراضی نشأت می‌گیرد. در کشورهای دیگر مانند ازبکستان زمین‌های یک دست بیش از هزار هکتاری وجود دارد که پنبه‌هایی هم که از آن به دست می‌آید نیز یکدست است.
* برنامه وزارت جهاد برای افزایش کیفیت پنبه از سال آینده
هزار جریب گفت: در داخل کشور با استفاده از ظرفیت تعاونی‌ها می‌خواهیم کشت پنبه را در مساحت‌های بزرگ کلید بزنیم و این طرح از سال آینده آغاز می‌شود. در حقیقت برنامه ما کار روی کیفیت محصول استراتژیک پنبه است.
* قیمت خرید تضمینی پنبه به کشاورز انگیزه نمی‌دهد
وی در مورد قیمت خرید تضمینی پنبه برای سال آینده چقدر است، گفت: دولت روز گذشته نرخ خرید هر کیلو وش پنبه را 7 هزار و 500 تومان اعلام کرد، در حالی که همین الان کشاورزان وش هر کیلو وش پنبه را 10 تا 12 هزار تومان می‌فروشند و این قیمت به هیچ عنوان برای کشاورزان ایجاد انگیزه نمی‌کند.
مجری طرح ملی پنبه کشور ادامه داد: البته دولت برنامه‌هایی در شرایط سخت کشاورزان دارد که اگر قیمت پایین بیاید، خرید توافقی می‌کند همچنان که در محصولاتی مانند محصولات صیفی و زعفران این کار را انجام داد.
*قیمت تضمینی پایین پنبه نگران کننده است
مجتبی صمیمی فعال اقتصادی در حوزه پنبه قیمت پایین خرید تضمینی پنبه را بسیار نگران کننده خواند و گفت: دولت باید قیمت مناسب برای خرید تضمینی اعلام کند. در حال حاضر هزینه تولید یک کیلوگرم وش پنبه بیش از 10 هزار تومان است، بنابراین حتی دولت با این رقمی که اعلام کرده هزینه تولید کشاورز هم درنمی‌آید.
وی ادامه داد: ضمن این که زمانی که دولت قیمت پایین نسبت به بازار تعیین می‌کند در حقیقت سیگنال به بازار و به ویژه دلالان می‌دهد که قیمت پایین بخرند و این به ضرر کشاورزان است.
به گفته مجری طرح ملی پنبه کشور طلای سفید ایران روزگاری دوران طلایی داشته، قبل از انقلاب 350 هزار هکتار زمین کشت می‌شده که البته در دهه 80 سطح زیر کشت به 320 هزار هکتار و با 600 هزار تن رسیده اما این رقم در دهه 70 به 95 هزار هکتار با تولید 160 هزار تن کاهش یافته است.
هزارجریب گفت: پس از تعیین مجری طرح پنبه از سال 98 افزایش تولید پنبه کلید خورده و امسال 99 هزار هکتار سطح زیر کشت وجود دارد که پیش بینی می‌شود 270 هزار تن وش پنبه از آن استخراج شود.
* پنبه کشور از نظر کمیت و کیفیت نیاز کارخانه‌ها را برآورده نمی‌کند
در این نشست مجتبی صمیمی فعال اقتصادی در حوزه پنبه هم از مشکلات این صنعت گفت که تولید پنبه در کشور رقابتی نیست و هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت بسیار پایین است و تا زمانی که بخش تولید این اصلاحات را انجام ندهد محصولات خارجی وارد خواهد شد.
صمیمی اضافه کرد: اولا کیفیت پنبه داخلی پایین است. طول الیاف پنبه‌ها کوتاه است و چندین مدل محلوج پنبه به کارخانه تحویل می‌دهند که خوراک خوبی نیست و هزینه تولید را برای کارخانه‌داران افزایش می‌دهد.
وی ادامه داد: محلوج‌هایی که به کارخانه‌ها تحویل می‌دهند پر از الیاف غریبه است. پلاستیک و ضایعات دیگری در آن دیده می‌شود، بسته‌بندی‌ها اصلاً مناسب نیست و با فلزاتی که دور آن می‌بندند، کار کارخانه‌دار را بسیار سخت می‌کند و مجموعه این عوامل باعث می‌شود حتی اگر کارخانه‌دار گران‌تر هم وارد کند، محلوج خارجی وارد کند.
*تحریم و گرانی ارز فرصت مناسبی برای طلای سفید
صمیمی ادامه داد: تحریمها و گران شدن ارز فرصت مناسبی است تا مسؤولان داخلی به این محصول استراتژیک داخل بپردازند؛ چراکه اکنون واردات گران شده است و در برخی موارد هم امکان واردات به لحاظ تحریم وجود ندارد و برای بقای صنعت پنبه باید به تولید داخل بهای بیشتری بدهند.
وی در ادامه با انتقاد از بخش تولید گفت: صنعت ریسندگی نمی‌تواند با تولید پنبه که در زمینه بذر مشکل دارد، کیفیت پایینی دارد، الیاف غریبه در آن زیاد است و طول الیاف هم کوتاه است، ادامه دهد. صنعت امروز نمی‌تواند به هر قیمتی از بخش تولید پنبه حمایت کند. تولیدکنندگان داخل هم باید بتوانند محصولات خود را حداقل مشابه خارجی تولید کنند.
