جشنوارههای متعددی در حوزههای مختلف در طول سال برگزار میشود که مهمترین آنها جشنوارههای فجر است. این روزها با نزدیک شدن به این جشنوارهها خبرهای مختلفی به گوش میرسد که برخی هنرمندان از حضور در آنها انصراف دادهاند و با انتشار پیامی در فضای مجازی از شرکت در جشنوارههای فجر که به گفته خودشان مدتها برای آن تلاش کردهاند، خداحافظی کردهاند.
اخبار چهره ها - با نگاهی گذرا به انصراف دهندهها خواهید دید کسانی که با حضور در فعالیتهای هنری به اوج رسیدند و پیش از این با دریافت دستمزدهای میلیاردی و پرداخت نکردن مالیات کمکی به هموطنان خود نکردهاند حالا به دلیل اتفاقات اخیر (ساقط شدن هواپیمای اوکراینی در پی خطای پدافند) مدعی همدردی با مردم شدهاند. البته به جز چهرهها، شاهد ناچهرههایی هم هستیم که با ایجاد جو رسانهای به دنبال جلب توجه هستند.
جشنواره تئاتر فجر در روزهای اخیر پیامهایی را از برخی هنرمندانِ شرکتکننده، مبنی بر انصراف از حضور در این جشنواره دریافت کرده است، اما هنوز واکنشی از سوی دبیرخانه جشنواره نشان داده نشده است. حتی هنرمندانی که از جشنواره تئاتر فجر انصراف دادهاند در پیامی از نادر برهانی مرند دبیر جشنواره خواستهاند که از دبیری جشنواره کنارهگیری کند. این پیامها نشان میدهد که برخی از آب گلآلود ماهی میگیرند و میخواهند با انصراف از مهمترین جشنواره تئاتری کشور نام خود را درخشان کنند؛ البته باید دید واکنش جشنواره تئاتر فجر به هنرمندان انصرافی چه خواهد بود.
این انصرافها به جشنواره فیلم فجر هم رسوخ کرده و برخی اهالی سینما نیز اطلاعیه انصراف منتشر کردند که البته با واکنشهایی همراه بود. برای نمونه، مسعود کیمیایی خواستار خروج فیلم «خون شد» از جشنواره فیلم فجر شد، اما تهیهکننده آن با این تصمیم مخالفت کرد. این در حالی است که برخی بازیگرانِ کمتر دیدهشده در فیلمها نیز برای مطرح کردن نام خود، از جشنواره فیلم فجر انصراف دادند.
حوزه تجسمی نیز از این موضوع مستثنی نبوده و این پیامهای انصرافی به حدی رسیده که باید گفت جشنواره تجسمی فجر دبیر ندارد و نخستین نفری که انصراف خود را از جشنواره اعلام کرد، ابراهیم حقیقی دبیر جشنواره بود. بعد از او داوران جشنواره نیز اعلام کردند که در جشنواره تجسمی فجر حضور نخواهند داشت.
این انصرافها بیحاشیه نبوده و انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس در بیانیهای انصراف سه تن از اعضای شورای سیاستگذاری دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر را تکذیب کرد.
محمدحسین نیرومند طراح و کاریکاتوریست درباره انصراف دبیران و داوران دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی معتقد است نمیتوان مسئولیتهای کلیدی هنر را به دست هنرمندانی سپرد که به اصل نظام باور ندارند و در همین بزنگاهها است که مکنونات قلبی خودشان را نشان میدهند.
سروش میلانی زاده نیز از آن دست هنرمندانی بود که با انتشار پستی نسبت به حاشیههای اخیر واکنش نشان داد:
اما جشنواره شعر و موسیقی فجر از کم حاشیهترین جشنوارههایی است که اخباری از این دست از آن به گوش میرسد و در این روزها فقط چند تن از طنزپردازان و کاریکاتوریستها انصراف خود را اعلام کردهاند.
کیهان کلهر از جمله هنرمندانی است که به وقایع اخیر و لغو فعالیتهای هنری واکنش نشان داده و اعلام کرد: «فکر میکنم در این شرایط باید با هم باشیم و در میان شما باشیم و از نفس یکدیگر استفاده کنیم و به جای عصبانی بودن یا به جای پرخاشگری، این جوّ زمخت و خشن را با موسیقی تلطیف کنیم تا برای همه ما قابل تحمل شود. موسیقی جدی و هنر جدی هیچ وقت نباید تعطیل شود؛ زیرا کارش به تفکر وا داشتن افراد است نه مسئله دیگر؛ از لحاظ اجتماعی اگر بخواهیم قدمی برداریم، باید به فرهنگمان توجه کنیم و فرهنگ را باور کنیم و ریشه تمام مسائل را در فرهنگ بدانیم. اگر مسائل فرهنگی تحلیل بروند و ما کار نکنیم، خیلیها از این بابت خوشحال خواهند شد».