کفار از امیرالمومنین علی (علیه السلام) پرسیدند:
در چه سال و تاریخى خدایت به وجود آمد ؟
امام فرمود : خداوند وجود داشته قبل از به وجود آمدن زمان و تاریخ و هرچیزى که وجود داشته باشد.
کفار گفتند：چه طور می شود؟ !
هرچیزى که به وجود آمده یا قبلش چیزى بوده که از او به وجود آمده ویا تبدیل شده!!
امام على (ع) فرمود :
قبل از عدد سه چه عددى است ؟
گفتند:دو،
امام پرسیدند: قبل از عدد دو چه عددیست ؟
گفتند: یک،
امام پرسیدند قبل از عدد یک؟
گفتند: هیچ.
امام فرمود: چطورمی شود عدد یک که بعدش اعداد بسیاری هست قبل نداشته باشد ولی قبل ازخداوند که خود احد و واحد حقیقى است نمی شود چیزى نباشد!
کفار گفتند: خدایت کجاست وکدام جهت قرار گرفته؟!!
امام فرمود: همه جا حضور داردوبر همه چیز مشرف است .
گفتند: چطور ممکن است که همه جا باشى و به همه جهت اشراف داشته باشى؟!
امام فرمود :اگر شما در مکانى تاریک خوابیده باشید صبح که بیدار شوید روشنایی را از کدام طرف و کجا می بینید ؟
کفار گفتند: همه جا و از همه طرف،
امام فرمود: پس چگونه خدایى که خود نور سماوات و ارض است نمی شود همه جا باشد؟؟
کفار گفتند : پس جنس خدا از نور است اما نور از خورشید است خدایت از چیست !؟
چطور می شود از چیزى نباشى همه جا هم باشى قدرت هم داشته باشى !؟
امام فرمود: خداوند خودش خالق خورشید و نور است ایا شما قدرت طوفان و باد را ندیده اید؟ باد از چیست که نه دیده می شود نه از چیزى است،در حالى که قدرتمند است؟
خداوند خود خالق باد است.
گفتند :خدایت را برایمان توصیف کن.از چه درست شده ؟
ایا مثل آهن سخت است ؟
یا مثل آب روان ؟
ویا از گاز است و مثل دود و بخار است !؟
امام فرمود :
ایا تا به حال کنار مریضى در حال مرگ بوده اید و با او حرف زده اید ؟
گفتند : آرى بوده ایم وحرف زده ایم .
امام فرمود : آیا بعداز مردنش هم بااو حرف زدید ؟
گفتند: نه چطور حرف بزنیم در حالى که او مرده ؟!
امام فرمود : فرق بین مردن و زنده بودن چه بود که قادر به تکلم وحرکت نبود؟؟
گفتند :روح،روح از بدنش خارج شد.
امام فرمود: شما آنجا بودید و می گویید که روح از بدنش خارج شد و مُرد.
حال آن روح را که جلو چشم شما خارج شده برایم توصیف کنید از چه جنس و چگونه بود !؟
همه سکوت کردند .
امام على (ع) فرمود: شما قدرت توصیف روحى که جلو چشمتان از بدن مخلوق خدا بیرون آمده را ندارید؛ چطور قادر به فهم و درک ذات أقدس احدیت و خداى خالق روح هستید؟
منبع:برگرفته از کتاب توحید نظری آیت الله شایان.
