در بحبوحه تحولات سیاسی و میدانی منحصر به فرد و بی سابقه عراق که در امتداد اعتراضات یک اکتبر همچنان جریان دارد، مقرهای گردان های حزب ا... عراق از گروه های وابسته به حشد الشعبی در نزدیکی گذرگاه القائم در استان الانبار در مرز عراق و سوریه، هدف حمله جنگنده های آمریکایی قرار گرفت و ده ها تن از اعضای این گردان شهید و زخمی شدند.این حمله نخستین حمله به مقرهای حشد الشعبی در عراق به خصوص استان مرزی الانبار نبوده است، اما به دلایلی شاید بتوان آن را مهم ترین تعدی به پایگاه های حشد دانست.
علاوه بر میزان خسارت های زیاد انسانی و مادی، شهادت 27 تن و زخمی شدن 53 نفر دیگر از جمله فرمانده تیپ 45 و همچنین موقعیت جغرافیایی مکان نشان می دهد که آمریکایی ها پیام ها و اهداف خاصی را از این حمله مدنظر داشته اند.حمله هوایی آمریکا به مقر جبهه مقاومت در شرایطی انجام می شود که شرایط سیاسی داخلی عراق به شدت حساس و بحرانی است و دولت حاکم بر کشور عملا دولتی با اختیارات غیرکامل و نخست وزیری مستعفی است. آمریکا مدعی است این حمله واکنشی به حمله دو روز قبل به یک پایگاه آمریکایی در نزدیکی کرکوک است که یک پیمانکار آمریکایی بر اثر آن کشته شده بود.اما سنجش شدت واکنش آمریکایی ها و حتی انتخاب نقطه مورد هدف نشان می دهد سطح واکنش به آن حمله، فراتر از آن بوده است. همین موضوع نشان می دهد که دلایل حمله دیشب آمریکایی ها را باید در مسائلی فراتر از واکنش به یک حمله دانست. پاسخ آمریکایی ها می توانست به سایر پایگاه های حزب ا... در عراق به ویژه جرف الصخر پایگاه اصلی این گردان باشد اما انتخاب پایگاه این گروه در القائم نشان می دهد واشنگتن و رژیم صهیونیستی به دنبال تشدید برخورد با حشد الشعبی و توجیه ضربات راهبردی و نه انتقام جویانه به این گروه است.
آمریکایی ها از همان ابتدا، مخالف هرگونه حضور نیروهای حشد الشعبی در منطقه مرزی عراق و سوریه به خصوص در گذرگاه القائم بوده است. به همین جهت است که پیش از این نیز دو بار این نیروها را در این منطقه هدف حمله قرار داده بود. گذرگاه القائم یک منطقه ژئو استراتژیک و حساس برای آمریکایی ها و اسرائیلی هاست زیرا نقطه اتصال محور زمینی ایران به سوریه و همچنین لبنان به شمار می رود بنابراین هرگونه حضور ایرانی و نظامیان نزدیک به ایران به مثابه تهدیدی برای امنیت رژیم اشغالگر قدس به شمار می رود. از این رو هرگونه حضور گروه های نظامی شیعی نزدیک به ایران در منطقه مرزی مذکور یک خط قرمز به شمار می رود.افزون بر این، گذرگاه القائم نزدیک ترین منطقه مرزی عراق و سوریه به پایگاه نظامی بزرگ عین الاسد، محل حضور نظامیان آمریکایی در عراق است و عملا مسیر آمد و شد نیروهای آمریکایی به سمت سوریه را در تنگنا قرار داده است و امکان رصد تحرکات نظامیان آمریکایی را در اختیار نیروهای حشد قرار می دهد.این نکته را نیز باید افزود که مناطق مرزی صحرایی عراق و سوریه از مهم ترین مناطقی است که به راحتی امکان تردد عناصر تروریست را از آن منافذ می توان مهیا کرد و حضور عناصر حشد و مقرهای آنان مانعی بر سرراه این موضوع است.
موضوع دیگری که باید بدان اشاره کرد توانایی بالای رزمی و تسلیحاتی گردان های حزب ا... عراق است که آن را تبدیل به یکی از کارآزموده ترین گروه های حشد الشعبی کرده است. به ویژه آن که این گروه یکی از نزدیک ترین مجموعه های نزدیک به ایران در حشد الشعبی به شمار می رود و همین مسئله، هدف قرار دادن آن در حقیقت، هدف قرار گرفتن منافع راهبردی ایران در عراق و منطقه توسط آمریکایی ها و اسرائیلی ها تفسیر می شود. تردیدی نیست که آمریکا می خواهد با ایجاد تغییر در قواعد درگیری، موازنه قوا با ایران را به سود خود تغییر دهد و در مقابل نفوذ و حضور ایران بایستد.زمان انتخاب شده برای این حمله نیز به گونه ای طراحی شده است که عراق درگیر یک فضای پرتنش سیاسی بی سابقه در یک دهه و نیم گذشته است. معترضان در خیابان ها حضور دارند، نخست وزیر استعفا کرده و طرف های سیاسی به شدت درگیر چانه زنی بر سر انتخاب نخست وزیر جدید هستند. این محاسبات باعث شده آمریکایی ها این زمان را به عنوان بهترین فرصت برای زدن یک ضربه کاری بزرگ به حشد انتخاب کنند تا در این فضای پراختلاف امکان اتفاق نظر برای هرگونه واکنش به حداقل برسد.
هرچند که گردان های حزب ا... و حشد الشعبی بیانیه های شدید اللهجه ای در واکنش به این تجاوز صادر کردند و بسیاری از شخصیت های عراقی با ادبیات و سطوح متفاوت جمله را محکوم کردند اما آن چه اکنون اهمیت دارد سطح واکنش عراقی هاست.
آمریکا به این موضوع عادت کرده است که در تجاوزات قبلی، مقامات سیاسی به بیان محکومیت ها بسنده کرده اند و همین موضوع در جری شدن آنان در تکرار این حملات مؤثر واقع شده است اما تصمیمات و اقدامات لازم در این خصوص اهمیت به سزایی برای عراق و حفظ حیثیت این کشور و مردم آن نسبت به تجاوزات مکرر به آسمان این کشور و هدف قرار دادن نیروهای نظامی آن دارد.مأموریت نیروهای نظامی ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا که برای کمک به عراق برای مبارزه با داعش به این کشور گسیل شده بودند به نظر می رسد به پایان رسیده است یا این که به حداقل رسیده باشد. بنابراین ضرورت دارد تا پارلمان عراق که قرار بود سال گذشته برای پایان دادن به حضور این نیروها تشکیل جلسه دهد و تصمیمات خود را بگیرد، با هدف فشار بر آمریکا و رسمیت بخشیدن به پایان این حضور که اکنون تبدیل به باری بر دوش عراق شده است، به یک تصمیم جامع و نهایی برسد. صدور بیانیه محکومیت به تنهایی کافی نیست و میزان سنجش اصالت مواضع گروه‌های سیاسی در خصوص حمله و تجاوز اخیر را باید به طور عملی در پارلمان لمس کرد.استمرار تعدی ها و تنش های این گونه در عراق و اصرار آمریکا برای تقویت جایگاه خود و همچنین تأمین امنیت رژیم صهیونیستی می‌تواند به یک وضعیت انفجاری در عراق منجر شود و رخدادهای پس از اشغال عراق در سال 2003 و مقاومت علیه اشغالگری را زنده کند.
نویسنده : سید رضا قزوینی غرابی
