مقام معظم رهبری در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام 6 تجربه درس آموز مذاکرات برجام را یادآور شدند که اگر به آن توجه نشود، در گفتگو با اروپا و دیگر اعضای 1+4 و نیز در نگاه به دیپلماسی خارجی آسیب خواهیم خورد. خلاصه این تجریبات را می توانیم در زیر مرور کنیم:
1- تعامل با آمریکا ممکن نیست چون بدعهد هستند و نقض پیمان
می کنند. اکنون نه تنها ایران بلکه دیگر کشورهای جهان و حتی شرکای آمریکا نیز این تجربه عینی را دارند لمس می کنند.
2- تجربه تلخ برجام نشان داد که بهانه آنها فقط هسته ای نیست. آنها مؤلفه های قدرت ایران و اقتدار ملت را نشانه گرفته اند.
3- عقب نشینی و انعطاف از دشمنی آمریکا نمی کاهد بلکه آنها را گستاخ تر و جسورتر می کند.
4- ایستادن در برابر زیاده خواهی ها، آنها را عقب می نشاند. به رسمیت شناختن حق غنی سازی محصول مذاکره نبود، محصول ایستادگی دانشمندان و تداوم غنی سازی تا 20 درصد بود.
5- اروپا همراه آمریکاست، بدعهدی آنها را در مذاکرات دوران دولت اصلاحات تجربه کردیم.
6- گره زدن مسائل کشور به ویژه مشکلات اقتصادی به برجام، یک خطای بزرگ است و کشور را معطل گفتگوهای خارجی می کند.
اگر دولت و وزارت خارجه این 6 تجربه عینی را آویزه گوش خود نکنند، نمی توانند سیاست خارجی کشور را بر اساس ریل منافع و مصالح ملی مدیریت کنند. نگاه دولت به سیاست خارجی در حوزه برجام یک کجراهه بود که راهبردهای امنیتی و اقتصادی کشور را تابعی از متغیر راهبردهای دشمن می کرد.
اینکه گفته می شود؛ برجام آمریکا را رسوا کرد، در جامعه جهانی شکاف انداخت و آمریکا به لحاظ حقوقی و اخلاقی در مذاکرات شکست خورد، با اساس، فلسفه و اهداف گفتگو نمی خواند. این دیدگاه در بیانات مقام معظم رهبری مورد نقد قرار گرفت و فرمودند: «ما مذاکره کردیم
تحریم های ظالمانه برداشته شود، نباید دلخوش باشیم که آمریکا بی آبرو شد یا بین آنها و اروپا شکاف ایجاد شد!»
رهبری انقلاب با هوشمندی و درایت، نقشه راه را نشان دادند و به این سؤال کلیدی پاسخ دادند که نحوه مواجهه دولت با خروج آمریکا از برجام چه باید باشد؟ نکات زیر واقعاً مبتنی بر حکمت سیاسی است. بازخوانی آن خالی از لطف نیست؛
الف- واقع بین باشیم و صادقانه آنچه را اتفاق افتاده، به مردم بگوییم.
ب- قبول کنیم اقتصاد کشور را با برجام نمی شود درست کرد.
ج- حق ایران است که پس از خروج آمریکا از برجام و تداوم بدعهدی اروپا فعالیت های تعطیل شده هسته ای را آغاز کند. دولت هرچه زودتر باید در این مورد تصمیم بگیرد.
د- دولت محکم بایستد و حل مشکلات اقتصادی مردم را در دستور کار قرار دهد و از ظرفیت های عظیم انسانی و سرزمینی کشور در حل مشکلات مدد بگیرد.
ه- دولت، اقتصاد را مردمی کند، بداند اقتصاد دولتی جواب
نمی دهد.
و- دشمن مدام تزریق ناامیدی و القای بن بست و ناتوانی می کند. دولت و مردم با این جنگ روانی مقابله کنند. کشور یکپارچه در برابر فریبکاری آمریکا و اروپا بایستد.
ز- عناصر سیاسی و مطبوعاتی از سرزنش کردن یکدیگر بپرهیزند و نگذارند یک دوقطبی برجامی که مورد نظر آمریکاست شکل بگیرد. همه تلاش‌ها معطوف به حل مشکل شود نه اینکه مشکل جدیدی پدید آید.
رهبر معظم انقلاب یک ساعت و نیم در عصر چهارشنبه گذشته با نشاط و امیدوار ظاهر شدند، هم درد را درست بیان کردند و هم درمان آن را نشان دادند.
رئیس جمهور محترم هم یک ساعت وضعیت کشور و توانایی های ایستادگی کشور در برابر بدعهدی و ستم آمریکا را بیان کردند. اولین سخن رئیس جمهور این بود که؛ «آنچه آمریکا امروز می گوید سخن تازه ای نیست، حرف‌های کهنه متعلق به 40 سال پیش است.» این حقیقتی که رئیس جمهور به آن تقوه کردند نشان می دهد تلاش‌های دیپلماتیک دولت یازدهم و دوازدهم در نرم کردن موضع آمریکا و با انعطافات برجامی جواب نداده است. آمریکا همان موضع یا مواضع خصمانه 40 سال گذشته را حتّی شدیدتر ادامه می دهد. این سخن رئیس جمهور همان حقیقتی را بیان می کند که رهبر معظم انقلاب به عنوان اولین تجربه برجامی فرمودند؛ «تعامل با آمریکا جواب نمی دهد. »
رئیس جمهور در این نشست گفتند: «کشور را چه با برجام و چه بدون برجام به خوبی اداره می کنیم.» لذا طمع دشمن را با بیان یکصدایی در داخل علیه آمریکا هدف قرار دادند. رئیس جمهور پذیرفت آمریکا بدعهد است و امیدی هم به اروپا نیست و تاکید کرد: «ملت پشت سر رهبری ایستاده و آمریکا نمی تواند کشور را به زانو درآورد.»
چهارشنبه گذشته فضای دیدارها و گفتگوها بر سر سفره افطار پس از سخنان رهبر معظم انقلاب و رئیس جمهور صمیمانه و برادرانه بود. همه جناح‌ها و شخصیت های سیاسی با دیدگاه‌های متفاوت، گویی به یک جمع بندی رسیده اند و آن اینکه از بگومگوهای داخلی باید پرهیز شود و همه با قدرت در برابر زیاده خواهی و شرارت آمریکا و اروپا بایستند. اگر بخواهیم محصول نشست چهارشنبه گذشته را در یک جمله خلاصه کنیم، آن جمله این است که فصل جدیدی از مقاومت در برابر استبداد و استکبار جهانی در چهل سالگی انقلاب شروع خواهد شد که با فصول گذشته نبرد با آمریکا متفاوت خواهد بود.
محمدکاظم انبارلویی
