رجزخوانی نقش مهمی در جنگ ایفا میکند. نه اینکه این امر مخصوص جنگهای صدر اسلام باشد و یا رسمی صرفا عربی باشد. همین امروز هم سران کشورهای دنیا برای هم رجز میخوانند و اتفاقا همین رجزها نقش مهمی در رقم زدن جنگ ایفا میکند. به عنوان نمونه در همین حمله چند روز پیش ایالات متحده به سوریه رجزخوانیهای صریح و تند ترامپ و پوتین را شنیدیم. وقتی ترامپ اعلام کرد قصد حمله به سوریه را دارد پوتین به عنوان متحد سوریه در مبارزه با داعش، آمریکا را تهدید کرد و نتیجه این رجزخوانیها آن شد که حمله ترامپ به سوریه آن قدر ضعیف انجام شد که حتی صدای سران گروههای معارض مسلح سوری را هم در آورد.
در روزهای گذشته هم شاهد یک رجزخوانی خیلی تند از جانب پاول دورف برای مردم ایران بودیم که متاسفانه اصلا آن طور که شایسته است مورد توجه قرار نگرفت. اساسا یک نکته مهم در رجزخوانیها آن است که باید رجزها به هم مرتبط باشند. به عنوان نمونه در جنگ احد وقتی مسلمانان شکست سختی خوردند ابوسفیان در حالى که بتهاى بزرگ را روى دست گرفته و غرق سرور و شادى بود، از این فرصت مناسب استفاده کرده و فریاد مىکشید: «اعل هبل، اعل هبل؛ سرفراز باد بت ما، هبل»؛ یعنى این پیروزى ما به بتپرستى مربوط است. پیامبر(ص) به محض آنکه متوجه شد فوراً به على (ع) و سایر مسلمانان دستور داد، پاسخ این منادى شرک را چنین بگویند: «اللهأعلى و أجلّ، الله أعلى و أجلّ؛ خدا بزرگ و توانا است. ابوسفیان باز دست از تبلیغ افکار مسموم خود نکشید و گفت: «نحن لنا العزّى و لا عزّى لکم؛ ما بت عزّى داریم و شما چنین بتى ندارید». پیامبر، فرصت را از دشمن گرفت و دستور داد که مسلمانان همگى فریاد بزنند «الله مولانا و لا مولى لکم؛ یعنى اگر شما به یک بت که قطعه سنگ و یا چوبى بیش نیست، متکى هستید، تکیهگاه ما خداوند بزرگ و توانا است. با دقت در این موارد تاریخی و امروزی این گونه رجزخوانیها روشن میشود اصل رجزخوانی خودش بخش مهمی از جنگ روانی و تعیینکننده مناسبات دو طرف نزاع است.
دو هفته قبل مسئولین نظام اسلامی اعلام کردند که تصمیم نظام برای کنار گذاشتن تلگرام قطعی است و به جهت ضررهای فراوان امنیتی، اخلاقی و اقتصادی تلگرام قطعا این شبکه اجتماعی در ایران فیلتر خواهد شد. اگر به درصد بالای سهم ایران از بازار تلگرام دقت کنیم این تصمیم تهدیدی جدی و مستقیم برای پاول دورف محسوب میشود. پاول دورف در پاسخ این تهدید تنها به یک جمله بسنده کرد. گفت فیلم مورد علاقه من «300» است. به راستی این رجزخوانی چه مناسبتی با تهدیدات مسئولین جمهوری اسلامی دارد؟ آیا صرفا این تحلیل که بگوییم او خواسته بگوید ایرانیان را انسانهایی خشن و وحشی میدانم تحلیل مناسبی است؟
پاسخ با اندکی دقت در مضمون فیلم سیصد روشن میشود.
فیلم «300» ماجرای حمله سپاه چند صد هزار نفری ایرانیان به فرماندهی خشایارشا به یونان را روایت میکند. در این فیلم لئونیداس پادشاه یونان که نماد شجاعت، دلیری و حمایت از آزادی غرب در برابر هجوم وحشیانه ایرانیان است، موافق نبرد با ایرانیان است و الهه جنگ که باید اجازه جنگ را صادر کند مخالف این نبرد است. از آنجا که لئونیداس نمیتواند موافقت وی را بگیرد با سپاه سیصد نفری خود به استقبال سپاه ایران میرود. در ابتدای نبرد، سربازان اسپارتی هزاران نفر از سربازان ایرانی را قلع و قمع میکنند. روز دوم گارد جاویدان که سربازان زبده سپاه ایران هستند به جنگ اسپارتها میروند که آنها هم شکست میخورند سپاه ایران غولهای خونخواری دارد که اتفاقا لئونیداس سر یکی از همین غولها را جدا میکند و آنها هم کاری از پیش نمیبرند درمرحله بعد فیلهای ایرانی وارد میدان میشوند که آنها هم شکست میخورند و ته دره میافتند. نکته جالب توجه در این فیلم آن است که خشایارشا برای مذاکره نزد لئونیداس میرود ولی لئونیداس میگوید ما برای دموکراسی و آزادی غرب حاضریم کشته شویم. در روز سوم هم کرگدنها و جادوگرهای ایرانی حریف اسپارتها نمیشوند. در روز بعد با خیانت یک یونانی، سپاه ایران موفق میشود سپاه اسپارتها را دور بزند و آنها را شکست بدهد اما در اثنای همین نبرد در داخل یونان هم اتفاقاتی میافتد و سپاه پر تعداد یونان در مقابل لشکر به شدت ضعیف شده ایران صفآرایی میکند.
از منظر پاول دورف آنچه در این فیلم میتواند پاسخ رجزخوانیهای مسئولین کشورمان باشد همان مقاومت قهرمانانه سپاه 300 نفری اسپارتها در برابر لشکر چند صد هزار نفری تا بن دندان مسلح خشایارشا است. دورف میخواهد بگوید اگر همه 80 میلیون نفر شما هم در برابر من و تیمم صفآرایی کنید و تمامی امکانات سختافزاری و نرمافزاریتان را به میدان بیاورید مقابل همه شما میایستیم. میخواهد بگوید ما از نسل اسپارتها هستیم که برای آزادی و دموکراسی حاضریم هر اقدامی را انجام دهیم. این تهدید یعنی به سخره گرفتن تمام مواضع مسئولین کشورمان در برابر تلگرام و تهدید به بیاثر بودن آنها. یعنی اگر کانال رئیسجمهور و معاون اول او و... در تلگرام تعطیل شود و به پیامرسانهای ایرانی منتقل شود و اگر تلگرام فیلتر شود و اگر... باز هم مقابل شما میایستم و میدان را خالی نمیکنم.
بعد از این تهدید صریحِ پاول دورف منتظر بودیم مسئولین کشورمان رجزی بخوانند مناسب با این تهدید. شایسته نبود رئیسجمهور محترم دوباره در سخنرانی خود و یا در پستی که در توئیتر بهاشتراک گذاشت یک دو قطبی درست کند و چنین القا کند که مخالفین ادامه فعالیت تلگرام در واقع زندگی مردم را مختل میکنند یا اینکه فیلتر تلگرام باعث از بین رفتن رقم قابل توجهی از اشتغال مردم خواهد شد. یا اینکه فیلتر تلگرام به معنای نامحرم بودن مردم است. ایشان به عنوان نماینده ملت غیور ایران باید قبل از آنکه به فکر تسویهحساب با جناحهای سیاسی داخلی باشد به فکر پاسخی دندان شکن به این تهدید آشکار دورف میبود. مثلا کاش با همان ادبیات دورف به وی میگفت من هم از انیمیشن نبرد خلیجفارس 2 خوشم میآید. تا هم نسبت او با آمریکا را یادآوری کند و هم عزم جدی مردم ایران در مقابله با استکبار را. البته هنوز هم برای یک رجزِ درخور دیر نیست. ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است. واقعا اگر مردم را محرم میدانند قراردادی که دولت محترم با مالک تلگرام امضاء کردهاند را در معرض عموم قرار دهند.
نکته دیگر آن است که وقتی کسی رجزخوانی میکند یعنی پذیرفته است که در یک نزاع و نبرد وارد شده است. پاول دورف خودش را در جبهه مقابل ملت و دولت ایران تصویر میکند (هر چند این امر مطلب تازهای نیست و قبلا هم نشانههای فراوانی از این امر ارائه شد اما رجزخوانی اخیر، این صفآرایی را بسیار روشن فریاد میزند). شایسته است مسئولین بلند مرتبه ما در دولت و مجلس و... ابعاد این نبرد را برای مردم توضیح دهند. اگر محرمانه نداریم مسئولین به جای شانه خالی کردن از زیر بار فیلتر تلگرام و به دوش یکدیگر انداختن مسئولیت آن، بیایند و عرصههای مختلف رویارویی تلگرام با ملت ایران را توضیح دهند. آمار و اطلاعاتی که از جرائم سازمان یافته در تلگرام و عدم کنترل و نظارت دولت بر این فضا را برای مردم روشن کنند. مردم ایران اسلامی بارها نشان دادهاند آنقدر با عظمت هستند که در برابر هیچ رجزی میدان را خالی نمیکنند و از هیچ معرکهای شکست خورده بیرون نمیروند. کافی است مسئولین اندکی با مردم همراه شوند و واقعیتهای تلگرام را با مردم در میان بگذارند. همان واقعیتها و آمار و ارقامی که کشورهای اروپایی و روسیه را وادار کرده تصمیم جدیای برای مقابله با این به ظاهر پیام رسان بگیرند.
حمید وحیدیان