گروه سیاسی- محمدرضا رحیمی، نماینده مجلس و عضو فراکسیون امید گفته است: « پل صدر نمونه بارز برندسازی و هدر رفت منابع ملی در مدیریت شهری گذشته است.» همچنین مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران نیز عنوان داشته:«امروزه شاهد هستیم پل صدر نتوانسته کارکرد اصلی خود را که همان کاهش بار ترافیکی و ایفا نقش ترافیکی است را انجام دهد و خود معضلی برای ترافیک شده است.»
به گزارش افکارنیوز، به نظر می رسد برخی از کارشناسان و مسئولان جدید شهری توجهی به این موضوع ندارند که اساسا طراحی وساخت پروژه صدر و نیایش توانسته دهها و چه بسا صدها چراغ قرمز و تقاطع غیرضرور را حذف کند. از سوی دیگر پروژه های شهری همگی با یکدیگر در ارتباط اند. ترافیک شمال به جنوب یا شرق به غرب و بالعکس در تهران نتیجه عدم تخصیص بودجه هایی از سوی دولت است که می بایست برای ساخت مترو در اختیار شهرداری قرار گیرد. شهرداری سابق تهران همزمان هم در حال ساخت خطوط مترو بود و هم بزرگراهها، اما دولت های نهم، دهم و یازدهم هرگز به تعهدات خود در قبال پرداخت سهمی که قانون مشخص کرده عمل نکردند.
بدون شک در صورت بهره بردای کامل خطوط مترو به ویژه خط 6 و 7، بسیاری از سفرهای شهری به زیر زمین منتقل خواهد شد و از سوی دیگر از بار ترافیکی غیرضرور نیز کاسته خواهد شد. اما نکته اساسی در این بین فلسفه ساخت بزرگراههای چندطبقه است. شهرداری تهران بنا بر تجربه کشورهای پیشرفته جهان، ساخت صدر را در دستور کار قرار داد. تکمیل شبکه بزرگراهی 550 کیلومتری تهران در دوره سابق نشان از تعهد مدیران شهری به حل معضلاتی چون ترافیک داشته تا با ایجاد بزرگراههای چون امام علی، یادگار امام و تقاطع های غیر همسطح، از جمله پروژه طبقاتی صدر، از این معضل بکاهند. اما پیرامون پروژه طبقاتی صدر، منتقدان را به مطالعه تجربه جهانی در این زمینه فرا می خوانیم.
هزاران سال قبل از میلاد مسیح، مردم به فکر یافتن راه‌های جدید برای مبادله کالاهای دست ساز خود و تجارت با سایر اقوام که در همسایگی خود بودند افتادند و از این رو بارهای خود را بر پشت چارپایان سوار و راهی کوهستان‌های سخت و مسیر‌های پر پیچ و خم شدند. مسیرهایی که ناهموار بودند و گاهی به باتلاق‌های وحشتناک و یا دره‌های پهناور و یا رودخانه‌های سهمگین می رسیدند و جان مسافران خود را طعمه طبیعت ناشناخته می کردند. کم‌کم ساکنان شهرها به این فکر افتادند که راه‌سازی کرده و مسیر را برای عبور و مرور مردم مهیا سازند. با افزایش تجارت و بازرگانی و پیشرفت جوامع بشری جاده‌ها نیز مسطح و عریض تر شدند و کم‌کم به شبکه‌های گسترده حمل و نقل تبدیل شدند. در اوایل قرن بیستم به دلیل گسترش میل به استفاده از خودروهای شخصی سیستم‌های مدرن بزرگراهی در شهرهای بزرگ و صنعتی شکل گرفت. اما با گذر زمان و رشد بی‌رویه و خارج از مقیاس شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها و ازدحام نیروی انسانی در جوامع صنعتی بار ترافیکی سنگینی را در محورهای اصلی دسترسی شهری ایجاد کرد، به خصوص در ساعات شروع و پایان کار اداری. همین امر سبب شد فکر احداث بزرگراهها راه حل مناسبی شود برای التیام معضل ترافیک و برای اولین بار به دستور موسولینی در سال ۱۹۲۲ یک شبکه بزرگراه محلی بین میلان و دریاچه‌های شمال ایتالیا ساخته شد.
شاید اوایل ساخت چنین برزگراه‌هایی نوعی نمایش قدرت در بین کشورهای بزرگ و صنعتی محسوب میشد و رقابت ویژه ای بین سازندگان آن به چشم می خورد زیرا همزمان با ایتالیا در آلمان به دستور هیتلر اولین بزرگراه بین شهری در جهان بین بُن و کُلن ساخته شده وتوسط شهردار کلن، کنرادادنائر افتتاح شد.از بُن-کُن به عنوان اولین بزرگراه استاندارد جهان که تقریبا به شکل امروزی احداث شده است می توان یاد کرد. اما این ماجرا بعدها با علوم پیشرفته مهندسی راه حلی جدی برای درمان درد ترافیک انتخاب شد.
وست ساید بر فراز شهر منهتن
همزمان با احداث بزرگراهها در کشورهای پیشرفته باز هم در بعضی از کلان‌شهرها همچنان معضل ترافیک شهری و حمل و نقل در مراکز اصلی شهرها به چشم می خورد و شهر پر هیاهوی منهتن در آمریکا بیش از سایرین از این مشکل رنج می برد .منهتن با آن همه هیاهو و چراغ‌های رنگارنگ زیبا و جمعیت بالا تاب چراغ‌های قرمز را نداشت و هر روز خیابان‌های این شهر شاهد تصادفات سنگین با تلفات جانی بسیار بود. درگیریهای خیابانی و اغتشاشات روانی که ماحصل ترافیک های عظیم گذرگاه‌ها بود، این بار مهندسین آمریکایی را بر آن داشت تا با طراحی و ساخت بزرگراههای طبقاتی از فضای دو برابر در جهت عبور و مرور خودرو‌ها استفاده کنند. بزرگراه دو
طبقه در واقع از دو سطح بزرگراه به روی هم تشکیل شده بود. امروزه در مبحث مدیریت شهری، بزرگراههای طبقاتی راه سازه‌ای برای عبور از موانع فیزیکی محسوب می شود تا ضمن استفاده از فضا(نه صرفا سطح زمین) بتوانند عبور و مرور و دسترسی به اماکن را تسهیل بخشند. احداث بزرگراههای طبقاتی صرفه‌جویی در منابع نیز قلمداد می شود زیرا با رفع یکباره معارضین از فضای دو برابرجهت عبور و مرور استفاده می نمایند. ایده اولین بزرگراه دوطبقه جهان به نام میلر ویا بزرگراه وست ساید در نیویورک شکل گرفت ودر سال ۱۹۳۰ درشهر منهتن مورد بهره برداری قرار گرفت.
شب‌های تگزاس با مارپیچ دالاس زیباتر می‌شود
بعد از این اتفاق ما شاهد گام های بزرگی در این زمینه بودیم تا جایی که آسمان تگزاس در قلمرو پل‌های ۵ طبقه دالاس قرار گرفت. همزمان با گسترش صنعت خودرو سازی در جهان هرروزه یک خودرو همراه با صاحبش در خیابان‌های شهر به سفر می رفت و همین امر سبب شد به مرور زمان غلظت آلاینده‌ها افزایش یافته و به جز معضل ترافیک بحث آلودگی هوا نیز مورد مطالعه قرار بگیرد و نتیجه آن ساخت بزرگراههای طبقاتی با ظرفیت بیشتر و کیفیت بهتر شد و نمونه شاخص آن پل‌های طبقاتی دالاس بود که به عنوان عجائب ابنیه مهندسی جهان از آن یاد می‌کنند.این بنای مهندسی زیبا با ۳۷متر ارتفاع معادل یک ساختمان ۱۲ طبقه است .هر یک از این پل‌ها با رنگ‌های خاص خود هدایت‌گر یک مسیر است و شب‌ها با روشن شدن چراغ‌های رنگی آن مارپیچ زیبایی را در آسمان تگزاس به نمایش می‌گذارند. دالاس در طول شبانه روز معادل ۵۰۰ هزار خودرو را در خود به گردش در می‌آورد و یکی از راه‌های مبادلاتی بزرگ در مراکز اصلی ایالات متحده آمریکا محسوب می شود.
از دیگر بزرگراههای دو طبقه جهان می توان به بزرگراه ( سایپروس استریت ویادوکت) در اوکلند کالیفرنیا اشاره کرد که برای کاهش بار ترافیک در دوطبقه که هر طبقه شامل ۴خط عبوری بود ساخته شد و در واقع راه اتصال بین سان فرانسیسکو و پل اوکلند بود.
بعد از کالیفرنیا می توان به بزرگراه دوطبقه آلاسکا اشاره کرد ،این بزرگراه از مسیر ۹۹شروع می شود و پس از گذر از اسکله الیوت در منطقه صنعتی مرکز شهر سیاتل به زمین می رسد. این بزرگراه روزانه ظرفیت عبور ۱۱۰،۰۰۰وسیله نقلیه را دارا است.
بزرگراه طبقاتی امپنگ در مالزی نیز از پروژه‌های موفق در دنیای مهندسی روز بوده است که توانسته سلانگور را به کوالالامپور متصل کند و تحول بزرگی در کاهش حجم ترافیک این منطقه ایجاد کند.
در پایان لازم به ذکر است بدانیم علم مهندسی روز دنیا با ساخت پل های پیش ساخته و تعبیه آن بر فراز آسمان کلان شهرها توانسته حجم عظیمی از ترافیک و آلودگی را کاهش دهد و آسمان دود زده آنها را آبی کند و از اتلاف وقت با ارزش ساکنین این شهرها در پشت قاب چراغ قرمزها بکاهد. این راه حل علمی و آزموده چند وقتی است با دستان توانمند مهندسین داخلی در کشور ما و در چند پروژه عمرانی به ویژه ابرپروژه صدر- نیایش به بهره برداری رسیده است و امیدواریم این روند توسعه در کشور روز به روز افزایش یابد. به امید آسمان آبی برای مردم عزیز وطنمان ایران.
