تقویت بنیه دفاعی یکی از اولویتهای همیشگی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بوده و هست؛ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز همواره در کمک به ساخت تجهیزات دست به دست سایر نیروها داده و اقتدار دفاعی ایران اسلامی را افزایش داده است.
در همین زمینه فرماندهان کشورمان در روزهای گذشته خبر از پیوستن یک شناور جدید برای افزایش اقتدار دریایی ایران و نیروی دریایی را دادند؛ خبر پیوستن شناور سطحی در قالب خانواده شناور پیکان که به خانواده رزم نداجا ملحق شد؛ البته در گذشته نیز شناورهایی در این خانواده ساخته شده بود.
به این بهانه نگاهی به عقبه ساخت شناروهای سطحی ایران میاندازیم.
ورود ایران به باشگاه طراحی و تولید تجهیزات دریایی
نیروهای متخصص و متعهد نیروی دریایی بعد از پیروزی انقلاب با توجه به موقعیت ایران در منطقه پرتلاطم و ژئواستراتژیک غرب آسیا، کاری خاص یعنی طراحی شناورهای سطحی که دارای فنآوری خاص و فوقپیشرفتهای است و فقط در اختیار چند کشور قدرتمند قرار دارد را به اختیار گرفتند.
جوانان نیروهای مسلح توانستند در کمال ناباوری کشورهای غربی و با وجود همه تحریمهای اقتصادی، نظامی، علمی و تکنولوژیکی که از زمانجنگ تحمیلی برای ایران وضع شده بود، انواع ناوشکن و قایق تندرو و تجهیزات دریایی را بسازند و هر چند سال یکبار نیز شناورهای قدیمی را به روز و یا نمونه جدید و پشرفتهای را رونمایی کنند.
ایران کار ساخت شناروهای بومی را در قالب دو پروژه «موج» و «سینا» آغاز کرد که کلاس «موج» شناورهای بالای ۱ هزار و ۵۰۰ تن را شامل میشد و کلاس «سینا» نیز شناورهای کوچکتر را در خود جای داده بود.
جماران نخستین شناور کلاس موج
متخصصان ایرانی با اولویت طراحی و ساخت شناور کاملا بومی توانستند اولین شناور تماما ایرانی با نام «جماران» را در کلاس «موج» ساخته و در سال ۱۳۸۸ تحویل نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران دهند؛ جماران با طول بیش از ۹۰ متر و وزنی بالغ بر ۱۲۰۰ تن؛ سرعتی بالغ بر ۳۰ گره دریایی دارد و به سامانههای تماما ایرانی مجهز است.
دماوند؛ کوه ایرانی در آبهای بینالمللی
دومین شنارو کلاس «موج» که به دست جوانان ایرانی ساخته شد «دماوند» نام دارد که در سال ۱۳۹۱ به آب انداخته و پس از تست؛ در سال ۱۳۹۳ تحویل نیروی دریایی ارتش شد تا در ماموریتها مورد استفاده قرار گیرد؛ دماوند که طولی بیش از ۱۰۰ متر دارد مانند جماران با سرعت ۳۰ گره دریایی حرکت میکند و قادر است با سامانه ایرانی خود هم اقتدار ایران را نشان دهد و هم در برابر هرگونه تهدید؛ سد سدیدی باشد.
اما این پایان کار کلاس موج نبود و متخصصان نیروی دریایی با توان بالای خود تک تک شناروهای قدیمی ایران را به روز کردند و یا شناروهای جدید، چون سبلان و سهند را ساخته و در دست ساخت دارند که این خبر از توانمندی بالای ایران میدهد.
اما ایران فقط دست به ساخت شناورهای بزرگ نزد و در این بین ساخت و به روزآوری شناورهای کوچکتر را در قالب پروژه سینا در دستور کار قرار داد که نتیجه آن تولید به روزترین ناوهای موشک انداز و ناوچهها شد.
مشخصات شناورهای پروژه سینا
شناورهای این پروژه از کلاس موج کوچکتر و طولی در حدود ۴۷ متر، عرضی ۷ متری، وزنی بالغ بر ۳۰۰ تن دارند و قادر هستند با سرعت در حدود ۳۵ گره دریایی که توسط ۴ پیشرانه ۳۵۰۰ اسب بخاری تامین میشود؛ در آب حرکت کنند؛ برد عملیاتی این شناورها نیز بیش از ۱ هزار و ۳۰۰ مایل دریایی است.
جمهوری اسلامی ایران شناورهای کلاس سینا را در ابتدا با روش مهندسی معکوس از روی شناورهای Combattante IIa فرانسه که در خریداری شده بود ساخت، اما بعدها خود به طراح این نوع شناورها بدل گشت و تا امروز در این حوزه شناورهای سطحی زیادی را ساخته است.
اولین شناور کلاس سینا ایران؛ «کمان» نام داشت، اما بیشک باید این خانواده را با دو شناور همیشه قهرمانی شناخت که در دوران دفاع مقدس در مقابل آمریکاییها ایستادگی کردند؛ آری ناوهای «پیکان» و «جوشن» که امنیت امروز ایران را در آن دوران به وجود آوردند.
ناو پیکان در ۷ آذر ۱۳۵۹ که هنوز ۶۷ روز از آغاز جنگ تحمیلی گذشته بود حماسهای بزرگ آفرید و به همین خاطر متخصصان نداجا برای زنده نگاه داشتن آن حماسه؛ کار طراحی پیکان جدید را آغاز و در سال ۱۳۸۲ پیکان جدید و البته تمام ایرانی را با شمار بدنه «P-۲۲۴» را در دریای خزر به آب انداختند.
اما این پایان کار نبود و نیروی دریایی در دومین قدم جوشن را نیز که حماسهای دیگر در دوران دفاع مقدس آفریده بود را طراحی و با شماره بدنه «P-۲۲۵» ساختند، اما این جوشن دیگر جوشن سابق نبود چرا که سامانههای رزم آن متفاوت بود و برای اولین بار توپ ۷۶ میلیمتری «فجر ۲۷» در سینه و توپ ۴۰ میلیمتری در پاشنه کار شده بود. [بیشتر بخوانید]
پس از آن هم نیروی دریایی سومین شناور کلاس سینا را طراحی و با نام «درفش» در سال ۱۳۸۸ که علاوه بر سامانه راداری به پرتابگرهای موشکهای کروز مجهز شده است را به آب انداخت تا علاوه بر نشان دادن توانایی در مسلح کردن شناورها؛ کلاس سینا را به عنوان پرتیراژترین شناور پس از پیروزی انقلاب معرفی کند.
سپری که دیوار دفاعی ایران در آبهای شمالی شد
تمام این فعالیتهای و ساخت شناورهای نداجا روز سه شنبه ۱۸ آذر امسال با الحاق جدیدترین نوع این خانواده کامل شد؛ ناو موشک انداز«سپر» که تولید آن مانند سایر شناورها در داخل انجام شده به خانواده رزم نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی انجام گرفت، اما با کمی ویژگی متفاوتتر.
به گفته فرماندههان کشرومان سپر ۴۷ متر طول، ۳ متر و ۹۰ سانتی متر ارتفاع، حداکثر سرعت ۳۵ گره دریایی دارد و مجهز به انواع سلاحهای پیشرفته بومیسازی شده شامل سامانه موشکی سطح به سطح، توپهای ۷۶ و ۴۰ میلیمتری و رادار کنترل آتش با قابلیت ردیابی جنگندهها و موشکهای کروز است.
این عقبه نیروی دریایی راهبردی ارتش، پرورش نیروهای جوان متخصص و ساخت تجهیزات حکایت از آیندهای درخشان دارد که ضامن امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد؛ امنیتی که از شصت و هفتمین روز جنگ تحمیلی با ایستادگی جوشن آغاز شد و امروز سپر دفاعی ایران آن را تقویت میکند.