این هفته پول ملی ایران به 4160 تومان در برابر یک دلار سقوط کرد که کمترین میزان در تاریخ این کشور است.
بر اساس این گزارش در حالی که کاهش ارزش پول ایران میتواند تا حدودی صادرات این کشور را در بازارهای جهانی جذابتر کند اما از سوی دیگر مفهوم این افت ارزش این است که پسانداز مردم هم کم ارزش میشود. در این راستا نگرانیها درباره اینکه رئیس جمهور جدید آمریکا دونالد ترامپ با مسأله هستهای ایران چگونه برخورد خواهد کرد نیز نگرانیهایی را برای پول ملی این کشور ایجاد کرده است.
یک فردی که خود را بابایی معرفی میکند و ساکن تهران است به خبرنگار آسوشیتدپرس گفت: مطمئناً کاهش ارزش پول ایران تأثیر منفی بر نحوه زندگی مردم خواهد داشت. چرا که بسیاری از کالاهای خارجی را ایران وارد میکند و بسیاری از مایحتاج مردم وارداتی است و این مسأله حتی تأثیر روانی هم بر مردم میگذارد.
گزارش آسوشیتدپرس حاکی است طی 10 سال ارزش پول ایران از 920 تومان در برابر یک دلار به 4160 تومان کاهش یافته که این حدود 450 درصد افت ارزش است. بخش زیاد این کاهش ارزش در سال 2012 اتفاق افتاد، زمانی که آمریکا به خاطر مسائل هستهای بانکهای جهانی را از همکاری با ایران ممنوع کرد و اتحادیه اروپا تحریمهای نفتی را علیه این کشور اعمال کردند.
طی دوران تحریم بانکهای جهان با ایران همکاری برای نقل و انتقالات پول نداشتند و ایران مجبور بود روزانه تنها یک میلیون نفت صادر کند که این حدود یک چهارم میزان قبل از تحریمها بود.
در توافق هستهای 2015 ایران با کشورهای 5+1 تحریمها علیه ایران برداشته شد از آن زمان ایران به شدت تولید نفت خود را برای افزایش سهم خود از بازار افزایش داد و همزمان معاملات دهها میلیارد دلاری خرید هواپیما با شرکتهای بزرگ بوئینگ و ایرباس منعقد کرد.
آسوشیتدپرس مینویسد اما ارزش ریال که پیش از این به صورت شناور بود اکنون سقوط کرده است و آنهایی که میتوانستند ریال خود را در بخشهای دیگری، سرمایهگذاری کردند و مردم با شرایط سختتری مواجه شدند.
احمد حیدری شهروند ایرانی در این زمینه میگوید این یک تراژدی است،« من 20 درصد قدرت خرید خود را از دست دادهام چرا که نرخ مبادله ریال در برابر دلار کاهش یافته و همه قیمتها بالا رفته است».
دلایل زیادی برای کاهش ارزش ریال وجود دارد. از زمانی که ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا اعلام شد دلار در این کشور تقویت شده است،از سوی دیگر ترامپ در کمپینهای تبلیغاتی خود بارها اعلام کرده که توافق هستهای با ایران را قبول ندارد و مذاکرات جدیدی را آغاز خواهد کرد و این مسأله به ابهام در آینده این توافق دامن زده است. همچنین دولت ایران طی سالهای گذشته بازار ارز را دستکاری میکرد تا کسری بودجه دولت را پوشش دهد. این کار را انجام میدهد که از تفاوت بین نرخ دولتی و نرخ بازار ریال بیشتری از فروش نفت به دست آورد. اقدامی که در بازارهای جهانی معروف به آربیتراژ است.
حسن سلیمی از اتاق بازرگانی ایران میگوید: مسأله آربیتراژ میتواند یک بازی باشد.
سلیمی همچنین گفت: دولت معتقد است که میتوانست نفت را به قیمت 65 تا 70 دلار در سال 2017 بفروشد اما اکنون مسلم است که قیمت نفت در محدوده 50 دلار خواهد بود بنابراین برای اصلاح این کسری نرخ مبادله را افزایش داده است.