چند رور دیگر به انتخابات امریکا وقت بیشتر نمانده است، اما سئوال مهمی همچنان پاسخ به آن با دشواری های زیادی روبرو است. سئوال این است که ورود کلینتون یا ترامپ به کاخ سفید بیشتر می تواند منافع کشور ما را تامین نماید؟ در واقع روی‌کارآمدن کدام‌یک از رقبای جمهوری خواه و یا دموکرات انتخابات آمریکا به نفع ایران در شرایط فعلی خواهد بود؟
از بعد از انقلاب اسلامی روابط میان ایران و ایالات متحده به شکل متفاوتی تبدیل شد به نحوی که امریکایی ها از آن به وضعیت فوق العاده تعبیر می کنند. اما اینکه در انتخابات امریکا موضوع ایران چه تاثیری دارد و یا بالعکس انتخابات در امریکا چه تاثیری بر ایران دارد، موضوعی است که کمتر کارشناسی است که اهمیت آن را کم قلمداد نماید.
بسیاری از کارشناسان معتقدند علت عدم انتخاب مجدد کارتر برای دومین بار به ریاست جمهوری امریکا ادامه بحران تسخیر لانه جاسوسی بود که کارتر نتوانست آن را پایان دهد و در نهایت منجر به شکست وی در انتخابات و پیروزی ریگان شد که از این حادثه به کارتریزه شدن انتخابات تعبیر می شود. از سوی دیگر در همین مناظرات انتخاب رئیس جمهور چهل و پنجم ریاست جمهوری امریکا به وضوح مشخص است که موضوع ایران در همه حوزه ها تا چه حد در انتخابات تاثیرگذار است.
البته موضوع تاثیر انتخابات امریکا بر ایران نیز انکار ناپذیر است. اگرچه همواره روابط ایران و ایالات متحده در کمترین حد خود در بعد از انقلاب بوده است. اما تحولات هر دو کشور تاثیر به سزایی در اقدامات و عملکرد دو کشور داشته است. به عنوان مثال همچنان بحث بزرگی میان کارشناسان وجود دارد که اگر ایران پیش از انتخاباتی که منجر به شکست کارتر شد، اعضا سفارت امریکا را آزاد می کرد، نتیجه انتخابات تغییر پیدا می کرد یا خیر؟ یا اینکه حضور ریگان در کاخ سفید در آن دوره به نفع و یا ضرر ایران بود؟
حتی در سال های بعد نیز عده ای در مواجهه با انتخاب اوباما نیز چنین موضوعاتی را مطرح می کردند که اصولا فرقی میان نامزدهای انتخاباتی در امریکا در مواجه با ایران وجود ندارد. به همین خاطر مطالب زیادی در محافل در این رابطه انگاشته شد که آیا «او با ماست یا او با ما نیست؟».
در انتخابات اخیر امریکا نیز دعوای بزرگی برسر اینکه چه کسی به نفع ایران است، شکل گرفته است. برخی با ارائه دلایل و مستنداتی اثبات می کنند که کلینتون یا ترامپ به نفع ایران است و هر کدام نیز از منظر رویکردی که دارند؛ بیراه نمی گویند. به عنوان مثال برخی برای اثبات اینکه ترامپ برای ایران مفیدتر است مدعی می شوند که روی‌کارآمدن ترامپ تندرو از آنجا که یک تاجر است، به ضرر ایران نخواهد بود به‌ویژه آنکه او مشروعیت بین‌المللی زیادی ندارد یا اگر ترامپ برجام را پاره کند، اجماعی که بین کشورهای غربی به علاوه روسیه و چین وجود داشت دیگر شکل نخواهد گرفت. یعنی هم کشورهای اروپایی علیه آمریکا می‌شوند و هم روسیه و چین روبه‌روی آن قرار می‌گیرند و دیگر در شورای امنیت نمی‌تواند قطعنامه علیه ما صادر کند.
دعوا برسر اینکه ترامپ یا کلینتون برای ایران بهتر است به کجا می رسد؟
در مقابل طرفدارن خانم کلینتون معتقدند که با توجه به اینکه وی از حزب دموکرات است ادامه دهنده راه اوباما خواهد بود و از سوی دیگر ترامپ به هیچ وجه قابل پیش بینی نیست و احتمال هر اقدامی از سوی وی وجود دارد؛ بنابراین حضور وی در کاخ سفید بیشتر می تواند منافع ایران را تامین نماید.
برخی دیگر نیز تئوری انتخاب میان بد و بدتر را مطرح می کنند. به این معنا که انتخاب کلینتون یا ترامپ برا ی ایران انتخاب میان بد و بدتر است. از منظر این گروه کلینتون انتخاب بد و ترامپ انتخاب بدتر است. در واقع به عقیده این گروه پیروزی ترامپ یا هیلاری کلینتون خیلی برای ایران تفاوتی ندارد؛ اگرچه شاید در موضوع برجام پیروزی دموکرات ها برای ایران مفیدتر باشد اما در سایر موارد فرقی ندارد.
ریشه این افتراق در تجزیه و تحلیل تحولات در امریکا در تقابل با ایران ناشی از رویکرد امریکا به تحولات سیاسی مبتنی بر «تغییر و تداوم» است. به عبارت دیگر سیاست های امریکا در تقابل با ایران همواره با اصول لا یتغییر مواجه بوده که در برخی برهه های زمانی بعضی از پارامترهای آن کم و یا زیاد شده است. بنابراین اینکه چقدر یک رئیس جمهور می تواند به نفع ما باشد یا خیر اتفاق نظری وجود ندارد.
این مباحث هنگامی جدی تر پیگیری می شود که در روزهای اخیر جوک ترامپ برای عده ای به کابوس حتی در داخل ایالات متحده در حال تبدیل شدن است. به عبارت دیگر با توجه به افزایش احتمال پیروزی ترامپ در انتخابات باید همه آماده مقابله با بدترین ها باشند.
بنابراین به نظر می رسد اینکه عده ای در داخل با استدلال و یا بدون استدلال درصدد باشند یکی از نامزدهای انتخاباتی را برای ایران مفید و دیگری را مضر بدانند نمی تواند منافع کشور ما را در جریان این انتخابات تامین نماید. در واقع همه باید این آمادگی را در کشور ایجاد کنند که در صورت پیروزی هر یک از این دو نامزد و ورود وی به کاخ سفید ایران بیشترین منافع را کسب نماید.
در واقع اگر کلینتون یا ترامپ پیروز انتخابات شدند، تمام ظرفیت های کارشناسی کشور باید تجمیع شود تا بتوان بیشترین منافع را از انتخاب مردم امریکا کسب نمائیم. این که امروز برخی به دلایل صرفاً جناحی درصدد هستند که از طریق استدلال ثابت کنند که فلان نامزد انتخابات در امریکا به نفع ایران است و یا نیست، دردی از مسائل کشور دوا نخواهد کرد.
در سیاست امریکا نسبت به کشورهای دیگر به خصوص ایران باید این نکته را مفروض دانست که آنها بدون هیچ تردیدی با ما نیستند. اما هنر این است که بتوانیم بهترین منافع را از انتخاب امریکایی ها به دست بیاوریم.
