حدود 88 روز از اجرایی شدن سند برجام میگذرد؛ ایران در این مدت بر اساس توافقات انجام شده به تعهدات خود عمل کرده است، اما همچنان روند لغو تحریم ها به کندی پیش می رود، برخی معتقدند گره خوردن تحریمهای هستهای با سایر تحریمهای آمریکا، روند رفع تحریم ها و به تبع آن عادی سازی مراودات اقتصادی ایران با جهان خارج را مختل کرده است.
در این راستا عباس عراقچی مسئول ستاد پیگیری و نظارت بر اجرای برجام، شنبه شب گذشته(21 فروردین ماه) در یک گفتوگوی زنده تلویزیونی تلویحا اعلام کرد که آمریکاییها در روند اجرای برجام و متعاقب آن در روند رفع تحریمها کارشکنی میکنند و تمایلی به جداسازی و شفاف سازی تحریمهای اولیه و ثانویه ندارند؛ معاون امور حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه، این نکته را هم البته به صورت صریح اعلام کرد که ما میدانستیم "در صحنه اجرا با بدعهدی و بدقلقی آمریکاییها مواجه خواهیم شد".
به عنوان نمونه فارغ از بحث سوئیفت که باز شدن یا مسدود ماندن آن در چند روز اخیر به کشمکش محافل سیاسی و رسانهای موافق و مخالف دولت دامن زده بود، نگاهی گذرا به اقوال و اعمال مقامات و مسئولان آمریکایی نشان میدهد که آنها اگرچه (به گفته مسئولان دولتی) تاکنون مفاد برجام را زیر پا نگذاشتهاند اما با سلسله اقدامات خود از جمله تنگ کردن دایره نوع مراوده تجاری سایر کشورها با ایران و اتخاذ تدابیر و تمهیدات تنبیهی برای آنها در صورت عدول از این دایره تنگ، عملا نه در روی کاغذ که در صحنه اجرا، رفع تحریمها را غیرممکن و یا بیاثر کردهاند.
بر این اساس ترامپ، نامزد پیشتاز حزب جمهوریخواه هم در سخنرانی خود در اجلاس آیپک به توافق هسته ای ایران حمله کرد و در طی سخنرانی خود گفت که اولویت نخست کاریش پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، لغو توافق هسته ای ایران و پاره کردن برجام خواهد بود.بر همین اساس، وی سخنرانی خود را با انتقاد شدید از برجام آغاز و تاکید کرد مهم ترین اولویتش در کاخ سفید برچیدن توافق هسته ای آمریکا با ایران خواهد بود. ترامپ مدعی شد این توافق یک فاجعه برای آمریکا و اسراییل است.
درست چند روز گذشته بود که "مارک تونر" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم اعلام کرد که دولت متبوعش فعلا قصد ندارد به ایران و شرکتها و بانکهای خارجی طرف معامله با این کشور مجوز استفاده از دلار را صادر کند.
"کریس بکمیر" معاون هماهنگ کننده تحریمهای ایران در وزارت خارجه آمریکا هم به تازگی گفته است که بانکهای خارجی میتوانند با ارزهای دیگر (به غیر از دلار) با ایران کار کنند، مشروط بر آنکه طرف ایرانی مشمول تحریمهای آمریکا نباشد؛ این امر به معنای بالا بودن ریسک سرمایه گذاری و مراوده تجاری با ایران است که طبعا در عادی سازی روابط اقتصادی ایران با جهان خارج(آنطور که دولتمردان وعده داده بودند) خلل ایجاد میکند.
با این عهد شکنی های آمریکا پیش بینی مقام معظم رهبری که در نامهای اواخر مهرماه سال گذشته خطاب به رئیس جمهور مرقوم کردند، به اثبات رسید؛ ایشان ضمن تایید مشروط برجام، الزاماتی را برای اجرای آن تعیین کردند، از جمله آنکه تاکید کردند که در سراسر دورهی هشتساله، وضع هرگونه تحریم در هر سطح و به هر بهانهای (از جمله بهانههای تکراری و خودساختهی تروریسم و حقوق بشر) توسط هر یک از کشورهای طرف مذاکرات، نقض برجام محسوب خواهد شد و دولت موظّف است طبق بند ۳ مصوبهی مجلس، اقدامهای لازم را انجام دهد و فعالّتهای برجام را متوقّف کند.
در ادامه این روند اواخر اسفندماه۹۴ بود که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به منظور ارتقاء توانمندیهای دفاعی کشور رزمایش موشکی اقتدار ولایت را با موفقیت انجام داد و در جریان آن موشکهای بالستیک قدر H با موفقیت به سمت اهداف از پیش تعیین شده در فاصله یک هزار و چهارصد کیلومتری شلیک شدند.
پس از رزمایش مزبور، آمریکاییها برآشفتند و تبلیغات وسیعی را علیه ایران به بهانه نقض قطعنامه ۲۲۳۱ ترتیب دادند؛ جان کری وزیر خارجه آمربکا بلافاصله در نشستی که در پاریس برگزار شده بود، ایران را تهدید به افزایش حجم تحریمها کرد، سامانتا پاور نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز دو روز پس از رزمایش موشکی ایران در جمع خبرنگاران از طرح موضوع این رزمایش در شورای امنیت خبر داد و این رزمایش را شلیک خطرناک نامید!
همچنین در اوایل فروردین ماه بود که خبرگزاری رویترز بر اساس گزارشی اعلام کرد که آمریکا و متحدان اروپایی این کشور در نامهای خطاب به دبیرکل سازمان ملل آزمایش موشکهای بالستیکی از سوی ایران را مخالف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت دانستهاند و خواهان مجازات ایران شدهاند.
در پی ارسال این نامه بود که مسئولین تیم هسته ای کشورمان واکنش نشان دادند؛ عراقچی مسئول ستاد پیگیری و اجرای برجام نیز اوایل هفته گذشته اعلام کرد، "تحریمهای جدید موشکی آمریکا نقض برجام محسوب نمیشود اما خلاف نظر مقام معظم رهبری است".
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هم دردیدار با همتای استونی(22 فروردین ماه) خود در راستای سخنان رهبری گفت: "دولت آمریکا به خوبی می داند بحث دفاعی ایران موضوع مذاکره و معامله نبوده و برجامی برای مسائل دفاعی در کار نیست".
اما باید گفت که زورگوییها و خدعهها و نقضعهدهای آمریکاییها برای ملت ما موضوع تازهای نیست و در حافظه تاریخی ایرانیان نام آمریکا تداعیگر جنایتها و خیانتها و نقض عهدهای مکرر است. یکی از مصادیق نقض عهد آمریکاییها که اتفاقا به دوران پس از انقلاب اسلامی مربوط میشود، ماجرای قرارداد الجزایر در ژانویه ۱۹۸۱(دی ۱۳۵۹) است؛ قراردادی که جمهوری اسلامی ایران مطابق با مفاد آن به تعهدات خود از جمله آزادی جاسوسان آمریکایی عمل کرد اما آمریکاییها حتی به یکی از تعهدات خود هم جامه عمل نپوشاندند؛ مطابق قرارداد الجزایر آمریکا باید ضمن آزادسازی داراییهای مسدود شده ایران، تحریمهای اقتصادی اعمال شده علیه کشورمان را لغو می کرد و همچنین از دخالت در امور داخلی ایران پرهیز می کرد، اما اتفاقات بعد از آن ثابت کرد که آمریکاییها به هیچکدام از آنها عمل نکردند.
علیپور: ماهیت آمریکا فریبکاری است/ آمریکا نمیخواهد تبعات توافق برجام را بپذیرد
محمد علیپور نماینده مردم آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره عدم پایبندی آمریکا به تعهدات خود در برجام، گفت: اساس و ماهیت آمریکا بر عدم صداقت و فریبکاری است.
عضو کمیسیون اقتصادی با اشاره به اینکه آمریکا و غرب قصد دارند سیاستهای خصمانه خود را تعقیب کنند، گفت: آمریکا پس از انقلاب با تصویب قطعنامههای مختلف و تهدیدهای نظامی به نتیجه دلخواه خود دست نیافت و سرانجام برجام را قبول کرد تا شاید بتواند از این طریق به نیات شوم خود برسد.
وی در ادامه اظهار داشت: البته از قبل هم مقام معظم رهبری، ملت ایران و مسئولین سیاست خارجی به ماهیت فریبکارانه آمریکا پی برده بودند و بارها رهبری درباره ماهیت نیرنگباز و عدم صداقت آمریکا تذکر داده بودند.
علیپور در پایان خاطرنشان کرد: آمریکا نمیخواهد تبعات توافق برجام را بپذیرد و تنها میخواهد جلوی فعالیتهای هستهای ایران گرفته شود، بدون اینکه خود به لوازمات توافق برجام عمل کند.
ایران همواره به تعهدات خود پایبند بوده، حال زمان راستی آزمایی آمریکا است که از بهانه گیری های بی مورد و نابه جا خود دست بردارد و به توافقات میان ایران 1+5 جامه عمل بپوشاند.