یک رسانه انگلیسی با اشاره به تحولات سوریه نوشته این‌که «آغازی نو» در پی به قدرت رسیدن مخالفان مسلح در این کشور چگونه رقم بخورد، تا اندازه زیادی به اتحاد گروه‌های مختلف این کشور برای تشکیل دولتی تکثرگرا و فدرال برای حکمرانی به سراسر سوریه بستگی دارد، در غیر این صورت، وضعیت بدتر و کشور درگیر جنگ داخلی دیگری خواهد شد.
تهدید بروز دوباره جنگ‌های داخلی
در یاداشتی با این مقدمه در نشریه اکونومیست با ادعایی علیه نقش ایران و روسیه در تحولات این کشور آمده است: نشانه‌های اولیه دلگرم‌کننده بوده‌اند، اگرچه برای مطمئن بودن از هر چیزی هنوز زود است. شورشیان، عمدتا «هیئت تحریر الشام» یکی از وابستگان پیشین گروه تروریستی «القاعده» که طی چند سال اخیر، کنترل بخشی از شمال غرب سوریه را در دست داشت، می‌گوید از تغییر حکومت‌های پیشین در جهان عرب درس گرفته‌اند. برخلاف عراق و لیبی، روند انتقال قدرت به جای مداخله از خارج و بازگشت تبعیدشدگان، از داخل کشور مدیریت می‌شود.
اکونومیست نوشت: شورشیان از پلیس و نهادهای غیرنظامی خواسته‌اند ترک خدمت نکنند و منتظر اعلام دولتی متحد باشند. آن‌ها منع تردد اعلام کرده‌اند که تا شامگاه ۸ دسامبر بیشتر برای جلوگیری از غارت‌ها در پایتخت بود.
در ادامه این مطلب آمده است: امور سوریه معمولا پیچیده است. قسمت‌بندی غیررسمی سوریه که تحت حکومت اسد انجام شد، از زمان سقوط او شدت گرفته است. شورشیان شمال، شرق و جنوب این کشور در روزهای اخیر، تصرفات خود را با نظم قابل توجهی هماهنگ کردند. اما به دلیل این که حکومت اسد بسیار سریع‌تر از انتظارشان سقوط کرد، زمانی برای برنامه‌ریزی برای روز بعد نداشتند. هر یک از چهار جریان اصلی، شورشیان سنی تحت حمایت ترکیه در شمال غرب، کردهای شمال و شرق، شورشیان تحت حمایت اردن در جنوب و وفاداران حکومت علوی اسد در غرب ارتشی جداگانه دارند. به تمامی آن‌ها تسلیحات داده شده و با مصادره اموال اسدها اندوخته مالی نیز دارند. هر یک از این گروه‌ها سهم خود را از غنیمت‌ها و هر چیزی مطالبه خواهد کرد که برای بازسازی این کشور ویران در نظر گرفته شده باشد. تخمین زده شده بازسازی سوریه به ۲۰۰ میلیارد دلار نیاز دارد.
این نشریه انگلیسی در ادامه مطلب خود آورده است: سوری‌ها فراموش نکرده‌اند که سرنگونی سران لیبی و عراق باعث درگرفتن یک دهه جنگ داخلی میان مدعیان جانشینی آن‌ها شد. آن‌ها همچنین واقفند که مدیریت روابطشان با کشورهای همسایه تا چه اندازه پر فراز و نشیب خواهد بود.
پیشینه نگران‌کننده «محمد الجولانی» و «هیئت تحریرالشام»
در بخش دیگری از این مطلب، با اشاره به این که «محمد الجولانی» فرمانده گروه هیئت تحریرالشام پس از رسیدن به دمشق گفته بود «آینده از آن ماست»، آمده است: با این وجود، گذشته الجولانی به عنوان رهبر القاعده در سوریه و سرکوب بی‌رحمانه مخالفانش بقیه را نگران کرده است. ترغیب دیگر گروه‌های مخالف به پذیرفتن رهبری او دشوارترین کار او خواهد بود. برخی از شورشیان پیشین، از جولانی در راه دمشق پیشی می‌گیرند. آن‌ها به سمت کاخ ریاست‌جمهوری رفته و «محمد قاضی الجلالی» را نه با هدف پیدا کردن محل وفاداران اسد، بلکه با این هدف بازداشت می‌کنند که الجولانی اول به آن‌جا نرسد.
در این یادداشت آمده است: الجولانی از سوی آمریکا، روسیه و سازمان ملل یک تروریست و هیئت تحریرالشام نیز یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود که در صورت سمت گرفتن الجولانی، اوضاع را پیچیده خواهد کرد. روابط نزدیک او با ترکیه و قطر باعث آزردگی قدرت‌های عربی شده که می‌خواهند نفوذ آن‌ها را محدود کنند. برخی چهره‌ها در میان مخالفان درباره مصلحت در ترور او صحبت می‌کنند. یکی از تحلیلگران که روابط نزدیکی با رقبای الجولانی دارد، می‌گوید از تبدیل‌شدن او به یک دیکتاتور واهمه دارد.
دشواری‌های کنترل سراسر سوریه برای قدرت مرکزی
این نشریه انگلیسی مطرح کرد: هر کسی که در دمشق قدرت را در دست بگیرد، با دشواری‌هایی برای کنترل سراسر سوریه مواجه خواهد بود. در شمال شرق، کردها به صدها نفر از نظامیان آمریکایی متکی خواهند بود که با واگذاری کنترل میادین نفتی پرسود، ناحیه حاصلخیز سوریه و شهرهای عربی تحت کنترلشان به قدرت مرکزی مقابله خواهد کرد. آن‌ها(کردها) در منبج و رقه در حال مبارزه با نیروهای تحت حمایت ترکیه برای حفظ منطقه خودمختاری هستند که در زمان اسد به آن رسیدند. علوی‌های مناطق کوهستانی بر فراز سواحل مدیترانه نیز باید تصمیم بگیرند می‌خواهند مبارزه کنند یا حاکمیت اکثریت سنی را بپذیرند.
در بخش پایانی این مطلب آمده است: غیرنظامیان مخالفان تبعیدی در استانبول ترکیه نیز به نظر می‌رسد که در حال حاضر، به حاشیه رانده شده باشند. طبق نقشه راه سازمان ملل که در سال ۲۰۱۵ بر سر آن توافق شد، کمیته مذاکرات قانون اساسی سوریه وظیفه دارد بر نقش مخالفان در انتقال قدرت در سوریه نظارت داشته باشد. این کمیته وظیفه تبیین یک قانون اساسی جدید، آمادگی برای انتخابات در مدت ۱۸ ماه و یک‌پارچه‌سازی گروه‌های متعدد شبه‌نظامی سوری و تبدیل آن‌ها به ارتشی واحد را بر عهده دارد که نماینده گروه‌های قومی و مذهبی این کشور است. اما نیروهای حاضر هیچ عجله‌ای برای کناره‌گیری ندارند. برخی امیدوارند قدرت‌های خارجی به ادغام شوراهای سیاسی و نظامی شورشیان یا تشکیل دولتی واحد کمک کنند یا مسیر تقسیم قدرت را در دوران انتقال هموار کنند. اگرچه، آمریکا، احتمالا، کمک چندانی نخواهد کرد.
ترامپ در پیامی در شبکه‌های اجتماعی تاکید کرد که «این جنگ ما نیست. بگذارید پیش برود. مداخله نکنید».
با وجود اختلافات بسیار در داخل و خارج از سوریه، رسیدن به اتفاق نظر دشوار خواهد بود.
