نتیجه نهایی چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری اعلام شد و طی مشارکت 49.8 درصدی مردم در این دوره انتخابات، مسعود پزشکیان بهعنوان نهمین رئیسجمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.
هم اکنون که مسعود پزشکیان به عنوان نهمین رئیس جمهور ایران برگزیده شده است، نظرات، رویکرد ها و برخهی وعده های های اقتصادی رئیس جمهور منتخب را که در ایام تبلیغات انتخاباتی در برنامه های تلویزیونی و سخنرانی هایش در سفرهای استانی بیان شده، بررسی خواهیم کرد:
1- اجرای سیاست های کلی و قانون برنامه هفتم: رئیس جمهور قرار نیست برنامه جدیدی بنویسد و سیاست جدیدی در کشور اجرا کند بلکه سیاستهای کلی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری روشن و مشخص است و برنامههای توسعه نیز وجود دارد بنابراین هر دولتی که سرکار آمد باید برنامههای موجود را عملی و اجرایی کند.
2- حذف قیمت گذاری دستوری: رفتن به سوی بازار و حذف قیمت گذاری به صورت دستوری، احتمالا مهم ترین رویکردی است که تیم اقتصادی آقای پزشکیان دنبال می کند.
وی در یکی از مناظرات انتخاباتی خود گفته بود: مگر میشود وقتی قیمت نهایی یک محصول برای تولیدکننده 10 واحد (برای نمونه) تمام میشود، به او دستور بدهیم که با قیمت 8 واحد محصول خود را به فروش برساند و اینکه الان قیمت در کارخانههای خودروسازی و بازار آزاد متفاوت است، به خاطر دستوری بودن اقتصاد است.
3- حمایت از بورس: به نظر می رسد وضعیت بازار سرمایه در دولت منتخب جدید مردم متفاوت از سه سال گذشته باشد چرا که پزشکیان در صحبت های انتخادباتی خود اعلام کرده بود به دنبال ارز تک نرخی است و ارز ترجیحی را صرفا به کالاهای اساسی اختصاص خواهد داد.
بنابراین این انتظار می رود با توجه به رویکرد مسعود پزشکیان و همچنین اعتقاد او به دخالت های ناروای دولت و همین طور انتقاد وی از افزایش نرخ خوراک صنایع، انتظار می رود بازارسهام روزهای سبزی در پیش داشته باشد.
4- بنزین و واردات خودرو: یکی از حوزه های چالش برانگیز در سال جاری، ناترازی انرژی خصوصا بنزین است. اگرچه در ابتدا بنزین 20 هزار تومانی به عنوان یکی از نظرات تیم اقتصادی پزشکیان مطرح شد، اما وی صراحتا این موضوع را رد کرد و عنوان کرد که هیچ تغییر قیمتی جز با در میان گذاشتن با مردم صورت نمی گیرد.
همچنین وی اعلام کرد اگر قرار است قیمت بنزین افزایش پیدا کند، باید خودروهای کم مصرف و با کیفیت وارد شوند تا مردم مجبور به خرید خودرو های پر مصرف داخلی نباشند. به گفته وی همه ی مردم اعم از شهری و روستایی (حتی کسانی که خودرو ندارند) باید از یارانه بنزین بهره مند شوند.
5- کاهش تورم: آقای پزشکیان در سخنرانی های انتخاباتی خود تاکید کرد: تورم را دولت ایجاد میکند. عامل تورم و گرانی دولت است. گرانی ربطی به مردم ندارد. یکبار شب جیب از پول مردم بر میدارد و یک بار از آنها مالیات میگیرد.
طرف میخوابد صبح بیدار میشود متوجه تورم میشود و دولت از همان تورم دوباره مالیات میگیرد. با تورم دو بار جیب مردم خالی میشود. یک بار جیب طرف خالی میشود و یکبار هم از داشته فرد مالیات گرفته میشود. دولت باید اینها را حل کند.
در داخل با وحدت و انسجام میتوان مشکلات ارز و سوخت مفت دادن و تورم را با هماهنگی بین قوا و کارشناسان و آدمهای کاردان اصلاح کنیم.
تورم گوشت قرمز و سفید در 1403، 79.2 درصد و گوشت ماکیان 80 درصد و ماهی 63 درصد بودهاست.
به راحتی میتوان نفری 10 میلیون تومان یارانه پرداخت کرد؛ اما لازمهی آن، مدیریت تورم و شاخصها، انسجام داخلی، کنار گذاشتن دعواها و رسیدن به زبان و نگاه مشترک و همچنین دیدن مردم محروم است؛
6- پیش به سوی خصوصی سازی: یکی از رویکردهای تیم اقتصادی پزشکیان و رئیس تیم اقتصادی او تلاش برای خصوصی سازی بنگاه های دولتی است. طیب نیا بارها اعلام کرده است که اعتقاد راسخی به خصوصی سازی برای افزایش بازدهی بنگاه های اقتصادی دارد.
همچنین پزشکیان در یکی از مناظرات تلویزیونی خود گفت: با بیان اینکه 85 درصد اقتصاد دولتی است که منافع خود را دنبال میکند، افزود: وقتی مبارزه با فساد رخ میدهد که دیوان سالاری و تعارض منافع نباشد؛ در این صورت همه چیز شفاف میشود. بنابراین، بزرگترین فساد در کشور ناکارآمدی است و دیوان سالاری و فساد و ضعف در اقتصاد در این جا رخ میدهد.
7- تهیه گزارش جامع رانت های اقتصادی: به شما قول میدهم گزارشی از انواع رانتها که در کشور توزیع میشود و جز فساد و نابرابری و بی اعتمادی تولید نمیکند به مردم ارائه کنم.
استناد گزارش رئیس کل بانک مرکزی در 30 فروردین 1403 این بوده که 20 میلیارد دلار ارز به قیمت 28 هزار و 500 تومان فروخته شده و 50 میلیارد دلار ارز به نرخ زیر 40 هزار تومان توزیع شده است که معنای این حرف آن است نزدیک به 600 الی هزار همت پول به عدهای رانت دادهایم.
8- مدیریت هزینه های دولت: بدهی دولت به بانک مرکزی از آغاز سال 1400 تا بهمن از 115 همت به 302 همت رسیده است یعنی ما 187 همت افزایش بدهی داریم؛ همچنین بدهی دولت به بانکها از همان سال از 416 همت به 819 یعنی نزدیک به دو برابر رسیده است. انتشار اوراق مالی طی این سالها 752 همت یعنی دو برابر آنچه که در شهریور 1400 وجود داشته است.
پزشکیان با اشاره به نرخ تورم بیش از 40 درصد در سالهای 1400 تا 1401 با اعلام تورم برخی اقلام پروتئینی، گفت: تورم گوشت قرمز و سفید در 1403، 79.2 درصد و گوشت ماکیان 80 درصد و ماهی 63 درصد بودهاست؛ از سوی دیگر رشد اقتصادی کشور در گروه کشاورزی منفی 2.2 درصد، گروه صنایع و معادن بدون نفت منفی نیم درصد و استخراج نفت و گاز طبیعی 20 درصد بوده است.
9- تداوم یارانه به دهک های پایین: پزشکیان معتقد است همچنان باید با شناسایی دهک های کم برخوردار یارانه پرداخت کرد. همچنین وی با انتقاد از وضعیت جمعیت زیاد زیر فقر در جامعه، عدم توزیع عادلانه ثروت در کشور را عامل اصلی افزایش فقر دانست. از طرفی رویکرد او برای مدیریت تورم، حل مشکلات بین المللی کشور و برداشتن تحریم ها است.
10- شفافیت با FATF: پزشکیان علت قاچاق، زمین خواری، رانت و رشوه عدم اجرای Fatf می داند. وی معتقد است علت گم شدن پول در کشور به دلیل عدم شفافیت در دادهها است، این در حالیست که قوانین مربوط به این موضوع نیز وجود دارد.
11- متناسب سازی حقوق با تورم: این نامزد انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به موضوع تفاوت میان نرخ دستمزد و تورم معتقد است در حقوقهایی که امروز به کارگران و کارمندان پرداخت میشود تورم 40 درصد است اما در بهترین شرایط افزایش حقوقها تنها 20 درصد است .
پزشکیان دولت و کسری بودجه دولت را عامل ایجاد تورم و خالی شدن جیب مبردم عنوان کرده و معتقد است اگر حقوق ها متناسب با تورم رشد کند، مشکل اجاره نشینی نیز حل خواهد شد.
12- حل مشکل معیشتی بازنشستگان، کارگران، معلمان و کارمندان دولت : بازنشستگان ما عزیزانی هستند که ماهها سر احقاق حقوق خود از این اداره به آن اداره مراجعه میکنند. آمدهام تا امکانات زندگی و رفاه حداقلی آنها را فراهم کنم.
کارگران، مهندسان ایران که چرخه صنعت را میچرخانند و کشور را به سوی تکنولوژی جدید روان میسازند بتوانند از حق و حقوق خود به طور مساوی برخوردار باشند. آمدهام تا در بهبود سطح زندگی این اقشار موثر باشم و به دستیابی در حقوقشان آنها را یاری دهم.
ارتشیان و سپاهیان و نیروهای امنیتی که حامیان امنیت و استقلال ایران عزیز و مایه مباهات و غرور ملی هستند، مستحق احترامی شایسته هستند. زندگی مالی و معیشتی اینها در تنگنای جدیست من آمدهام تا احترام را به آنها برگردانم که در خور جایگاه رفیع آنها هست و سطح زندگی را برای آنها تامین کنم که در خور آن عزیزان باشد.
13- تقویت معیشت کشاورزان و روستائیان : من آمدهام تا کشور را ر مسیر اصلاح زیرساختهای تولید، مصرف انرژی و رفع ناترازی قرار دهم. دسترنج روستاییان کشاورزان عشایران و قومیتهای کشور در معرض سوء استفاده رانت خواران و دلالان است. آمدهام تا اطمینان حاصل کنم ضمن ارتقاء سطح بهداشت و آموزش آنان رابطه مستقیم این اقشار و بازار محصولاتشان برقرار شود.
14- حل مساله ناترازی انرژی: همین الان ما که در دنیا در زمینه گاز و نفت جمعا اول هستیم در زمستان گاز نداریم به مردم بدهیم و تابستان نیز برق آنها را قطع میکنیم. بگویند که ما چقدر در حال ضرر کردن در میادین مشترک هستیم؟ قطر، عمان، امارات و کویت در میادین مشترک سهم خود را میبرند اما ما اصلا عین خیالمان نیست و از این سمت میگوییم که فلان شرکتها میخواستند با ما فلان کار را بکنند.