قطعا آنچه امروز در اوکراین میگذرد، بهمانند هر منازعه دیگری در نظام بینالملل تلخ است! درگذشتهای نهچندان دور، زمانی که زلنسکی خود را سرباز ناتو و کاخ سفید قلمداد میکرد، کمتر کسی در اوکراین تصور چند تکه شدن این کشور و تبدیلشدن آن به زمین سوخته را میکرد! امروز از ژاپورژیا گرفته تا دونتسک و لوهانسک جملگی در تبوتاب ناشی از جنگ قرار دارند و حتی دستبهدست شدن منطقه خرسون میان روسها و اوکراینیها ، ساکنان آن را در نوعی کلافگی مزمن گرفتار ساخته است. مقامات آمریکایی و اروپایی اکنون باید پاسخ بحران ایجادشده دریکی از مناطق استراتژیک و مهم جهان را بدهند.زمانی که آنها بر گسترش ناتو به شرق اصرار میورزیدند، باید تصور این لحظه را نیز میکردند، لحظهای که در آن اوکراین تبدیل به یک زمین نبرد تمامعیار شود.
طی هفتههای اخیر، اتفاقاتی در حوزه دیپلماسی پنهان میان روسیه و آمریکا در حال رخدادن است. در چنین شرایطی رسانههای غربی به نقل از سیاستمدارانشان صریحتر از هر زمان دیگری سخن از احتمال مذاکرات مستقیم و درنهایت انعقاد صلحی موقت یا پایدار میان طرفین خبرمی دهند. حتی غرب در این مجال، به فریادهای زلنسکی و مهرههای خود در کی یف اهمیتی نمیدهد و آماده است بهراحتی این سیاستمدار ان را قربانی مطامع و معاملات جدید خود کند! با همه این اوصاف، مقامات کاخ سفید و انگلیس بهصورت همزمان مشغول ایجاد پیششرطها و لوازم نبرد بالقوه دیگری میان اروپا و روسیه هستند تا مبادا«صلح دائمی» تبدیل به «گزارهای تثبیتشده» در نزدیکی مسکو شود! پنتاگون اعلام کرده است قصد دارد موشکهایی به ارزش ۳۲۳ میلیون دلار به فنلاند که به دنبال عضویت در ناتو است، بفروشد.به گفته پنتاگون، تحویل موشکهای تاکتیکی «قابلیتهای شلیک هوابههوا و هوابهزمین» فنلاند را بهبود میبخشد و تأثیر مثبتی بر روابط آمریکا با کشورهای منطقه شمال اروپا خواهد داشت.
بدون شک در این معادله،سیاستمداران ناتوان یا خائن در اروپا، شهروندان را نیز بهسوی بحران و جنگ سوق خواهند داد. بدیهی است که روسیه در مقابل محاصره استراتژیک خود در برابر غرب واکنش نشان خواهد داد و همین کنش و واکنش،مولد ناآرامیهای دیگری میباشد. بدون شک آه شهروندان اوکراینی دامان ناتو را خواهد گرفت! آنها( اوکراینیها)در سال ۲۰۰۵ میلادی غرق در رویای خام پیوستن به ناتو و اتحادیه اروپا بودند. اکنون در سال ۲۰۲۲میلادی، نه خبری از عضویت در این دو است ونه خبری از امنیت حداقلی دراوکراین!زلنسکی خود بارها در اوج نبرد اوکراین اذعان کرد که فریب حامیان غربی کی یف را خورده و بسیاری از وعدههای آنها بر روی زمین باقیمانده است. همین اتفاق میتواند در آیندهای دور یا نزدیک در اسکاندیناوی ( فنلاند و سوئد) رخ دهد و جزیره ثبات اقتصادی و رفاهی دنیا را تبدیل به کانونی از آتش و بحران سازد. دراین صورت، قطعا معامله ناتو با هلسینکی و استکهلم ، فرجامی بهتر ازآنچه در اوکراین مشاهده میکنیم، نخواهد داشت.
حنیف غفاری