سلاح‌های انفرادی یکی از مهم‌ترین عناصر رزم در میدان‌های نبرد به شمار می‌روند. تسلیحاتی که در کنار سایر تجهیزات نقش موثری را در ارتقای توان رزم سربازان حاضر در صحنه رزم ایفا میکنند. دیگر کارکرد آن‌ها را باید ایجاد برتری در یک طرف نبرد نسبت به طرف دیگر عنوان کرد. این نوع از تجهیزات در کشور ما نیز همچون سایر کشورها موجود است. اما یک تفاوت اساسی دارد و آن بومی‌بودن آن‌هاست. نیروهای مسلح تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی نیازهای خود را از کشورهایی مانند آمریکا تهیه می کردند که سلاح های انفرادی همچون تک‌تیراندازها از آن جمله بودند.
تک‌تیراندازها معمولاً تیراندازان ماهری هستند که با استتار و حرکت آرام و بی‌صدا و مخفی شدن هدف را زیرنظر گرفته و در زمان مناسب (معمولاً یک تیر) به هدف شلیک میکنند. سپس به همان صورت آرام، بی‌صدا و مخفیانه از محیط خارج می‌شوند. با توجه به مهارت تک‌تیرانداز در استتار، نفوذ به پشت خطوط دشمن، شناسایی تجهیزات، تعداد نیرو‌ها و محل دشمن از وظایف اصلی تک‌تیرانداز در میدان جنگ عنوان شده است.
باید به این نکته اشاره کرد که معروف‌ترین اسلحه‌های تک‌تیرانداز موجود در کشورمان به خصوص در دفاع مقدس دراگانوف و سیمینوف بودند. اهمیت استفاده از تک‌تیراندازها برای ما در طول جنگ این بود که دشمن نیرو‌ها و تسلیحات بیشتری نسبت به ما دراختیار داشت و ما با استفاده از این سلاح می‌توانستیم از آن‌ها تلفات بگیریم. افرادی همچون شهید عبدالرسول زرین تک تیرانداز لشکر امام حسین (ع) اصفهان از معروف‌ترین این چهره‌هاست.
وقتی یک نیروی نظامی از تک‌تیراندازها در صحنه عملیات استفاده می‌کند، موجب رعب و وحشت دشمن می‌شود. سردار مرتضی قربانی از فرماندهان سپاه پاسداران در دفاع مقدس در این زمینه می‌گوید: عملیات‌های تک‌تیراندازی در دشمن رعب و وحشت ایجاد می‌کند.
بدلیل اهمیت نقش این گروه از افراد در نبردهای نظامی و دارابودن تسلیحات بومی، فرماندهان نیروهای مسلح به صنایع دفاعی دستور دادند تا خودکفایی را کلید بزنند. جرقه این خودکفایی را هم باید در دفاع مقدس دانست. یعنی روندی مشابه آنچه برای تمام تسلیحات و تجهیزات ایرانی طی شد. وزارت دفاع و سازمان‌های جهاد خودکفایی در نیروهای مسلح از اصلی‌ترین بخش‌ها برای تولید این گونه تسلیحات هستند.
روایتی از سلاح‌های بومی که قاتل ژنرال‌های دشمن است
همانگونه در ابتدای متن نیز اشاره شد، سلاح‌های تک‌تیرانداز اهمیت بسیاری در نبردهای گوناگون دارند. حذف عناصر کلیدی فرماندهان میدانی و مقابله با انواع نفربر‌های زرهی، مخابراتی و سامانه‌های ارتباطی منصوب بر انواع خودرو‌ها را باید مهم‌ترین وظایف این سلاح‌ها عنوان کرد. به همین دلیل، اگر یک فرمانده نظامی قابلیت این سلاح را با سایر تسلیحات و امکانات تجمیع کند می‌تواند تلفات بسیاری از دشمن بگیرد.
در ادامه با برخی از انواع بومی سلاح‌های تک‌تیرانداز آشنا می‌شویم.
سلاح شاهر
محل تولید: سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش.
سال رونمایی: ۱۳۹۱.
کالیبر: ۱۴/۵ میلی‌متری.
برد عملیاتی: ۴ کیلومتر.
وزن: ۲۲ کیلوگرم.
طول: ۱/۵ متر.
تعداد کاربران ضروری: ۳ نفر.
کارایی: قابلیت تخریب سنگر‌های بتنی، نفوذ به ادوات زرهی، بالگردها و تجمعات نفرات دشمن.
ویژگی خاص: این تفنگ قابلیت رقابت با اسلحه‌های سری M ۱۰۷ آمریکایی را دارد.
سلاح هویزه
محل تولید: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
رونمایی: ۱۳۹۶.
سرعت دهانه آتشبار: ۸۳۰ متر بر ثانیه
طول لوله: ۷۴ سانتی متر
طول اسلحه: ۱۴۶ سانتی متر
برد اسلحه: ۱/۵ کیلومتر
وزن اسلحه: ۱۳ کیلوگرم
نوع خشاب: قابلیت استفاده از ۵ عدد تیر
دقت: ۱/۵ MOA یا دایره‌ای به قطر ۶۰ سانتی متر که در نمونه آمریکایی تقریبا دو برابر کمتر است.
ویژگی خاص: تعبیه ریل نصب سامانه‌های اپتیکی بر روی بدنه.
سلاح حیدر
محل تولید: سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش
رونمایی: ۱۳۹۶.
طول لوله: ۸۱/۲۸ سانتی‌متر
طول بدنه: ۳۳/۶ سانتی‌متر
طول کلی: ۱۱۴ سانتی‌متر.
وزن: ۱۷/۵ کیلوگرم
کالیبر ۱۲/۷ میلی متر.
برد مفید: ۱/۵ کیلومتر
برد مؤثر: ۲ کیلومتر.
بیشنیه برد: ۳ کیلومتر.
عمر لوله: تا شلیک ۵ هزار گلوله.
سرعت ابتدایی شلیک: ۱۷۳۴ متر در ثانیه
کارایی: قاتل خودرو‌های انتحاری و زرهی، توان نابودکردن سنگر‌های مختلف، زره پوش‌های سبک، بالگردها و انواع اهداف زمینی.
ویژگی خاص: استفاده از مهمات مخصوص رسام و دودزا و مسلح شدن خودکار پس از هر بار شلیک.
سلاح باهر
محل تولید: سازمان جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش.
سال رونمایی: ۱۳۹۴.
وزن: ۶۲ کیلوگرم.
برد: ۴ کیلومتر.
کالیبر: ۲۳ میلی‌متر.
ویژگی‌های خاص: لوله بسیار بلند برای افزایش شتاب و دقت گلوله، نصب یک شعله پوش بزرگ و نصب بر روی بالگرد‌های نیروهای مسلح.
کارایی: انهدام سنگر‌های بتنی، برجک‌های دیده‌بانی و سامانه‌های راداری.
سلاح تک‌تاب
محل تولید: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
کالیبر: ۲۰ میلی‌متر.
سرعت دهانه: ۱ هزار متر بر ثانیه.
برد مفید: ۱۷۰۰ متر.
برد موثر: ۲ هزار متر.
وزن اسلحه: ۲۲ کیلوگرم.
عمر اسلحه: ۵ هزار شلیک.
عمر لوله اسلحه: ۲ هزار و ۵۰۰ شلیک.
سیستم اپتیک: سیستم اپتیکی غدیر
ویژگی خاص: مکانیزم عملکرد دستی و به صورت تک تیرانداز.
کارایی خاص: انهدام بالگردها، تانک‌ها و خودرو‌های زرهی و همچنین نیروهای پیاده دشمن در فواصل دور.
خودکفایی و ساخت سلاح‌های متنوع رمز افزایش اقتدار دفاعی
با توجه به ایتکه ایران چندین سال است به دانش طراحی و ساخت این سلاح‌ها دست پیداکرده به نظر می‌رسد که در سال‌های آینده بتواند به پیشرفت‌های بیشتری نیز دست پیداکند.
