دکتر زهرا ارشادی در کمیته سوم در خصوص گزارش کمیساریای عالی پناهندگان به کمیته سوم ٧٦ مجمع عمومی با قدردانی از فعالیت‌های کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد افزود: گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و این واقعیت که مبین افزایش دائمی تعداد پناهندگان و آوارگان است، بسیار موجب نگرانی است.
دیپلمات ارشد ایران در سازمان ملل اضافه کرد: چنین وضعیتی بیانگر این حقیقت است که باید تلاش‌ها برای رسیدگی به علل زمینه‌ای این روند دو برابر شود. همچنین موجب ناامیدی است که به رغم سخاوت‌مندی فوق‌العاده کشورهای میزبان، کماکان شکاف گسترده‌ای میان منابع مالی و نیازها موجود است که بیانگر ضرورت افزایش قابل‌توجه بودجه توسط اهداکنندگان است.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل تصریح کرد: طی دو سال گذشته، متأسفانه همه‌گیری موجب بدتر شدن وضعیت وخیم پناهندگان و کشورهای میزبان شده است.
وی یادآور شد: همان‌طور که کمیساریای عالی در حاشیه هفتاد و دومین نشست کمیته اجرایی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد که مورخ ۸ اکتبر ۲۰۲۱ برگزار شد تاکید کرد، به‌منظور رسیدگی به چنین وضعیتی، نیاز شدیدی به در اختیار گذاشتن واکسن کرونا به ویژه با کشورهایی که میزبان تعداد زیادی از پناهندگان هستند، وجود دارد.
ارشادی اظهار داشت: موجب نگرانی جدی است که در سال ۲۰۲۱، کماکان بیش از ۶.۸ میلیون نفر از اتباع سوریه در داخل کشور آواره هستند و ۵.۶ میلیون آواره سوری در برخی از کشورهای منطقه زندگی می‌کنند.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل گفت: جمهوری اسلامی ایران ضمن اشاره به کنفرانس بازگشت آوارگان که مورخ ۱۱ و ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰ در دمشق برگزار شد، تاکید دارد باید تمام تلاش‌ها برای کمک به آوارگان با هدف بازگشت به محل اصلی زندگی خود به‌کار گرفته شود.
وی افزود: در همین راستا، لغو کامل و فوری تحریم‌های یکجانبه و همچنین حمایت از بازسازی سوریه، امری ضروری تلقی می‌شود.
ارشادی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همچنین نسبت به تلاش برخی کشورها برای بهره‌جوییِ سیاسی از حمایت بین‌المللی هشدار می‌دهد.
وی تصریح کرد: طبق گزارش شورای امنیت سازمان ملل متحد، یمن با حدود ۲۰.۷ میلیون نفر نیازمند به کمک‌های بشردوستانه، قرار گرفتن بیش از نیمی از مردم در معرض قحطی و همچنین وجود آوارگانی که چهار برابر نسبت به دیگران در خطر گرسنگی هستند، همچنان شاهد حادترین بحران بشردوستانه در سطح جهان است.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل اظهار داشت: به منظور پایان دادن فوری به چنین فاجعه‌ای، باید محاصره غیرانسانیِ تحمیلی بر این ملت به‌طور کامل و با قید فوریت برداشته شود تا شرایط برای پایان دادن به درگیری و حل مسالمت‌آمیز بحران فراهم شود.
ارشادی ادامه داد: افزایش شدید آوارگان داخلی و پناهجویان درپی خروج نیروهای خارجی از افغانستان و تحولات متعاقب آن، یکی از تحولات مهم سال ۲۰۲۱ در منطقه ما بود. در نتیجه، طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان، حدود ۵۷۰۰۰۰ نفر به تازگی در داخل افغانستان آواره شده اند و تعداد فزاینده ای از مردمان این کشور به کشورهای همسایه گریخته‌اند.
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل ادامه داد: به رغم تحریم‌های غیرانسانی یکجانبه به‌ویژه اقدامات قهرآمیز یکجانبه ایالات متحده آمریکا، جمهوری اسلامی ایران بیش از ۴۰ سال است که میزبان یکی از بزرگترین جمعیت پناهندگان بوده است.
وی تاکید کرد: در طول همه این سال‌ها، تنها پنج درصد از کل بودجه مورد نیاز به منظور حمایت از پناهندگان در ایران توسط جامعه جهانی تامین شده است.
ارشادی اظهار داشت: بنابراین، ما منابع بسیار مورد نیاز خود را با پناهندگان همرسانی کرده‌ایم و چندین برابر بیشتر از سهم خود آنها را مورد حمایت قرار داده‌ایم؛ حقیقتی که بارها در سطح بین‌المللی به آن اذعان شده و مورد توجه قرار گرفته است.
دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران اضافه کرد: آقای فیلیپو گراندی کمیسر عالی پناهندگان، در سال‌های اخیر در همین کمیته اذعان داشته است که «علی‌رغم فشارهای اقتصادی، جمهوری اسلامی ایران همچنان یک میزبان نمونه بود.»
وی گفت: تجارب ما نشان می‌دهد که وقتی با موجی از پناهجویان افغانستانی روبرو هستیم که ممکن است به اروپا سرازیر شود، از ایران خواسته می‌شود که از آنها میزبانی کند. در ابتدا حتی کمک‌هایی نیز ارائه می‌شود، اما به‌محض اینکه آب‌ها از آسیاب افتاد و از وخامت اوضاع کاسته شد، کشور میزبان تقریباً به‌طور کامل رها می‌شود. ارشادی اظهار داشت: اکنون که اقتصاد ایران در نتیجه همه‌گیری و همچنین تحریم‌های قهرآمیز یکجانبه آسیبی جدی دیده و در ماه‌های اخیر نیز میزبان بیش از ۳۰۰۰۰۰ پناهجوی جدید افغانستانی بوده است، ما بیش‌ازاین قادر به میزبانی از جمعیت آوارگان نیستیم.
وی تصریح کرد: بدیهی است که راه حل پایدار برای برطرف کردن معضل مهاجرین و آوارگان افغانستانی چیزی جز کمک به ایجاد صلح، ثبات و رفاه در افغانستان نیست. این امر به نوبه خود تنها از طریق ایجاد یک دولت فراگیر که متعهد به مبارزه با تروریسم و جنایات سازمان‌یافته و همچنین تضمین و حمایت از حقوق همه از جمله اقوام مختلف، اقلیت‌های زبانی، مذهبی و زنان بر اساس آموزه‌ها و اصول حقیقی اسلام است، تحقق می‌یابد.
معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران از کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد می‌خواهد که عملیات بازگرداندن داوطلبانه و اسکان مجدد پناهندگان در کشورهای ثالث را به‌طور جدی تسهیل کند. موجب ناامیدی بسیار است که طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد «تعداد پناهندگانِ اسکان‌داده‌شده به کمترین میزان خود در تقریباً دو دهة گذشته کاهش یافته است.»
وی گفت: درهمین چارچوب، ما درخواست کمیساریای عالی مبنی بر لزوم گسترش «تعداد کشورها و مکان‌های موجود برای راه حلِ ضروریِ موجود که سهم مهمی در تقسیم بار و مسئولیت دارد» را تکرار می‌کنیم.
ارشادی افزود: بر اساس آخرین گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، کشورهای درحال‌توسعه میزبان ۸۶ درصد از پناهندگان جهان هستند. بخش اعظمی از این پناهندگان در چند کشورِ درحال‌توسعه همانند ایران زندگی می‌کنند.
این دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل اضافه کرد: در غیاب کمک‌ها و حمایت‌های کافی بین‌المللی، انتظارِ اینکه کشورهای درحال توسعه به تنهایی چنین بارِ سنگینی را به دوش بکشند، واقعا خارج از انصاف و غیرمنطقی است. وضعیت موجود بار دیگر بر اهمیت اجرای دقیق اصول همبستگی و تقسیم عادلانه بار و مسوولیت تأکید دارد.
ارشادی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران ضمن یادآوری تأثیرات منفی و جدی اقدامات قهرآمیز یکجانبه بر اقدامات کشورهای جهان در راستای کمک به پناهندگان، قویا خواستار لغو فوری تمامی این تحریمها است و به ایفای نقش خود در رسیدگی به مشکلات پناهندگان ادامه خواهد داد.
