شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب الله لبنان در گفتگوی اختصاصی با روزنامه الاخبار لبنان در پاسخ به این پرسش که پس از راه یافتن دونالد ترامپ به کاخ سفید و موشک باران اخیر فرودگاه الشعیرات، گویی محور مقابل در منطقه نفس تازه کرده است؟ گفت: آمریکا هنوز گزینههای دقیق خود را در قبال مساله سوریه مشخص نکرده است. آمریکا هنوز براساس ایدههای کلی پراکنده و بدون برنامه سیاسی واضح رفتار میکند. به همین دلیل فکر میکنم در مرحله آینده دستکم در ماههای آینده تغییری ایجاد نخواهد شد و آمریکائیها در انتظار تحولات بعدی هستند تا مشخص شود که نیازمند دستاوردهای مستقیم و نه از طریق میانجی ترکی، سعودی یا قطری در میدان (سوریه) هستند. این امر را از طریق طرح آزادسازی الرقه از دست داعش در عمل آغاز کردند تا آزادسازی الرقه با پایان آزاد سازی موصل همزمان شود، آنگاه میتوان از نشست همه طرفها از جمله آمریکائیها برای بررسی طرحها درباره حقوق سیاسی صحبت کرد. غیر از این هر آنچه امروز میبینیم و میشنویم در این چارچوب است که طرفهای مختلف بدون دورنمای سیاسی واضحی برای بهبود وضع میدانی خود فعالیت میکنند. اگر طرفهای اساسی یعنی آمریکا، روسیه، عربستان سعودی، ایران، ترکیه، سوریه و مخالفان، مشارکت نداشته باشند حل سیاسی به وجود نخواهد آمد. اما حمله به فرودگاه الشعیرات یک حادثه محدودی بود که به هدفش رسید و پایان یافت. واشنگتن با این حمله که انعکاس سیاسیاش در مقایسه با تاثیر میدانیاش بزرگنمایی شده بود، میخواست بگوید که با قدرت در میدان حضور دارد. این امر از طریق مطلع ساختن روسها از حمله و این که اسرائیلیها پس از خوشحالی اولیه نا امید شدند و از سرگیری فوری عملیات نیروهای سوریه از طریق این فرودگاه آشکار گردید. همه اینها نشان میدهد این تجاوز، اهداف و آثار محدودی داشت و نمیتوان گامهای آینده آمریکا را براساس این حمله پیش بینی کرد.
درخواست کنار رفتن بشار اسد رئیس جمهور از قدرت به ویژه در ترکیه واردن بار دیگر مطرح شده است، نظر شما چیست؟
نعیم قاسم: مساله ماندن اسد رئیس جمهور سوریه در قدرت، امری قطعی است. امروز دیگر موضوع ماندن یا نماندن وی را بحث نمیکنیم بلکه همه اقداماتی که ترسیم میشود یا اینکه ممکن است ترسیم شود با در نظر گرفتن این نکته است که رئیس جمهور اسد محور اصلی است. این مساله تمام شد. رئیس جمهور اسد اساس حل است و وی از هر راه حلی حمایت خواهد کرد.
خبرنگار:، اما اخیرا بار دیگر از بازگشت فعالیت مسلحانه در مرزهای اردن و مقدمات تشدید درگیری در منطقه درعا در جنوب سوریه سخن به میان آمد؟
نعیم قاسم: در زمینه اردن باید توجه داشته باشیم حضور تکفیریها در این کشور درحال رشد است و این نگرانی وجود دارد که مبادا بحران سوریه از طریق جنبش تکفیریها به اردن منتقل شود. به همین دلیل همه اقدامات مرتبط با اردن اقدامات حفاظتی، دفاعی و پیشدستانه است. اما آنچه در درعا اتفاق میافتد بخش جدایی ناپذیر جنگ و بهبود شروط و نفوذ بین دولت سوریه و مخالفان مسلح است. یعنی تشدید درگیریها در هر مکانی از سوریه بخشی از این جنگ خواهد بود. اما بازتاب سیاسی مستقیم نخواهد داشت، زیرا قابلیت تغییر معادله شکل نگرفت. امروز پس از اینکه دولت سوریه پایداری کرد و بسیاری از مواضع از دست رفته را بازپس گرفت، موازنه قوا به نفع محور مقاومت است.
حزب الله متهم است در ایجاد تغییر در بافت جمعیتی از طریق توافق بر سر شهرهای چهارگانه کفریا، الفوعه، الزبدانی و مضایا سهیم است.
نعیم قاسم: الفوعه و کفریا که شانزده هزار غیر نظامی در آن زندگی میکنند و بیشترشان سالخوردگان، زنان و کودکان هستند از بیش از دو سال قبل، در محاصره شدید قرار دارند و با حملات گروههای تروریستی اطرافشان روبرو میشوند. هنوز این امکان به وجود نیامد که یک راه حل منطقی به دست آید جز اینکه براساس قاعدهای که اتفاق افتاد آنجا را ترک کنند. بین زنده ماندن مردم الفوعه و کفریا در امنیت و بین ادامه محاصرهای که سبب فرسایش آنها میشد، گزینه نخست بهترین گزینه بود. صحبت از تغییر بافت جمعیتی بی انصافی است، زیرا مساله مربوط به مردمی است که با مرگ تدریجی روبرو هستند. اما حل مساله تغییر بافت جمعیتی و بازگشت مردم به مناطقشان در سراسر سوریه بخشی از راه حل سیاسی در آینده خواهد بود.
آیا از جنگ در این تابستان واهمه دارید؟
نعیم قاسم: همه شواهد نشان میدهد که اسرائیل تصمیمی برای حمله جدید به لبنان در این مرحله ندارد. طبعا این نشات گرفته از بزرگواری اخلاقی نیست بلکه پی برده است هر نوع حمله به لبنان برای اسرائیل خساراتی را به همراه خواهد داشت و شواهد مثبت میدانی یا سیاسی در بین نیست. علاوه براین اسرائیل به سبب ضعف داخلی برای هر جنگی سردرگم است و منتظر است تا سرانجام امور در سوریه چه خواهد شد. اسرائیل اکنون روی این امر تکیه میکند آیا در طرحهایی که مطرح خواهد شد منافعش در نظر گرفته میشود یا نه و همین امر، اسرائیل را از بسیاری امور بی نیاز میسازد؛ بنابراین ملاحظات سیاسی و میدانی وجود دارد که مانع حمله اسرائیل به لبنان خواهد شد. اما از نظر ما همیشه یک چیز مورد نیاز و ضروری است که ما همواره تکرار میکنیم و آن اینکه مقاومت باید در بالاترین سطح آمادگی قرار داشته باشد. اگر اسرائیلیها زمانی غافلیگرانه دست به اقدامی احمقانه و یا بی پروا بزنند سطح آمادگی حزب الله این امکان را میدهد که با هر حمله احتمالی از حیث تعداد نیرو، مهمات و اهداف مقابله کند. مساله سوریه سبب نشد مقاومت، واقعیتهای لبنان را فراموش کند.
آیا قبل از سخنرانی سید حسن نصرالله درباره دیمونا و انبار آمونیاک در دو ماه قبل، احتمال جنگ زیاد نبود؟
نعیم قاسم: در واقع قبل از سخنرانی دبیرکل، اظهارات (مقامات) اسرائیل براساس ملاحظاتی بود که به داخل اسرائیل ارتباط داشت و ربطی به تصمیم برای جنگ نداشت بلکه دارای رنگ و بوی رجزخوانی داشت. این نوع گفتمان، آنها را در برابر مساله حساسی قرار داد که چنین جنجال سیاسی رسانهای شاید به جنگی منتهی شود که هنوز آمادگی اش را ندارند و خواهان آن در این مرحله نیستند. سکوتشان پس از این سخنرانی نشان داد اظهاراتشان دارای جنبه سیاسی داخلی داشت و مقدمه جنگ نبود.
با قانون جدیدی که واشنگتن روی آن کار میکند برای تشدید و گسترش تحریمها علیه حزب الله، چگونه مقابله خواهید کرد؟
نعیم قاسم: ما معتقدیم دولت لبنان مسول پیگیری موضوع تحریمهای آمریکا به شیوهای موثر و مسولانه است. این پذیرفته نیست که براساس بهانههای واهی به همه لبنانیها تعدی شود و پذیرفته نیست دولت لبنان به ابزار اجرایی برای تصمیمات آمریکا برای دستدرازی به شهروندانش تبدیل شود. ما این امر را با دولت پیگیری خواهیم کرد و دولت مسولیت دارد به آمریکائیها هشدار دهد و خطراتی را که دست درازیشان به عموم لبنانیها در پی خواهد داشت، اعلام کند. ما در اینجا آنگونه که درز کرده است در برابر تحریم افرادی از حزب الله قرار نداریم بلکه در مقابل قانونی قرار داریم که میخواهدبخش بزرگی از جامعه لبنان را مجازات کند. این امر کاملا مردود است و دولت باید این را پیگیری کند با خطر مواجه نشویم.
آیا قبل از پانزده میقانون انتخابات تدوین (نهایی) خواهد داشت؟
نعیم قاسم: ما همگی روی آن کار میکنیم و منتظر مواضع طرفهای مختلف درباره قوانین مطرح شده هستیم تا بحث درباره قانون مورد قبول پایان یابد. ما امیدواریم و همیشه باید امیدوار باشیم تا این فرصت را کامل کنیم. اما من همانطور که حزب الله بارها از چند سال قبل تکرار کرد میگویم قانون نسبی بهترین و عادلانهترین قانون است و بیشترین تعداد (از مردم) را نمایندگی و همه طرفها را راضی میکند. به نظر ما بهترین قانون همان قانون مبتنی بر نسبیت در لبنان به عنوان یک حوزه واحد است.