سخنگوی سازمان جهانی بهداشت معتقد است: «خطرناک است اگر تصور کنیم که امیکرون پایان کرونا و این همه‌گیری خواهد بود.»
مارگارت هریس، با بیان این‌که کشورهای مختلف در موقعیتهای منحصربهفرد خود قرار دارند، شرط پایان مرحله حاد همه‌گیری را «دستیابی به هدف واکسیناسیون ۷۰ درصد از جمعیت هر کشور، با تمرکز بر گروههای در معرض خطر» می‌داند و در عین حال از وضعیت فاجعهبار در ۳۰ کشور جهان که فقط ۱۰ درصد جمعیت خود را واکسینه کردهاند، سخن میگوید.
وی از احتکار ذخایر واکسن توسط کشورهای ثروتمند و عدم بهاشتراکگذاری مجوزها، فناوری و دانش توسط شرکتهای داروسازی گلایه میکند و میافزاید: از همه شهروندان جهان میخواهیم تا برای هدف واکسیناسیون ۷۰ درصد مردم تا تابستان سال جاری میلادی متحد شوند.
آخرین وضعیت شیوع امیکرون چیست و اقدامات سازمان جهانی بهداشت در مبارزه با کرونا چقدر موفقیت آمیز بوده است؟
در سطح جهانی، شاهد کاهش موارد ابتلا بودیم؛ اما این تصویر در سطح منطقهای متفاوت است و در برخی از مناطق رشد را نشان میدهد و در برخی دیگر کاهش موارد را. تعداد موارد مشابه هفته قبل بوده و تعداد فوتیها ۱۴ درصد افزایش یافته است. درکشورهایی که در نوامبر و دسامبر ۲۰۲۱ افزایش سریع موارد امیکرون را تجربه کردند، این موارد کاهش یافته یا در حال کاهش است. همچنین به دلیل تعداد بسیار بالای موارد ابتلا، بسیاری از کشورها شاهد افزایش قابل‌توجهی در میزان بستریشدن در بیمارستان بودهاند که این مسئله بر سیستمهای مراقبتهای بهداشتی فشار وارد کرده است.
سازمان جهانی بهداشت به ارزیابی تأثیر امیکرون بر تشخیص ادامه میدهد. با این حال، به نظر نمی‌رسد که دقت تشخیصی پیسیآر که به طور معمول استفاده می‌شود و آزمون‌های تشخیص سریع آنتی‌ژن تاییدشده در فهرست استفاده اضطراری (WHO (EUL، به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر امیکرون قرار نگیرد. شواهد رو به رشدی درباره اثربخشی واکسن برای امیکرون وجود دارد؛ اما ما هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری داریم. با این حال، به نظر میرسد واکسنها همچنان در محافظت از افراد در برابر بیماریهای جدی، بستریشدن در بیمارستان و خطر مرگ بسیار موثر هستند. ما باید تلاشها را برای واکسیناسیون همه جمعیتهای در معرض خطر در همه کشورها تسریع کنیم. افرادی که هنوز واکسینه نشدهاند باید در اسرع وقت واکسینه شوند. شیوع امیکرون به این معناست که رعایت رفتارهای محافظتی حیاتی (حفظ فاصله ایمن از دیگران، اجتناب از حضور در مکان‌های شلوغ، استفاده از ماسک مناسب برای پوشاندن دهان و بینی، تمیزکردن مرتب دستها، تهویه مناسب فضاهای داخلی و پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه و عطسه) همچنان ضروری است.
سازمان جهانی بهداشت در مبارزه با کرونا و کنترل آن، با چه چالشهایی مواجه بوده است؟
در ۱۵ ژانویه، کواکس یکمیلیاردمین دوز واکسن کووید ۱۹ خود را تحویل داد. ظرف یکسال کواکس به هدف سال ۲۰۲۱ خود برای کشورهای کمدرآمد (یعنی ۱.۲ میلیارد اختصاص داده شده در مقابل هدف ۹۵۰ میلیونی) دست یافت. این میلیارد اول نقطهعطفی برای تأمل درمورد این است که چه کار کردهایم و چه کاری نکردهایم. در حالی که ما به این تلاش افتخار میکنیم، اما هنوز راه زیادی باقی مانده است؛ چراکه تا ۳۱ ژانویه ۲۰۲۲، از ۱۹۴ کشور عضو، ۳۰ کشور عضو سازمان جهانی بهداشت کمتر از ۱۰ درصد جمعیت خود و ۸۳ کشور کمتر از ۴۰ درصد را واکسینه کردهاند.
در عین حال بلندپروازی کواکس با مواردی به خطر افتاد؛ از جمله: احتکار ذخایر واکسن در کشورهای ثروتمند، شیوع فاجعهبار ویروس که منجر به قفل شدن مرزها و عرضه شد و عدم بهاشتراک گذاری مجوزها، فناوری و دانش توسط شرکتهای داروسازی که به معنای استفاده نشدن از ظرفیت تولید بود. اما پس از ماه‌ها تأخیر، اکنون عرضه شروع به افزایش کرده است و مرزها در حال بازگشایی هستند.
با این اوصاف چشم انداز سازمان جهانی بهداشت درباره پایان کرونا چیست؟
سناریوهای متفاوتی درباره این‌که چگونه همه‌گیری ممکن است انجام شود و مرحله حاد چگونه می‌تواند به پایان برسد، وجود دارد؛ اما این خطرناک است که تصور کنیم امیکرون آخرین نوع خواهد بود یا این‌که ما در پایان بازی هستیم. هر کشوری در موقعیتی منحصربهفرد قرار دارد و باید با رویکردی دقیق و گام به گام، راه خود را برای خروج از مرحله حاد بیماری همهگیر ترسیم کند. دشوار است و هیچ پاسخ آسانی وجود ندارد، اما WHO به کار خود در سطح ملی، منطقهای و جهانی برای ارائه شواهد، راهبردها، ابزارها و پشتیبانی فنی و عملیاتی موردنیاز کشورها ادامه میدهد.
اگر کشورها از همه این راهبردها و ابزارها به‌صورت جامع استفاده کنند، می‌توانیم به مرحله حاد همه‌گیری در سال جاری پایان دهیم. می‌توانیم به کووید ۱۹ به عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشت جهانی پایان دهیم و می‌توانیم این کار را امسال انجام دهیم. این به معنای دستیابی به هدف ما برای واکسیناسیون ۷۰ درصد از جمعیت هر کشور، با تمرکز بر گروههای در معرض خطر است. این به معنای کاهش مرگومیر از طریق مدیریت بالینی قوی، مراقبتهای بهداشتی اولیه و دسترسی عادلانه به تشخیص، اکسیژن و داروهای ضد ویروسی در محل مراقبت است. این به معنای افزایش نرخ تست و توالی در سطح جهانی برای ردیابی دقیق ویروس و نظارت بر بروز و ظهور انواع جدید است. این به معنای توانایی کالیبره کردن استفاده از اقدامات بهداشت عمومی و اجتماعی در صورت نیاز است. این به معنای بازیابی و حفظ خدمات بهداشتی ضروری است؛ و این به معنای آموختن درس‌های مهم و تعریف راه‌حل‌های جدید است، نه این‌که منتظر پایان همه‌گیری باشیم.
