جفری فلتمن یک دیپلمات کهنهکار آمریکایی در مصاحبه با «مرکز گفتوگوی بشردوستانه» مستقر در سوئیس تاکید کرد، قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل به شدت علیه انصارالله یمن و عملا به معنای سند «تسلیم آنها» است.
مرکز گفتوگوی بشردوستانه که به «مرکز هنری دونانت برای گفتوگوی بشردوستانه» هم شهرت دارد، یک سازمان خصوصی فعال در زمینه دیپلماسی است و در خصوص میانجیگری میان طرفهای منازعات و درگیریهای مسلحانه فعالیت دارد.
جفری فلتمن که سابقه فعالیت در نهادهای دیپلماتیک آمریکا در عراق، تونس، اردن، رژیم صهیونیستی و لبنان را دارد، در بخشی از این مصاحبه مفصل درباره بحران یمن صحبت کرد و علیه قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل درباره یمن موضع گرفت.
قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل، در تاریخ ۱۴ آوریل ۲۰۱۵ (۲۴ فروردین ۱۳۹۴) با رای موافق ۱۴ عضو شورا و رای ممتنع روسیه ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل تصویب شد.
این قطعنامه از مشروعیت «عبدربه منصور هادی» رئیس دولت مستعفی یمن حمایت و وی را «رئیسجمهور قانونی» این کشور توصیف کرده است. قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل همچنین ارسال هرگونه سلاح به نیروهای «حوثی» (جنبش انصارالله) را ممنوع کرد و از این جنبش میخواهد قدرت در یمن را به دولت هادی تحویل دهد، از شهرهای یمن عقبنشینی کند و سلاحهای خود را نیز به این دولت تحویل دهد.
مصاحبهکننده «مرکز گفتوگوی بشردوستانه» مستقر در ژنو سوئیس در این گفتوگو از جفری فلتمن به عنوان معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل سوال کرد، با توجه به سفر سال ۲۰۱۷ شما به کره شمالی در اوج تنشها بین این کشور و آمریکا، آیا به نظر شما درباره نحوه عملکرد سازمان ملل در قبال جلوگیری از بحرانها درس عبرتی وجود دارد؟
این دیپلمات سابق و سفیر اسبق آمریکایی در جواب به این سوال، از رویکرد و پاسخ محتاطانه سازمان ملل در قبال بحرانها انتقاد کرد.
جفری فلتمن در جواب به این مرکز سوئیسی فعال در زمینه حل منازعات بینالمللی گفت: «به نظر من به طور کلی، سازمان ملل در مسائل مربوط به جنگ و صلح و به طور ویژه جلوگیری از منازعات، بیش از حد محتاط است. در برهههایی از زمانها، جلوگیری از منازعات در حد یک نوعی از یک دیپلماسی فوری یا نوعی از تعامل با رهبران گروهها یا کشورهایی که قدرت کشاندن یک کشور به جنگ یا نگهداشتن آن در صلح را دارند، تنزل پیدا میکند».
عبدربه منصور هادی (رئیس دولت مستعفی یمن) در کنار بن سلمان و بن زاید
معاون سیاسی بان کی مون دبیرکل سابق سازمان ملل ادامه داد: «وقتی شما با یک ریسک فوری درباره وقوع جنگ مواجه هستید، (یا با) ریسک فوری درباره فروپاشی یک کشور مواجه هستید، (برای مثال) شما میتوانید اتفاقات هفتههای اخیر در اتیوپی و دیگر جاها در شاخ آفریقا را نگاه کنید که به نظر من واقعا نگرانکننده است. در این مواقع است که شما باید یک رویکرد فعالانه و تهاجمی دیپلماتیک داشته باشید اما این بیشتر از آن چیزی است که انجامش برای سازمان ملل راحت نیست».
در ادامه این مصاحبه، پرسشگر و مجری از فلتمن درباره بحران یمن و اقدامات «مارتین گریفیتس» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن سوال کرد.
فلتمن در جواب به این سوال، از قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل به شدت انتقاد و بر لزوم تغییر آن به منظور هموار شدن مسیر برای حل بحران یمن تاکید کرد.
معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ گفت: «نماینده ویژه (دبیرکل سازمان ملل) در امور یمن، یک ماموریت ویژه دشواری دارد چرا که قطعنامه ۲۲۱۶ که فکر میکنم آوریل ۲۰۱۵ تصویب شد، به شدت یک طرفه است و میگوید، گفتوگوهای سیاسی (در یمن) تنها بعد از اینکه حوثیها (انصارالله یمن) سلاحهای خودشان و همچنین اراضی که آنها گرفتهاند را (به دولت مستعفی عبدربه منصور هادی) تحویل دهند، امکان تحقق خواهد داشت و موضوعاتی از این دست».
فلتمن افزود: «این (قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل) یک سند تسلیم شدن (برای انصارالله یمن) است و این حاوی یک پیغام سیاسی است مبنی بر اینکه تسلط یافتن حوثیها (انصارالله) بر پایتخت و بخش اعظم یمن از طریق زور، غیرقابل قبول است، در نتیجه به نظر من این (قطعنامه) یک بیانیه سیاسی درباره اتفاقات روی زمین است اما یک سند مناسب برای مذاکره (به منظور حل بحران) نیست».
به نظر او، «یکی از ارزشهای سازمان ملل در مورد میانجیگری، بیطرفی و غیرجانبداری سازمان ملل است اما این (قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل) همه چیز بود اما هیچ ربطی به بی طرفی نداشت. البته (این قطعنامه) نمیخواست تسلط خشونت آمیز بر پایتخت کشور علیه حکومت مشروع شناخته شده در سازمان ملل را تایید کند».
این دیپلمات کهنهکار آمریکایی افزود: «دولت قانونی و رسمی یمن که آن زمان در عربستان سعودی دولت در تبعید تشکیل داد و سپس میزانی از حضور میدانی در برخی بخشهای کشور (یمن) پیدا کرد اما دیگر حضوری در پایتخت ندارد. اینها باعث میشود که نماینده ویژه (دبیرکل سازمان ملل در امور یمن) به دلیل لزوم گزارش دهی درباره قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل و ماموریتی که او در قبال این قطعنامه دارد، سوال و تردید جدی ایجاد میکند. خوب با توجه به این موضوع، نماینده ویژه درباره حوثیها (انصارالله) چه کار باید بکند؟ حوثیهایی که پایتخت و بخش اعظم زیرساختهای کشور را در اختیار دارند. چرا که حوثیها ماموریت او را با توجه به قطعنامه، یک طرفه و تبعیض آمیز میدانند و باید بگویم که واقعا هم همینطور است».
او ادامه داد: «به همین دلیل، مارتین گریفیتس و همچنین اسماعیل ولد الشیخ (نماینده اسبق دبیرکل سازمان ملل در امور یمن) که اکنون وزیر خارجه موریتانی است، تلاشهای ویژهای کردند که ثابت کنند آنها میتوانند به اندازه کافی بیطرف باشند و حوثیها بتوانند با آنها به عنوان میانجی قابل اتکا تعامل داشته باشند اما آنها اگر فقط روی قطعنامه ۲۲۱۶ اصرار و تاکید کنند، در آن صورت حوثیها با آنها تعامل نخواهند کرد و از سوی دیگر اگر تاکید کمی روی قطعنامه ۲۲۱۶ بکنند در آن صورت، دولت (مستعفی) یمن و حامیانش مشکوک خواهند شد. صادقانه بگویم، به نظر من، نماینده ویژه (سازمان ملل در امور یمن) توانسته عملکرد خوبی در مدیریت این دو موضوع داشته باشد اما (قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت سازمان ملل) یک بار اضافی روی دوش اوست. من همچنین مجاب شدهام که در صورتی که مارتین گریفیتس قادر شود نوعی از توافق تسهیم و شراکت قدرت یا هر نوع دیگر از توافق میان طرفهای جنگ در یمن دست یابد، من مطمئن هستم که شورای امنیت سازمان ملل بسایر خوشحال خواهد شد که یک دستورکار جدید (قطعنامه جدید) در رابطه با توافق جدید حاصل شده در یمن تصویب و آن را جایگزین قبلی کند».
جفری فلتمن معاون سیاسی بان کی مون دبیرکل سابق سازمان ملل