اصولا بیماران در اولین مراجعات خود به دندانپزشکان برای شکایت از دندان درد و بسیاری از مشکلات دهان و دندانی به دندانپزشکان عمومی مراجعه می کنند. از جمله رایج ترین خدمات عمومی دندانپزشکی عبارتند از کشیدن دندان مانند کشیدن دندان عقل، پر کردن دندان، عصب کشی دندان، جرم گیری دندان و .... که در طول این نوشتار بیشتر درباره این خدمات صحبت خواهیم کرد.
دندانپزشکی چیست؟
دندانپزشکی یکی از شاخه های پزشکی است که در زمینه مطالعه، تشخیص، کنترل و درمان مشکلات و بیماری های مربوط به حفره دهان و دندان و همچنین مخاط دهان و بافت های مجاور دندان مانند فک و صورت می پردازد.
دندانپزشک عمومی کیست؟
رشته دندانپزشکی شاخه های بسیار متعددی دارد که هر دندانپزشکی موظف به گذراندن دوره دندانپزشکی است و در پس از اتمام این دوره می توانند در دوره های تخصصی دندانپزشکی مانند متخصص ارتودنسی دندان و ... شرکت کنند.
لازم است این نکته را خاطر نشان کنیم که طبق آماری که وجود دارد اکثر دندانپزشکان در دنیا تخصص ندارند و دندانپزشک عمومی هستند.
خدمات دندانپزشکان عمومی چیست؟
از جمله خدمات دندانپزشکان عمومی عبارتند از:
- انجام معاینات اولیه دندانپزشکی
- آموزش نحوه مراقبت از دهان و دندان به بیماران
- تصویربرداری از دهان و دندان
- ترسیم نمودار درمانی بیماران و ارجاع آنها به سایر متخصصان در صورت نیاز
- پر کردن دندان
- روکش دندان
- جراحی لثه
- کشیدن دندان
- سفید کردن دندان با روش هایی مثل جرم گیری دندان، بلیچینگ دندان و ....
- تجویز انواع پروتزهای دندانی
- عصب کشی دندان
- درمان دندان قروچه
- نصب ونیرهای دندانی مانند لمینت دندان، کامپوزیت دندان و ...
در ادامه بیشتر درباره چند نمونه از رایج ترین خدمات دندانپزشکی عمومی بیشتر صحبت خواهیم کرد.
معاینات دندانپزشکی
به توصیه دندانپزشکان حتما همه افراد حداقل سالانه باید به کلینیک های دندانپزشکی مراجعه کنند. بنابراین این تصور غلط است که تنها در هنگام دندان درد یا بروز مشکلاتی در ناحیه دهان و دندان باید به مراکز دندانپزشکی مراجعه کرد.
در هنگام مراجعه به مراکز دندانپزشکی، دندانپزشک پس از پرسیدن سوالاتی در حوزه دهان و دندان شروع به معاینه عمومی با ابزارهای مخصوصی به نام آینه و پروب می کند و به طور کامل مشکلاتی مثل پوسیدگی دندان، بیماری لثه و ... را بررسی کند. در صورتی که مشکلات دهان و دندان با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نباشند دندانپزشک بیمار را به مراکز رادیولوژی دهان و دندان ارجاع می دهند تا با عکسبرداری و اشعه ایکس از دندان ها مشکلات قابل تشخیص تر شوند.
پرکردن دندان
گاهی شدت پوسیدگی های دندانی شدید است و باعث ایجاد حفره یا سوراخ در دندان ها می شود که در این صورت دندانپزشک ابتدا به کمک مته و سایر ابزارها اقدام به خارج کردن پوسیدگی ها و سپس پر کردن حفره با مواد مخصوص می کند. دندانپزشکان از مواد مختلفی به عنوان پرکننده استفاده می کنند که عبارتند از آمالگام، کامپوزیت و ...
کشیدن دندان
یکی دیگر از خدمات رایج دندانپزشکی کشیدن دندان است. اصولا دندانپزشکان در صورتی که درد بیمار بسیار شدید باشد و یا دندان بیمار لق شده باشد اقدام به کشیدن دندان می کنند در غیر این صورت در حد امکان از کشیدن دندان امتناع می کنند.
دندانپزشکان ترجیح می دهند در صورت امکان دندان های طبیعی را حفظ کنند. اما گاهی اوقات، سایر روش های ترمیمی مانند پر کردن دندان یا روکش دندان جوابگو نیستند. دندانپزشک شما ممکن است کشیدن دندان را در موارد زیر توصیه کند:
- پوسیدگی شدید دندان
- شکسته شدن دندان
- وجود دندان نهفته
- دندان های شلوغ و به هم ریخته
- بیماری شدید لثه
البته دندانپزشکان توصیه به کشیدن دندان عقل می کنند و در اکثر مواقع ترجیح می دهند که بیماران بلافاصله پس از درآمدن دندان عقل آن را بکشند.
عصب کشی دندان
یکی دیگر از خدمات رایج دندانپزشکی عصب کشی دندان یا همان درمان ریشه است. عصب کشی دندان زمانی انجام می شود که ریشه یا همان پالپ دندان آسیب دیده یا دچار عفونت شده باشد.
در اکثر مواقع پوسیدگی های شدید دندانی باعث آسیب رسیدن و عفونی شدن ریشه دندان می شود که انجام عصب کشی دندان را الزامی می کند.
درمان ریشه زمانی لازم است که عکس برداری با اشعه ایکس دندان نشان دهد که پالپ توسط عفونت باکتریایی آسیب دیده است. اگر پالپ توسط باکتری آلوده شود، ممکن است ملتهب شود و به باکتری اجازه تکثیر و گسترش دهد. علائم عفونت پالپ عبارتند از:
- درد هنگام خوردن یا نوشیدن غذا و نوشیدنی های سرد یا گرم
- درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن
- لق شدن دندان
- تورم لثه در نزدیکی دندان آسیب دیده
- ترشح چرک از دندان آسیب دیده
- گونه یا فک متورم
- رنگ دندان تیره تر می شود
در صورت بروز دندان درد مهم است که به دندانپزشک خود مراجعه کنید. اگر دندان شما عفونی شده باشد، پالپ به خودی خود بهبود نمی یابد.
شایان ذکر است که آنتی بیوتیک ها، دارویی برای درمان عفونت های باکتریایی هستند و برای درمان عفونت ریشه موثر نیستند. اگرچه آنها می توانند به درمان عفونتی که فراتر از ریشه گسترش می یابد و باعث تورم می شود کمک کنند اما در این حالت تنها روش درمانی عصب کشی دندان است.
برای انجام عصب کشی، دندانپزشک به کمک مته و ابرازهای مخصوصی عصب آسیب دیده را خارج می کند و پس از تمیز و خشک کردن ناحیه آنها را با مواد پر کننده مخصوصی پر می کنند. درمان ریشه دردناک نیست و می تواند دندانی را که در غیر این صورت باید به طور کامل برداشته شود نجات دهد.
جرم گیری دندان
جرم گیری دندان به منظور از بین بردن مواد زائد انباشته شده مانند پلاک ها یا جرم های سخت روی دندان ها استفاده می شود.
برخلاف تصور برخی از افراد جرم گیری دندان یک پروسه درمانی است زیرا در صورتی که پلاک و جرم ها از بین نروند می توانند باعث ایجاد بیماری های لثه شوند که درمان را سخت تر و هزینه های شما را هم چندین برابر می کند.
روکش دندان
از روکش دندان که لایه نازکی از جنس رزین یا پرسلن هستند به منظور ترمیم دندان های آسیب دیده استفاده می شود.
کلام آخر
ما در این نوشتار سعی کردیم درباره رایج ترین خدمات عمومی دندانپزشکی که شامل پر کردن دندان، کشیدن دندان، عصب کشی دندان، روکش دندان، جرم گیری دندان و .... است صحبت کنیم.