گلوتن پروتئین موجود در گندم، جو و سایر مواد غذایی مشابه است که بسیاری از افراد به آن حساسیت دارند و هضم گلوتن برای آنها واقعا سخت است. بسیاری از افراد حساسیت به گلوتن دارند و بدن آنها این ماده غذایی را تحمل نمی کند. حساسیت به گلوتن برخی از علائم مشابه با بیماری سلیاک را دارد، اما به شدت این بیماری نیست.
شاید این سوال در ذهنتان به وجود آمده باشد که بیماری سلیاک چیست؟ این بیماری یک اختلال خود ایمنی که در آن خوردن گلوتن باعث آسیب دائمی به روده کوچک می شود. بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است.
همچنین بسیاری از مواقع مردم، حساسیت به گلوتن را با آلرژی به گندم اشتباه می گیرند. آلرژی به گندم می تواند تهدید کننده زندگی باشد، زیرا برخی علائم می توانند تنفس را مختل کنند یا باعث از دست دادن هوشیاری شوند، که در مورد بیماری سلیاک یا عدم تحمل گلوتن صدق نمی کند.
حساسیت به گلوتن را می توان با تغییر در سبک زندگی برطرف کرد و یا کاهش داد. آشنایی با علائم حساسیت به گلوتن، می تواند در تشخیص، درمان و پیشگیری از آن تاثیر بسیاری داشته باشد. به همین دلیل در اینجا به بررسی علائم شایع حساسیت به گلوتن خواهیم پرداخت.
علائم شایع حساسیت به گلوتن
در حساسیت به گلوتن، افراد، هنگامی که در رژیم غذایی خود از گلوتن استفاده می کنند، دچار علائم زیر می شوند:
1-حساسیت پوستی
حساسیت پوستی، یکی از علائم شایع در انواع آلرژی است که بسیاری از افراد دچار آن می شوند. در حساسیت پوستی به گلوتن، افراد به پسوریازیس، طاسی سر و کهیر مزمن مبتلا می شوند. پسوریازیس، بیماری التهابی است که در آن پوست، قرمز و زخم می شود. نشانه حساسیت پوستی به گلوتن این است که با حذف غذاهای حاوی گلوتن، مشکل برطرف می شود.
اگر شما هم پس از مصرف گلوتن به صورت ناگهانی، دچار آکنه، خشکی و دیگر حساسیت های پوستی شده اید؛ ممکن است به گلوتن حساسیت داشته باشید.
2-اسهال و یبوست
دومین علامت شایع در حساسیت به گلوتن، اسهال و یبوست است. این، یک علامت رایج میان افراد مبتلا به حساسیت به گلوتن است. لازم به ذکر است که بیماران مبتلا به سلیاک نیز ممکن است اسهال و یبوست را تجربه کنند ولی ممکن است مدفوع آنها بوی نامطبوعی هم داشته باشد، زیرا این وضعیت باعث جذب ضعیف مواد مغذی می شود.
3-نفخ
نفخ، یکی دیگر از علائم حساسیت به گلوتن است که به احساس پر بودن معده اشاره دارد که ناراحت کننده و ماندگار است و احساس تجمع گاز نیز رایج است.
عموما افراد به علت پرخوری دچار نفخ می شوند ولی در بسیاری از موارد علت این مشکل، حساسیت به گلوتن است. در این شرایط احساس نفخ، بسیار منظم است و لزوماً به مقدار غذایی که مصرف شده است، مربوط نمی شود.
4-درد شدید شکم
به طور کلی، چندین علت مختلف می تواند منجر به درد شکم شود. اما، در افرادی با حساسیت به گلوتن، این درد بدون دلیل واضح دیگری ایجاد می شود. همچنین در افراد مبتلا به این حساسیت این درد به صورت مکرر ایجاد می شود.
5-خستگی
خستگی از دیگر علائم حساسیت به گلوتن است که تشخیص آن بسیار دشوار است؛ چرا که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. خستگی می تواند به علت کم خونی شدید یا بسیاری از عوامل دیگر مربوط باشد. در آلرژی به گلوتن، افراد ممکن است احساس خستگی مداوم داشته باشند و این موضوع عملکرد روزانه آنها را مختل کند.
به این نکته هم توجه کنید که در بسیاری از موارد، کمبود برخی ویتامین ها در بدن، منجر به خستگی و حتی کم خونی شدید می شود. به همین دلیل قبل از تشخیص حساسیت به گلوتن در مورد عدم کمبود بهترین ویتامین برای بدن خود، اطمینان حاصل کنید.
6-حالت تهوع
کسانی که به گلوتن حساسیت دارند، به ویژه پس از مصرف یک وعده غذایی حاوی گلوتن، ممکن است دچار حالت تهوع شوند. با این حال، حالت تهوع می تواند دلایل زیادی داشته باشد، اما اگر اغلب پس از خوردن گلوتن رخ دهد، می تواند نشانه حساسیت به گلوتن باشد.
7-سردرد
یکی دیگر از علائم این بیماری، سردردهای مکرر است. این علامت هم ممکن است با بسیاری از بیماری های دیگر مشترک باشد ولی در صورتی که فردی پس از مصرف گلوتن، دچار سردردهای منظم شد، احتمالا به این ماده غذایی حساسیت دارد.
8-افسردگی
محققان دریافته‌اند که برخی افراد پس از خوردن گلوتن دچار تغییرات خلقی و اضطراب می‌شوند. هیچ کس واقعاً دلیل آن را نمی داند، اما مطالعات نشان می دهد که ارتباط قوی بین گلوتن و افسردگی وجود دارد و افسردگی یکی از علائم حساسیت به گلوتن محسوب می شود.
9-مه مغزی یا حواس پرتی
یکی دیگر از علائمی که ممکن است نشان دهنده حساسیت به گلوتن باشد، حواس پرتی است. در این حالت فرد پس از مصرف غذاهای حاوی گلوتن، در تمرکز و فکر کردن، مشکل پیدا می کند. مطالعات نشان می دهد که این یک علامت شایع است که در 48٪ از افراد حساس به گلوتن رخ می دهد.
10-درد مفاصل
احساس درد در مفاصل و عضلات، از دیگر علائمی است که در حساسیت به گلوتن رخ می دهد. برای افراد حساس به گلوتن، در اثر مصرف این ماده غذایی، التهاب ایجاد می شود و این موضوع بر عضلات و مفاصل تأثیر می گذارد.
11-علائم دیگر
افراد مبتلا به آلرژی گلوتن ممکن است چندین مورد از این علائم را به طور منظم تجربه کنند. همچنین ممکن است علائم دیگری به دلیل حساسیت به گلوتن رخ دهد، اگرچه این علائم کمتر شایع هستند ولی دانستن آنها می تواند در تشخیص این بیماری کمک کننده باشد. کم خونی، درد مفاصل و افسردگی از علائمی هستند که خیلی میان افراد مبتلا، شایع نیستند.
پیشگیری از حساسیت به گلوتن
به طور کلی با پرهیز از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن همچون گندم، چاودار و ماکارونی و غیره می توان از حساسیت به گلوتن پیشگیری کرد. این مواد غذایی شامل موارد زیر است:
- گندم و هر ماده غذایی که حاوی گندم باشد.
- جو، از جمله مالت
- چاودار
رایج ترین غذاها و نوشیدنی های حاوی گلوتن عبارتند از:
- پاستا
- نان و شیرینی
- غلات
- پنکیک و وافل
- بیسکوییت
- بسیاری از سس ها
- نوشیدنی های مالت
همیشه پیشگیری کردن بهترین راه است. برای پیشگیری از بروز علائم بالا در افراد مبتلا به حساسیت گلوتن، 8 راهکار کلی وجود دارد:
- از تمام محصولات حاوی گندم، چاودار و جو (مانند نان، پاستا) خودداری کنید.
- از مصرف غذاهای پخته شده مانند کیک و کلوچه خودداری کنید.
- برچسب مواد غذایی را با دقت بخوانید و از غذاهای حاوی دکسترین، تثبیت کننده ها، نشاسته ذرت، مالت و نشاسته گندم اصلاح شده استفاده نکنید.
- تمام چاشنی ها و غلیظ کننده ها را برای نداشتن افزودنی های حاوی گلوتن بررسی کنید.
- از غذاهای فرآوری شده اجتناب کنید.
- بیشتر غلات کامل (برنج سفید، ارزن، گندم سیاه، لوبیا و آجیل) بخورید.
- مصرف روزانه میوه ها و سبزیجات را افزایش دهید.
- گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ و محصولات لبنی تازه را برای مصرف انتخاب کنید.
داروی حساسیت به گلوتن
گاهی اوقات حتی با وجود رعایت و پیشگیری، به صورت اتفاقی، افراد گلوتن مصرف می کنند و این موضوع موجب حساسیت آنها می شود. در این موارد باید از داروی حساسیت به گلوتن استفاده شود. شما باید با مراجعه به پزشک، داروی مربوطه را با توجه به علائم حساسیت خود دریافت کرده و آن را مصرف کنید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه های پزشکی، خبری، جامعه و ... شما می توانید به پایگاه خبری شجر نیوز مراجعه کرده و علاوه بر تکمیل اطلاعات خود، از اخبار روز در زمینه های مختلف، آگاه شوید. شجر نیوز همواره رسالت و هدف خود مبنی بر ارائه اخبار درست را در اولویت قرار داده است. اصول خبری شجرنیوز شامل 4 اصل صحت، دقت، سرعت و بی طرفی است که غیرقابل تغییر و خدشه بوده و در کلیه سطوح تولید و انتشار خبر رعایت می شود.
