قطعا یکی از مولفه های اصلی تعادل بخشی در قیمت مسکن، تولید گسترده ساختمان و متعادل کردن عرضه و تقاضا است، امروز به واسطه توقف 5 ساله تولید ملک در کشور و به تبع آن کمبود مسکن در کشور، تقاضا برای خرید بالا رفته و این مسئله موجب افزایش قیمت مسکن شده است.
بدری: توقف 6 ساله دولت در تولید انبوه مسکن
اخبار اقتصادی- صدیف بدری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره عملکرد دولت در تولید مسکن اعلام کرد که متاسفانه طی 6-5 سال گذشته دولت عملکرد مناسبی در زمینه عرضه مسکن نداشته است.سالانه باید یک میلیون واحد تولید شود تا بتوان بازار عرضه و تقاضا را متعادل کرد، اما این برنامه در سال های اخیر محقق نشده است.
حال با توجه به رکود کنونی در بازار مسکن، اقدام وزارت راه و شهرسازی برای تولید 400 هزار واحد مسکونی می تواند نوید بخش رونق بخشی در بازار مسکن و خروج این حوزه از وضعیت رکود تورمی باشد.
علوی: سیاست های تشویقی دولت برای تولید مسکن ارزان در کشور
در این رابطه سیداحسن علوی نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس می گوید که دولت با اجرای برنامه هایی مانند ارایه زمین رایگان، افزایش ۶۰ درصدی تسهیلات برای سازندگان و اجرای مشوق های مالیاتی به دنبال کاهش قیمت تمام شده ساخت مسکن است تا از این طریق عملا خانوارهای متوسط و ضعیف جامعه بتوانند صاحب خانه شوند.
شیوه مشارکتی؛ نقطه انحراف وزارت راه در اجرای طرح ملی مسکن
رویکرد جدید وزارت راه و شهرسازی در تولید انبوه مسکن را می توان مثبت و امیدبخش ارزیابی کرد، اما نکته منفی و قابل توجه در این حوزه، شیوه وزارتخانه برای اجرای طرح ملی مسکن است، آن طور که مسئولان وزارت راه اعلام کرده اند، طرح مذکور به شیوه مشارکتی و با استفاده از توان بخش خصوصی اجرایی خواهد شد.
تعهدات دولت برای تولید انبوه مسکن؛ ارائه زمین و پروانه ساخت رایگان
در این روش وزارت راه و شهرسازی برای تولید انبوه مسکن، اقدام به ارائه زمین رایگان، ارائه پروانه ساخت و ساز رایگان و پرداخت تسهیلات مناسب به سازندگان می کند، در عوض انبوه ساز نیز اجرای طرح مذکور را بر عهده می گیرد.
تولید انبوه مسکن با شیوه مشارکتی، قیمت مسکن را کاهش نمی دهد
پس از تکمیل پروژه، وزارتخانه و سازنده هر کدام به عنوان حق سهم، بخشی از مساکن را برداشته و به فروش می رسانند، حال نکته قابل تأمل این است که انبوه ساز، واحدهای تولیدی را با قیمت بازار آزاد به مشتریان به فروش می رساند، این در حالی است که هدف اصلی دولت از ارائه مشوق های مالی و تسهیلاتی، کاهش قیمت تمام شده مسکن و ایجاد فضای قیمتی برای تأمین مسکن اقشار ضعیف و متوسط جامعه بوده است.
متأسفانه در دولت های گذشته نیز طرح های تولید مسکن به شیوه مشارکتی اجرایی شد و نتیجه ای جزء رسیدن انبوه سازان به منافع کلان نداشت، از این رو عملا منابع کلان دولتی به جای هدایت به سمت تولید مسکن ارزان، به جیب انبوه سازان و سپس دلالان خواهد رفت
متأسفانه در دولت های گذشته نیز طرح های تولید مسکن به شیوه مشارکتی اجرایی شد و نتیجه ای جزء رسیدن انبوه سازان به منافع کلان نداشت، از این رو عملا منابع کلان دولتی به جای هدایت به سمت تولید مسکن ارزان، به جیب انبوه سازان و سپس دلالان خواهد رفت.
کیانپور: اجرای شیوه مشارکتی برای ساخت 400 هزار واحد مسکونی، تجربه اشتباهی است
در این رابطه، مجید کیانپور عضو کمیسیون عمران مجلس می گوید که اجرای شیوه مشارکتی برای ساخت 400 هزار واحد مسکونی، تجربه اشتباهی است، زیرا هدف اصلی وزارت راه و شهرسازی برای تولید انبوه مسکن و ارائه مشوق به سازندگان، کاهش قیمت مسکن است، اما به نظر می رسد که اجرای شیوه مشارکتی، قیمت ها را کاهش نمی دهد، زیرا قرار است که واحدهای تولید شده توسط انبوه سازان در بازار و به قیمت روز به فروش برسد.
آیا راه برای فعالیت دلالان و سوداگران در بازار 400 هزار واحدی مسکن باز می شود؟
وزارت راه و شهرسازی برای اجتناب کردن از اجرای شیوه مشارکتی برای تولید انبوه مسکن دلایل بسیاری دارد که مهم ترین آن را می توان عدم تحقق هدف دولت برای تولید مسکن ارزان دانست، از طرف دیگر با تولید مسکن مشارکتی، دلالان فضا برای سوداگری دوباره در بازار مسکن باز خواهند دید، در این صورت این احتمال می رود که آن ها واحدهای متعلق به سازندگان را خریداری کرده و برای افزایش قیمت از فروش آن اجتناب کنند که این مسئله بار دیگر موجب افزایش قیمت ها خواهد شد.
شیوه مشارکتی تولید مسکن موجب احتکار واحدهای تولیدی در دستان انبوه سازان می شود
یکی دیگر از دلایل جلوگیری از اجرای مشارکتی تولید انبوه مسکن، تلاش سازندگان برای ارائه با تأخیر واحدهای تولید شده به خریداران است، زیرا با گذشت زمان قیمت زمین نسبت به قیمت مسکن افزایش بیشتری خواهد داشت و با این حربه سازندگان می توانند واحدهای تولیدی را بسیار گران تر از زمان تولید به مشتریان بفروشند که این مسئله در پروژه هایش پیشین نیز قابل مشاهده است.
اجرای شیوه مشارکتی در تولید مسکن، موجب احتکار مسکن توسط سازندگان می شود، در این وضعیت سازندگان، واحدهای تولید شده را به فروش نمی رسانند، تا در زمان رونق بازار آن را با قیمت بالا بفروشند
در این رابطه کیانپور تأکید می کند که اجرای شیوه مشارکتی در تولید مسکن، موجب احتکار مسکن توسط سازندگان می شود، در این وضعیت سازندگان، واحدهای تولید شده را به فروش نمی رسانند، تا در زمان رونق بازار آن را با قیمت بالا بفروشند.
شیوه مدیریتی باید جایگزین شیوه مشارکتی در تولید انبوه مسکن شود
با توجه به مشکلات عدیده شیوه مشارکتی تولید مسکن، به نظر می رسد که وزارت راه و شهرسازی باید راه کارهای دیگری را برای تولید انبوه مسکن در پیش گیرد که اجرای شیوه مدیریتی به جای مالکیتی و مشارکتی بهترین راه کار در شرایط کنونی است، یعنی آنکه انبوه سازان به جای مالکیت بر واحدهای تولیدی، به عنوان سازنده کار کرده و در نهایت از دولت اجرت و هزینه را دریافت کند.
تأثیر مثبت شیوه مدیریتی در کاهش قیمت مسکن در آینده
شیوه مدیریتی قطعا فواید بسیاری دارد که مهم ترین آن، کاهش قیمت مسکن و ترغیب سازندگان برای تولید سریع مسکن و تحویل به خریداران است که این مسئله در نهایت موجب افزایش عرضه و کاهش تقاضا در بازار مسکن خواهد شد.
وزارت راه و شهرسازی رویکرد خود در تولید انبوه مسکن را تغییر دهد
حال باید دید که وزارت راه و شهرسازی با استفاده از تجارب گذشته، رویکرد خود در تولید انبوه مسکن را تغییر می دهد یا به سمت تجربه های نادرست و ناموفق گذشته هدایت می شود.