شبکه برق ایران هماکنون با ۸ کشور همسایه دارای ارتباط و تبادل انرژی است و گسترش مبادلات برقی ایران با کشورهای همسایه در چهار طرف از جمله تکالیفی است که برنامه ششم توسعه برای شرکت برق تعیین کرده است.
در حال حاضر بیشترین واردات برق را از ترکمنستان و بیشترین صادرات را به عراق داریم و اگر چه گسترش مبادلات برقی با کشورهای همسایه هم مهمترین اولویت است اما عدم پرداخت به موقع پول برق و بدقولی ها علیرغم وجود قرارداد نکاتی است که مورد توجه ویژه مسوولان ارشد وزارت نیرو قرار دارد.
*بدهی های عراق در حال پرداخت است
این بدقولی ها و عدم پرداخت ها یک بار از سوی کشور عراق باعث شد تا در اواسط دی ماه سال ۹۵ صادرات برق ایران به عراق قطع شود و قرارداد صادرات برق ایران به عراق از اول ژانویه(۱۱ دی ماه ۹۶) به دلیل بدهی طرف عراقی تمدید نشد.
عکس العمل به موقع و پافشاری ایران به اینکه صادرات برق به عراق منوط به پرداخت بدهی است باعث شد تا مذاکرات جدی میان دو کشور آغاز شود. بعد از چندین بار مذاکره و رفت و آمد مسوولان ارشد عراقی به ایران و همچنین اعزام کارشناسان ایرانی و شرکت توانیر به این کشور بدهی یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری این کشور به ایران مقرر شد به مرور و در چند قسط پرداخت شود تا مجددا برق ایران به عراق صادر شود.
*بدهی ۲۰۰ میلیون دلاری ترکیه همچنان به قوت خود باقیست
اما با گذشت دو سال از توقف صادرات برق ایران به ترکیه ظاهرا هنوز ترکیه قدمی برای پرداخت بدهی و یا مذاکره در خصوص نوع و مدل جدید پرداخت ها و واردات برق از ایران برنداشته است.
هوشنگ فلاحتیان معاون سابق وزیر نیرو در امور برق و انرژی در همان روزها(آبان ماه سال ۹۵) با اشاره به قطع صادرات برق ایران به ترکیه، گفته بود که علت توقف صادرات بدهی حدود ۲۰۰ میلیون دلاری شرکت ترک خریدار برق از ایران است.
وی با بیان اینکه از چند ماه قبل ایران صادرات برق به ترکیه را متوقف کرده است، گفت: مهمترین علت توقف صادرات برق ایران به این کشور همسایه عدم پرداخت مطالبات معوق توسط شرکت ترک خریدار برق بوده است.
*مذاکرات برای دریافت پول از ترکیه جواب نداد
در همان روزها معاون وزیر نیرو حجم بدهی برقی شرکت ترکیهای به ایران را حدود ۲۰۰ میلیون دلار عنوان کرده و گفته بود با وجود توقف صادرات اما گفتگوها برای دریافت مطالبات معوق و از سرگیری صادرات برق به این کشور همسایه آغاز شده است.
اما ظاهرا در مدت زمان ۴ تا ۵ ماهی که مقرر شده بود تا امکان وصول بدهی برقی ایران از شرکت ترک فراهم شود این امر صورت نگرفته و هنوز هم این بدهی پرداخت نشده است.
بنابراین گزارش، با توجه به حجم بالای بارشهای بهاری در ترکیه، ظرفیت سدهای آب این کشور کامل و حتی سرریز شده و با افزایش موجودی آب در سدهای ترکیه و بالا رفتن تولید برق در نیروگاههای برقآبی این کشور شاید درخواست توقف واردات برق از ایران را ارائه کرده باشد اما حاضر هم نیست بدهی خود را پرداخت کند.
*گزارش دیلی صباح ترکیه از کاهش واردات برق از ایران در سال ۲۰۱۶
در همان روزها بود که دیلی صباح با انتشار گزارشی، اعلام کرده بود که واردات برق ترکیه در نیمه نخست ۲۰۱۶ میلادی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۵ حدود ۴۶ درصد کاهش یافته است.
*معاون جدید وزیر نیرو در امور برق :ترکیه پول برق را نمی دهد
همایون حائری معاون جدید وزیر نیرو در امور برق و انرژی نیز در خصوص دلایل توقف صادرات برق به ترکیه به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت که به هر حال به دلیل عدم پرداخت پول برق از سوی ترکیه صادرات برق به ترکیه متوقف است.
پیش از این در دو محور «خوی» به «باش قلعه» و «بازرگان» به «دوغو بایزید» برق ایران به ترکیه صادر میشد.