نیمه‌های فروردین ماه سال گذشته هواپیمایی آسمان از توافق با کمپانی آمریکایی بوئینگ برای خرید 60 فروند هواپیمای مسافری 737 مکس خبر داد. بر اساس قراردادی که حدود دو ماه بعد (خرداد 96) بین دو طرف امضا شد قرار بر این بود تا این هواپیماها از سال2022 تا 2024 به تدریج به شرکت هواپیمایی آسمان تحویل شود. مقامات مسئول ایرانی همان زمان اعلام کرده بودند که 95 درصد از منابع مالی مورد نیاز برای این خرید 3میلیارد دلاری از طریق فاینانس بوئینگ و 5 درصد مابقی نیز با استفاده از افزایش سرمایه هواپیمایی آسمان تامین خواهد شد.
گرچه تامین مالی این خرید از سوی آمریکایی‌ها تقریبا شبیه یک شوخی بود، مانع بزرگ‌تر برای عملیاتی شدن این قرارداد صدور مجوزهای اوفک از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا بود. چند روز پس از امضای قرارداد با بوئینگ سخنگوی وقت هواپیمایی آسمان در این‌باره گفته بود: صدور مجوز اوفک برای بوئینگ‌های آسمان از یک ماه آینده آغاز می‌شود.
مصطفوی بیان کرد: بر اساس قراردادی که دیروز (30 خرداد) امضا شد 30 فروند هواپیمای 737 مکس از سال 2022 میلادی تا 2024 میلادی تحویل هواپیمایی آسمان می‌شود و پس از تحویل سری اول 30 فروندی نوبت به سری دوم 30 فروند هواپیما می‌رسد.
وی با بیان این‌که مراحل صدور مجوز اوفک برای فروش این هواپیماها یکماه پس از امضای قرارداد آغاز می‌شود ابراز امیدواری کرد مانند هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران این مجوزها در موعد مقرر نیز برای آسمان صادر شود.
وی با یادآوری این‌که 87 شرکت هواپیمایی دنیا سفارش خرید 3700 فروند از این مدل هواپیما را به بوئینگ داده‌اند، تاکید کرد: با ورود هر کدام از این 737 ها هزار شغل به صورت مستقیم و غیرمستقیم و در مجموع 60 هزار شغل در کشور ایجاد می شود. شرکت بوئینگ 95 درصد منابع مالی مورد نیاز را از طریق فاینانس تامین می‌کند و تامین 5 درصد بقیه نیز بر عهده هواپیمایی آسمان است.
*وعده 2 ماهه برای صدور مجوز
حدود هفت ماه بعد از این اظهارات و در زمانی که سخنگوی هواپیمای اسمان بازنشسته شده بود، معاون برنامه‌ریزی آسمان با اذعان به تاخیر آمریکایی‌ها در صدور مجوز اوفک گفته بود: امیدواریم وزارت خزانه‌داری آمریکا تا دو ماه آینده (اسفند 96) مجوزهای اوفک را صادر کند.
محمد گرجی با اشاره به این که در انتظار صدور مجوز اوفک برای قرارداد خرید 30+30 فروند هواپیمای بوئینگ هستیم، اظهار کرد: صدور مجوز اوفک برای هواپیماهای بوئینگ طولانی شده است، قرارداد آسمان در زمان روی کار آمدن ترامپ امضا شد، امیدواریم مجوزهای اوفک تا دو ماه آینده صادر شود.
وی با بیان این‌که شرکت بوئینگ به طور مرتب از طریق وکلایی که دارد این موضوع را پیگیری می‌کند، تصریح کرد: 95 درصد قرارداد از طریق کمپانی بوئینگ تامین فاینانس می‌شود و 5 درصد مابقی را باید ما پرداخت کنیم. امیدواریم دولت برای 95 درصد فاینانس خرید هواپیماها دولت حمایت کرده و اظهارنامه دولتی را به موقع برای بخشی که قبل از تحویل هواپیماست، صادر شود.
معاون برنامه‌ریزی و توسعه ناوگان هواپیمایی آسمان اظهار کرد: با توجه به بُرد پروازی، این هواپیماها به راحتی می‌توانند تا قلب اروپا و آسیای خاور دور سرویس‌دهی داشته باشند. در صورتیکه این هواپیماها به ناوگان آسمان افزوده شود این توانایی را داریم تا در حوزه ارتباط شهرهای کوچ با شهرهای اروپایی و آسیایی را برقرار خواهیم کرد.
گرجی با یادآوری این‌که آسمان بزرگترین شبکه پروازی را به داخل کشور در اختیار دارد، گفت: با ورود این هواپیماها به دنبال برقراری پرواز خارجی به کشورهای اروپای شرقی و آلمان هستیم. البته این هواپیماها تا انگلیس هم می‌توانند پرواز کنند. بوئینگ 737 مکس هم برای مقاصد داخلی مقرون به صرفه است و هم این‌که مناسب پروازهای منطقه‌ای و اروپایی (5 ساعت پرواز) است.
وی با بیان این‌که شرایط 30 فروند دوم مانند 30 فروند اول است و نیازی به قرارداد جدید نخواهیم داشت، در پاسخ به پرسش تسنیم در خصوص نحوه تامین 5 درصد فاینانس، افزود: این میزان فاینانس به عنوان افزایش سرمایه از طریق سهامداران و هواپیمایی آسمان تامین می‌شود و 95 درصد بقیه هم از طریق سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی تامین می شود.
وی با تاکید بر این‌که 75 درصد اصل معامله (بالانس فاینانس) توسط بوئینگ انجام می‌شود، گفت: بر این اساس بوئینگ منابع مالی را برای خرید هواپیما معرفی کرده و به عنوان وثیقه نیز هواپیما را به تامین کنندگان می‌دهد. فانینانس 75 درصدی از قوانین و فرمول‌های جهانی تبعیت می‌کند.
به گزارش تسنیم، حدود یکسال از امضای قرارداد خرید هواپیماهای بوئینگ می‌گذرد و به نظر می‌رسد کارشکنی‌های ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا باعث شده تا مدیران و مقامات تصمیم‌گیر هواپیمایی آسمان به فکر تامین نیازهای خود از طریق سایر سازندگان افتاده‌اند. بمباردیر کانادا و امبرائر برزیل کمپانی‌هایی هستند که هواپیمایی با قیمت حدود 40 تا 50 میلیون دلار و ظرفیت حدود 100 نفری دارند.
شرکت بمباردیر و امبرائر به ترتیب مدل‌هایی با نام CRJ1000 و E2 با قیمت حدود 46 و 47 میلیون دلار تولید می‌کنند که گزینه‌های مناسبی برای ایرلاین‌های ایرانی به نظر می‌رسید. اما با توجه به سهم تجهیزات و قطعات آمریکایی در این هواپیماها، وزارت خزانه‌داری این کشور بایستی مجوزهای لازم را برای فروش هواپیما به ایرلاین‌های ایرانی صادر کند، یعنی همان داستانی که قرار بود برای هواپیماهای بوئینگ روی دهد.
هواپیمایی آسمان دو روز پیش از امضای تفاهمنامه با شرکت سوخو روسیه برای خرید 20 فروند هواپیمای جت سوخو 100 خبر داد. احتمالا ناامیدی از صدور مجوز افک از سوی آمریکایی‌ها و عدم نیاز سوخو به صدور این مجوز باعث شده تا شرکت هواپیمایی آسمان عطای هواپیماهای بوئینگ را به لقای آنها ببخشد.
بهمن ماه سال گذشته با تلاش‌های یکی از مسئولان نهاد ریاست‌جمهوری شرکت سوخو یکی از هواپیماهای خود را در آشیانه آسمان برای ایرلاین‌های ایرانی به نمایش گذاشت. استقبال سرد از این "شو" این گمانه را به وجود آورد که تیر روس‌ها برای فروش سوخو 100 به شرکت‌های هواپیمایی داخلی به سنگ خورده است؛ اما همانگونه که اشاره شد بدعهدی قابل پیش‌بینی یانکی‌ها باعث چرخش ایرلاین‌ها از "غرب" به سمت "شرق" شده است. باید دید اقوام نزدیک توپولف‌ها چه رزومه‌ای از خود در حمل‌ونقل هوایی ایران به جای خواهند گذاشت.
