هدفمندی یارانهها از نمونه طرح های اقتصادی است که متأسفانه در فرآیند اجرا آنچنان که باید اصولی و هوشمندانه اجرایی نشد.
بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان در گذشته به اجرایی نمودن چنین ساز وکاری مبادرت ورزیدند و این امر نشان دهنده ضرورت اجرایی شدن طرح مذکور است، اما مسیر غلطی که در طول سالیان گذشته استمرار پیدا کرد، نه تنها توفیقات آن را تحت تأثیر قرار داد بلکه اقتصاد کشور را نیز با چالش های عدیده ای همراه ساخت.
با وجود تاکید لحاظ شده در احکام بودجه سالانه، مبنی بر حذف یارانه ثروتمندان و دهک های پر درآمد کشور متأسفانه همچنان پرداخت یارانه به این طیف استمرار دارد.
البته در ماه های گذشته بخشی از این افراد و گروه ها از دایره مشمولان دریافت یارانه حذف شده اند، اما برخی کارشناسان معتقدند، سیر و روند عملیاتی شدن این مهم منطقی ،سازنده و موثر نیست.
محمد علی پور بیگی، محقق و پژوهشگر اقتصادی، با اشاره به لزوم جسارت هر چه بیشتر دولت در حذف افراد و گروه های پردرآمد از لیست دریافت یارانه اظهار کرد: دریافت مبلغ 45 هزار تومان برای هر نفر، امتیازی است که بخشی از دریافتکنندگان این مبلغ، با وجود برخورداری از تَمَکُن مالی، به استمرار پرداخت آن تأکید می ورزند و به تبع حذف آنها از طیف یارانه بگیران خوشایند آنها نخواهد بود.
وی افزود: آنچه که دارای اهمیت است، منافع عمومی و کلان کشور بوده که در این میان اولویت با این مؤلفه خواهد بود.
پوربیگی بیان کرد: استمرار رویه موجود در پرداخت یارانه ها، اقتصاد کشور را تضعیف خواهد کرد و هر اقدامی که مانع از این پریشانی شود ضروری و غیرقابل اجتناب است، حتی اگر هزینه آن با ریزش و رویگردانی برخی از دوستداران و حامیان دولت همراه شود.
محقق و پژوهشگر اقتصادی گفت: هیچ دولتی در هیچ نقطه ای از دنیا، علاقه مند به ریزش آرای خود نیست، اما این موضوع (حذف یارانه ثروتمندان)، در میان مدت و بلند مدت به حصول توفیقات بیشتری برای دولت منجر خواهد شد، زیرا با چنین اقدامی، قدرت مانور دولت برای پیاده سازی طرح های اقتصادی تسهیل می شود و ثمرات و نتایج آن برای بسیاری از افرادی که از حذف خود و خانواده شان از دایره یارانه بگیران ناخشنود هستند، نتایج این اقدام را به تدریج درک خواهند کرد.
حذف دهک های ثروتمند، بار مالی تحمیلی به دولت را 12 هزار میلیارد تومان کاهش میدهد
حسین کاویانی،کارشناس اقتصادی، با اشاره به ناتمام ماندن بسیاری از پروژه های عمرانی و روند کُند تخصیص و تأمین بودجه عمرانی مورد نیاز طرح های مذکور، بیان کرد: با حذف دهک های ثروتمند جامعه از دایره یارانه بگیران، فشار مالی دولت کاسته می شود و در چنین شرایطی امکان رسیدگی و اتمام پروژه های عمرانی تسهیل و تسریع خواهد شد.
وی افزود: طبق گزارش های منتشر شده، در صورت حذف کامل دهکهای ثروتمند و پردرآمد از لیست یارانه بگیران، حدود 12 هزار میلیارد تومان بار مالی تحمیلی به دولت کاهش مییابد و این عدد و رقم تا حد قابل توجهی در شرایط فعلی اقتصادی کشور، راهگشای بسیاری از مشکلات اقتصادی خواهد بود.
کاویانی تصریح کرد: با حذف یارانه افراد،گروه ها و خانوارهای پردرآمد، زمینه و بستر تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی نیز به نحو شایسته تری فراهم می شود، در غیر اینصورت در حصول اهداف مرتبط با این امر، با موانعی جدی مواجه می شویم و این عارضه سیر شکوفایی و توسعه اقتصادی کشور را نیز دچار اخلال خواهد کرد.
96 درصد از جامعه، یارانه نقدی دریافت میکنند
علیرغم تاکیدات نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر لزوم حذف گروه های پردرآمد از لیست افراد یارانه بگیر اما دولت همچنان، امر مذکور را بسیار آرام و کُند عملیاتی می سازد.
چندی پیش، محمد رضا پور ابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت و گویی با رسانه ها اظهار کرد: پیرو قانون هدفمندی یارانه ها، پرداخت یارانه نقدی باید بخشی از درآمدهای هدفمند باشد نه تمامی آن و در حالیکه از همان ابتدا به نحو شایسته ای این امر خطیر محقق نشد.
وی ادامه داد:هم اکنون 96 درصد از جامعه یارانه دریافت میکنند، در حالیکه مقرر بود میزان حذف شدگان معادل 30 درصد از کل مبلغ پرداخت یارانه نقدی باشد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معتقد است: دولت دهم از اساس، اعتقادی به حذف یارانه افراد و گروههای پردرآمد نداشت و دولت یازدهم نیز با وجود تاکید بر اجرایی ساختن این ضرورت، بعد از آغاز به فعالیت، در عمل خلاف این امر و به نوعی به سمت و سوی اهداف پوپولیستی حرکت کرد و گویی حذف یارانه را بخصوص در دو سال اخیر، پاشنه آشیل و خطری برای بقای خود پنداشته است.
وی گفت: به استناد تبصره 14 قانون بودجه 96 امسال باید 5/33 هزار میلیارد تومان مصروف پرداخت یارانه شود و به عبارتی 61 میلیون نفر از ایرانیان میتوانند یارانه دریافت کنند. با چنین اوصافی حذف دو دهک بصورت کامل، ضروری است.
پور ابراهیمی بیان کرد: تا شش ماه دیگر، بهصورت شفاف،گزارشی در خصوص نحوه عملکرد سازمان هدفمندی یارانه ها و دخل و خرج آن ارائه خواهد شد.
امید آن می رود در نیمه دوم امسال، دولت با اتخاذ تدابیر مؤثر و لازم،نسبت به حذف دهک های پردرآمد جامعه اقدام کند و در چنین شرایطی، می توان از محل حذف یارانه مذکور، حمایت های هرچه بیشتری را برای افراد و گروه های نیازمند لحاظ و به موازات آن در پیگیری و اجرای پروژه های عمرانی نیز به توفیقات هر چه بیشتری نائل شد.