دولت با سهام عدالت کاسبی می کند

هر چه روزشمار تاریخ به زمان انتخابات ریاست جمهوری نزدیک تر می شود، حجم فعالیت های تبلیغاتی-انتخاباتی دولت نیز بالاتر می رود.

یکی از فعالیت های انتخاباتی دولت یازدهم، "سهام عدالت" است؛ طرحی که سال ها در دولت خاک می خورد یکباره در ماه های پایانی عمر دولت از بایگانی خارج شد.

در سال 85 طرحی با عنوان سهام عدالت به تصویب رسید و اجرایی و عملی شد تا بر اساس آن پس از 10 سال، اقساط این سهام از محل سود آن تا پایان سال 94 تسویه شود و مشمولین این طرح که حالا حدود 50 میلیون نفر را شامل می‌شوند بتوانند از ابتدای سال 95 نسبت به خرید و فروش سهام خود اقدام کنند.

ولی دولت روحانی تا یکی دو ماه قبل از اجرای این طرح ممانعت می کرد ولی در آستانه انتخابات از سامانه سهام عدالت رونمایی کرد، در زمان رونمایی از سامانه البته دولتی ها اعلام کردند سود سهام عدالت نیمه دوم سال 96 پرداخت خواهد شد.

با این حال اما پوری حسینی رئیس سازمان خصوصی سازی روز گذشته از برنامه جدید دولت برای واریز سود سهام عدالت در بحبوحه انتخابات خبر داد؛ پوری حسینی اعلام کرد که مردم شماره حساب خود را بابت دریافت سود به دولت اعلام کنند.

طبق اعلام رئیس سازمان خصوصی سازی که مجری طرح سهام عدالت هم است، از تاریخ 30 فروردین ماه جاری(نیمه شب سه شنبه) سامانه سهام عدالت samanese.ir پاسخگوی مشمولان است که در گذشته مشمولان وارد سایت شده و صورتحساب و قبض دریافت کرده اند. البته از این پس به غیر از آن، مشمولان باید شماره شبا بانکی خود و شماره تلفن همراه را در سامانه ثبت نمایند. در این مرحله هر شخص باید به نام خود و نه به نام سرپرست خانوار حسابی نزد بانکها و موسسات ذکر شده داشته باشد تا در وقت مناسب، سود سهام فقط به حساب خود مشمولان واریز خواهد شد.

نکته قابل تامل در دریافت شماره حساب از دارندگان سهام عدالت این بود که دولت در این طرح بنا دارد از هر یک از اعضای خانواده شماره حساب دریافت کند این درحالی است که در طرح های قبلی از جمله هدفمندی یارانه ها، مبلغ واریزی از سوی دولت به حساب سرپرستان خانوار واریز می شد.

اما در سناریوی جدید دولت، بناست هر یک از اعضای خانواده سود سهام عدالت را دریافت کنند؛ این درحالی است که در اکثر خانواده های مشمول سهام عدالت چند نفری هستند که حساب بانکی ندارند و تنها پدر و مادر شماره حساب بانکی دارند.

بنابراین با اعلام دولت، موجی از دارندگان سهام عدالت برای دریافت سودشان باید به بانک ها مراجعه کنند و با افتتاح حساب بانکی نسبت به دریافت سود سهام عدالت اقدام کنند.

نکته همینجاست، بسیاری از فرزندان مشمول سهام عدالت که سن آنها زیر 15 و 18 سال است، حساب بانکی ندارند و برای افتتاح حساب باید حداقل رقمی معادل 20 هزار تومان به بانک بپردازند تا شاید مثلا هر سال سود 30 تا 50 هزار تومانی بابت سهام عدالت از دولت دریافت کنند.

این اقدام دولت درحالی است که مانند طرح هدفمندی یارانه ها می توانست سود سهام عدالت را به حساب سرپرستان خانوار واریز کند و نیازی به دریافت شماره حساب از اعضای خانواده وجود نداشت.

اگر فرض را بر این بگیریم که 20 میلیون نفر از دارندگان سهام عدالت شماره حساب نداشته باشند با سناریویی که دولت پیش گرفته رقمی معادل400 میلیارد تومان پول مردم به جیب بانک ها می رود.

البته از آنجایی که اکثر دارندگان سهام عدالت روستاییان و عشایر و مردم فقیر و محروم هستند، این احتمال هم وجود دارد که این افراد هم حساب بانکی نداشته باشند، با این فرضیه شمار کسانی که حساب بانکی ندارند و باید برای دریافت سود سهام عدالت نسبت به افتتاح حساب اقدام کنند از 20 میلیون نفر هم فراتر رود.

با توجه به پایان مهلت 10ساله قانونی، سازمان خصوصی‌سازی دیگر نمی‌تواند سود سالانه سهام عدالت را بابت اقساط سهامداران کم کند و به هر حال همه مشمولین سهام عدالت سود نقدی سهام عدالت خود را دریافت خواهند کرد.

اما نکته قابل توجه در این زمینه، اعداد و ارقامی است که در خصوص میزان سود پرداختی در انتهای سال 96 عنوان می‌شود، بر این اساس رئیس کل سازمان خصوصی‌سازی در نشست اخیر خود در جمع خبرنگاران گفته در حال حاضر ارزش بازار برگه‌های یک‌میلیونی سهام عدالت مشمولین، حدود 2 میلیون تومان است که سود سالیانه آنها بین 100 تا 200 هزار تومان برآورد می‌شود که مشمولین از سال آینده و در سالیان آتی در صورت نگه‌داشتن سهام خود، می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.

این درحالی است که رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تازگیها با اشاره به اینکه بر اساس برآوردها و محاسبات کل ارزش پرتفوی سهام عدالت 55 هزار میلیارد تومان است عنوان کرده؛ سهم مردم با واریزی امسال از پرتفوی سهام عدالت 25 هزار میلیارد تومان می‌شود که حدود 45 درصد است و سهم دولت از پرتفوی 30هزار میلیارد تومان بوده که 55 درصد می‌شود.

از این رو بر اساس برآوردها متوسط کل سود سهام عدالت در سال آینده حدود 3 هزار و 600 میلیارد تومان است که با توجه به اینکه 55 درصد سود متعلق به دولت و 45 درصد متعلق به مردم است، حدود هزار و 980 میلیارد تومان سود به دولت و هزار و 620 میلیارد تومان به مردم می‌رسد، بنابراین اگر هزار و 620 میلیارد تومان بین حدود 50 میلیون دارنده سهام عدالت توزیع شود، سالانه حدود 32 هزار تومان به هر نفر و ماهانه حدود 2 هزار و 700 تومان به هر فرد تعلق می‌گیرد؛ که این عدد اعلامی توسط مجلس‌نشین‌ها با آمار دولتمردانی که خود را برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آماده می‌کنند تفاوتی آشکار دارد!

از طرفی دیگر با توجه به پایان مهلت 10ساله قانونی، سازمان خصوصی‌سازی دیگر نمی‌تواند سود سالانه سهام عدالت را بابت اقساط سهامداران کم کند و به هر حال همه مشمولین سهام عدالت در پایان سال آینده سود نقدی سهام عدالت خود را دریافت خواهند کرد.