گویا قرار است سرمای زمستان امسال با سوز گرانی اقلام خوراک مردم توام شود و نهادهای مسئول هم یا سکوت کنند و تماشاچی این وضعیت باشند یا توپ را در زمین یکدیگر بیندازند. بعد از برنج و میوه و تخممرغ و گوشت که گران شدن آنها در گزارشهای بانک مرکزی هم رکورددار است ،حالا صدای پای گرانی در بازار حبوبات به گوش میرسد. برخی دستاندرکاران بازار معتقدند علت را باید در صعود قیمت دلار جستجو کرد اما عدهای دیگر میگویند وزارت کشاورزی تنظیم بازار را بهدرستی انجام نداده و مجوز دادن به واردکنندگان حبوبات، دوای درد گرانی است.
ارتباط گرانی حبوبات به افزایش قیمت دلار
عباسعلی کرباسی داریان، عضو هیاتمدیره بنکداران مواد غذایی، با بیان اینکه افزایش قیمت دلار و صادرات عامل بالا رفتن ناگهانی قیمت برخی از حبوبات است، میگوید: بخشی از حبوبات ما از جمله نخود و لپه به کشورهایی همچون عراق و پاکستان صادر میشود که عامل بالا رفتن قیمت آن در بازار داخلی است. درواقع هر وقت صادرات حبوبات به خارج آزاد میشود، در قیمت حبوبات جهش داریم و زمانی که آزادی صادرات با بالا رفتن قیمت ارز همراه میشود، تولیدکنندگان و بازرگانان ترجیح میدهند کالای خود را روانه بازارهای خارجی کنند تا سود بیشتری در پی داشته باشد. علاوه بر آن بالارفتن قیمت حبوبات در کشور به میزان تعرفههایی که وزارت جهاد کشاورزی بر واردات حبوبات وضع میکند، بستگی دارد. عضو هیاتمدیره بنکداران مواد غذایی افزود: عامل دیگر گرانی اقلامی مثل نخود، لپه و لوبیاچیتی عدم تناسب بین تولید و مصرف است، چراکه به اندازه مصرف این اقلام، تولید در کشور وجود ندارد.
وزارت کشاورزی بازار را تماشا میکند، نه تنظیم
بررسیهای میدانی نشان میدهد مردم از افزایش قیمت حبوبات بسیار گلهمند هستند و آن را غیرطبیعی میدانند. یکی از شهروندان تهرانی بینظارت رها کردن بازار را عامل گرانی دانست و در اینباره گفت: قیمت نخود که از ارزانترین حبوبات محسوب میشود، در کمتر از یک ماه از کیلویی 6 هزار تومان به کیلویی 9 هزار تومان رسیده و لپه هم از 8 هزار و 500 تومان به 11 هزار تومان رسیده است. لوبیا قرمز جهش قیمت نداشته ولی این محصول هم از کیلویی 7 هزار تومان به 8 هزار تومان رسیده است. وی درباره قیمت عدس گفت: قیمت عدس افزایش چندانی نداشته و علت آن مجوز واردات به این محصول است. اگر وزارت کشاورزی میخواست به وظیفه تنظیم بازار خود بهخوبی عمل کند، باید در انبارهای خود مقدار لازم حبوبات ذخیره و به محض بههم خوردن تعادل در بازار، ذخایر خود را وارد بازار میکرد. متاسفانه در مواقعی که گرانی اتفاق میافتد، مسئولان وزارت کشاورزی سکوت میکنند و تماشاچی هستند و در بهترین حالت میگویند کمبودی در بازار وجود ندارد ولی این جواب مردمی که باید هر کیلو نخود و لپه را 3 هزار تومان گرانتر بخرند، نیست.
سید رضا نورانی، رئیس اتحادیه محصولات کشاورزی نیز درباره تاثیر افزایش نرخ ارز بر گرانی حبوبات گفت: بیشتر حبوبات تولید داخل است و افزایش قیمت آن ربطی به افزایش نرخ ارز ندارد. در زمینه برخی محصولات همچون نخود نیز به دلیل خودکفایی در تولید، صادرات صورت میگیرد. نورانی با استناد به گزارشی که رئیس انجمن نخود در ارتباط با تولید این محصول داده، گفت: میزان نخود تولیدی در سال 94 به میزان 330 هزار تن و در سال 95 حدود 300 هزار تن بوده است. در همین راستا کاهش 30 هزار تنی تولید نخود و از طرفی افزایش مصرف عامل بالا رفتن قیمت این محصول است. به طور کلی عواملی همچون کاهش تولید جهانی، افزایش مصرف داخلی و انبار بخشی از محصولات توسط انبارداران عامل بالا رفتن قیمت حبوبات است.