به گزارش افكار ،اينکه مردم ايران از كيفيت کالاهاي توليد داخل رضايت چنداني ندارند، مساله اي است که ريشه در تاريخ حداقل ۵۰ سال اخير کشور دارد که براساس آن صنايع داخلي کشور به دلايلي مختلفي از جمله عقب ماندن از کاروان جهاني تکنولوژي و نيز بي سليقگي هاي متعدد در روند مراحل مختلف توليد، کمتر توانسته اند رضايت مشتريان خود را حداقل در داخل کشور جلب کنند.
با اینحال، صنعت کشور درتمامی این سالها همواره با جریان قدرتمند تجارت و بازرگانی به یژه طرفداران واردات در چالش بوده است. برخی ناظران و صاحب نظران حتی اعتقاد دارند که بخش عمده ای از بحثپایین بودن کیفیت محصول داخلی، بی ربط با منافع وارد کننده عمده و نیز تبلیغات منفی آنان نیست.
با این مقدمه کوتاه می خواهیم وارد بحثی شویم که اخیرا به یک چالش جدی در صنعت خودرو تبدیل شده است و آن هم واردات خودرواست.
نگارنده بیاد دارد که صنعت خودرو ایران هیچگاه بی عیب و نقص محصول خود را روانه بازار نکرده و درجامعه نیز به همین دلیل همواره محکوم بوده است، اما ناظران بی طرف و تحلیلگرانی که همواره سعی دارند مسایل را از ابعاد علمی مورد مطالعه قرار دهند، نگاه عمیق تری به موضوع خواهند داشت، بویژه در خصوص صنعتی که به سرمایه گذاری های سالهای اخیر پاسخ نسبتا مثبتی داده است، ازهمین رو ذکر چند نکته در خصوص واردات غیراصولی و بی برنامه به نظر می رسد:
اولاینکه بازکردن درهای واردات در این حجم و بطوری که صنعت داخلی را تهدید کند، در هیچ کجای دنیا و بر مبنای هیچیک از تئوری های اقتصادی پذیرفته نیست. در همین یکی و دو سال اخیر، آمریکا و بسیاری از کشورهای غربی صنعتی، برای حمایت از تولید داخلی اصول و قوانین تجارت جهانی را نادیده گرفته و سیاست های تعرفه ای خود را تغییر داده اند بطوری که این حرکت را آمریکایی ها در چند ماه گذشته با چین تکرار کردند.
دوماینکه، بحثواردات در شرایط تحریمی درحالی شدت گرفته که صنعت خودرو کشور در تولید خود را از مرز یک میلیون و ۳۰۰هزار دستگاه سوار عبور کرده و شرکت های خودروسازی محصولات خود را در تنوع های مختلف از جمله در بدنه، موتور و تجهیزات جانبی ارائه کردند.
نکتهسوماینکه، به قیمت های محصولات داخلی بویژه از سوی برخی نهادهای تصمیم گیر و اجرایی کشور، انتقاد می شود. اینجا باید گفت که مجموعه حاکمیت چرا بجای ایجاد بستر لازم برای به قیمت رساندن خودروهای داخلی، تصمیم به مرگ آنها گرفته است؛ مرگی که تبعات و آسیب های اجتماعی و اقتصادی ناشی از آن بخش عمده ای از جامعه را در بر خواهد گرفت.
نکته دیگراینکه، برای توجیه واردات وبه عقیده برخی صاحب نظران صنعت کشور، «مشروعیت بخشیدن به این اقدام ضد ملی»، مساله کیفیت محصولات داخلی را مطرح می سازند. در اینجا لازم است تذکر داده شود که برای کنترل و نظارت بر محصولات داخلی سازمان ها ونهادهای زیادی متولی این امر هستند تا محصول بی کیفیت، ضد محیط زیستی و نیز آسیب ساز به بازار عرضه نشود. موسسه استاندارد، موسسات کنترل کیفیت و سازمان حفاظت از محیط زیست از جمله این نهادها هستند. با این تذکر باید سوال کرد اگر کیفیت محصول داخلی پایین است، چگونه این خودروها به بازار عرضه می شوند؟
(البته لازم است این تذکر هم داده شود که در هیچ کجای دنیا و هیچ خودروسازی نتوانسته و نخواهد توانست خودرویی ۱۰۰ درصد بی عیب یعنی با نمره منفی صفر روانه بازار خودرو کند و معمولا ملاک و معیار سنجش کیفی خودروها نمره منفی است.)
به این ترتیب یا جریان های غیر رسمی و زیرزمینی برای ورود کالای بی کیفیت در کشور تا این حد رشد و نفوذ کرده که مراجع رسمی قادر به جلوگیری از آن نیستند یا اینکه جریانی در کشور درصدد تخریب صنعت خودرو است.
نکته جالبی که در بحثواردات ازیک سو و بحثانتقاد از محصول داخلی دیده می شود، رگه های واحدی است که به نظر می رسد این دو جریان را هدایت می کند.
به راستی هدف طرح موضوع کاهش تعرفه واردات چیست؟ آیا با عملی شدن و تحقق این موضوع، بلایی غیر از صنایع نساجی بر سر صنعت خودرو خواهد آمد؟
هدف از طرح انتقاد از کیفیت محصولات خودرو داخلی چیست؟ آیا هدف اصلاح است یا در هم کوبیدن؟
اینطور که به نظر می رسد نه کسی دلش برای کیفیت محصول داخلی و نه مشتریان این محصولات سوخته و نه کسی از حب علی به موضوع نگاه می کند.
بی شک حجم گسترده واردات منافع خوبی برای یک گروه معدود از ما بهتران دارد که اینگونه صنعت داخلی را نشانه گرفته اند و سنگ واردات را به سینه می زنند.
كلام آخر؛ صنعت خودرو كشور دردوسال اخير وارد مرحله تازه اي شده است و پارا ازمرزهاي مونتاژ كاري و ازدرون مرزهاي جغرافيايي كشور فراتر گذاشته اند ، خيلي بيراه نيست . اكنون دربسياري از كشورهاي منطقه مي توان رد پاي صنعت خودرو ايران را مشاهده كرد كه توانسته است با سختي ودرفضاي نابرابر رقابت با خودرو سازان جهاني محصولات خود را به بيرون مرزها ببرد. اين درحالي است اگر جست و جو كنيد درهيچ جاي دنيا كشوري را پيد انكنيد كه دركنار حجم گسترده اخبار و گزارش هاي منفي و برخي سازمان ها ، همگي يك جريان منفي را عليه صنعت خودروشان هدايت كرده باشند و اين صنعت بتواند درعرصه بين المللي
موفقيت هايي را هم كسب كند . با وجود چنين شرايطي مشخص نيست صنعت خودرو چگونه و با كدام پشتوانه مي خواهد با خودرو سازان خارجي رقابت كنند كه اكثر آنان بيش از يك قرن سابقه حضور در بازار هاي خودرو جهان دارند واين واقعا شرايط عجيبي است .
مرگ تدریجی صنعت خودروی کشور
صنعت خودرو کشور دردوسال اخیر وارد مرحله تازه ای شده است و پارا ازمرزهای مونتاژ کاری و ازدرون مرزهای جغرافیایی کشور فراتر گذاشته اند، خیلی بیراه نیست. اکنون دربسیاری از کشورهای منطقه می توان رد پای صنعت خودرو ایران را مشاهده کرد که توانسته است با سختی ودرفضای نابرابر رقابت با خودرو سازان جهانی محصولات خود را به بیرون مرزها ببرد.