سردار موسی کمالی، جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح سال گذشته مهمان کافه خبر شد تا درباره سوالها پاسخ دهد.وی درباره تغییر این قانون می گوید: برای اینکه ما یک قانون به روز داشته باشیم و برای اینکه بتوانیم به صورت یکنواخت عمل کنیم نیازمند این قانون بودیم. ما با قانون جدید به دنبال تحکیم و تقویت بنیانهای خدمت سربازی هستیم. کسانی که تخلف میکنند در قانون جدید مجازاتهای لازم قانونی در نظر گرفته شده و به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.خلاصه ای از این کافه خبر رامی خوانید.



برخی قانون جدید سربازی را سختگیرانه می دانند و معتقدند قانون قبلی نیاز به تغییر نداشت. شما ضرورت این تغییر را در چه می دانید؟
تا سال ۶۴ آخرین قانونی که در زمینه خدمت سربازی جاری بود مربوط به سال ۱۳۵۰ می‌شد لذا در زمان جنگ ضرورت‌هایی مشاهده شد تا تغییرات اساسی در قانون و آیین نامه‌های اجرایی ایجاد شود. لذا ما لایحه ای تنظیم کردیم و در در سال ۸۶ به مجلس پیشنهاد دادیم. طرح اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی مهر ۸۸ در ۸۴ ماده در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید، اما پس از آن شورای نگهبان در ۲ نوبت در آبان و اسفند ۸۸ موضوع را بررسی و ایراداتی به آن وارد کرد؛ در پاسخ به شما باید بگویم که برای اینکه ما یک قانون به روز داشته باشیم و برای اینکه بتوانیم به صورت یکنواخت عمل کنیم نیازمند این قانون بودیم. ما با قانون جدید به دنبال تحکیم و تقویت بنیان‌های خدمت سربازی هستیم. کسانی که تخلف می‌کنند در قانون جدید مجازات‌های لازم قانونی در نظر گرفته شده و به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است.
البته ما در قانون جدید تسهیلات بیشتری برای مشمولان در نظر گرفتیم. به نظر ما تسهیلات این نیست که بگوییم جوانان سربازی نروند. در قانون قبلی زنی که شوهر نداشت اگر ازدواج می کرد دیگر فرزندش معاف نمی شد اما در قانون جدید حتی اگر مادر ازدواج کند و همسرش یا خودش نیازمند مراقبت باشد فرزندش معاف می شود.


در این قانون معافیتها تغییر اساسی کردند و عمده سوال مردم هم در این زمینه است؟
مطابق قانون قبلی یکی از دوفرزند ذکور خانواده ای که تحت پوشش کمیته امداد بود معاف می شد اما در قانون فعلی تعداد فرزندان ذکور مهم نیست و یکی از آنها معاف می شوند. همچنین برای فرزند مادر تحت پوشش بهزیستی هم معافیت در نظر گرفتیم و امداد جویان تحت پوشش این دو نهاد هم اگر ۳ فرزند دختر داشته باشند، فرزند ذکورشان معاف می شود. برای خانواده های شهدا و مفقودالاثر هم تصویب کردیم که تمام فرزندان ذکورشان معاف شوند. در قانون قبلی آزادگانی که ۳ سال سابقه اسارت داشتند یک فرزندشان معاف می شد اما در قانون جدید با ۲۴ ماه هم دو فرزندشان معاف می شوند. ما همچنین قانون معافیت طلاق را هم اصلاح کردیم و مطابق قانون جدید اگر از طلاق مادر ۳۰ ماه متوالی گذشته باشد، تک فرزند پسر معاف می شود.


مشمولان مطابق قانون جدید چقدر فرصت دارند خودشان را معرفی کنند تا غیبت نخورند؟
در قانون جدید زمان اعزام مشمولان قبلاً بر اساس سال صورت می‌گرفت. یعنی اگر فردی متولد اسفند ماه سال ۷۲ بود از اول فروردین سال ۹۰ سرباز می‌شد در حالی که مطابق قانون جدید این فرد از اسفندماه سال ۹۰ سرباز محسوب خواهد شد و قانون به او ۶ ماه فرصت می‌دهد تا بعد از این تاریخ خود را به سازمان نظام وظیفه معرفی کند.


برخی کاربران درباره غیبت سربازی سوال داشتند و می خواستند بدانند که در قانون جدید با غایبان چگونه برخورد می شود؟
در حال حاضر، قوانین کمی ناعادلانه است. به این ترتیب اگر فردی یک روز یا ۱۰سال غیبت داشته باشد، ‌مجازاتش یکی است، اما در قانون جدید این مساله متفاوت است و اگر کسی تا ۳ ماه غیبت کند، تا ۳ ماه اضافه خدمت دارد، اگر از ۳ ماه تا یک سال غیبت کند، ۶ ماه اضافه خدمت خواهد داشت و از یک‌سال بالاتر، دیگر سرباز فراری محسوب می‌شود و علاوه بر مجازات اضافه خدمت به دادگاه معرفی و دادگاه مجازاتی علاوه بر مجازات موردنظر را تعیین خواهد کرد. همچنین کارفرمایانی که یک سرباز فراری را استخدام کنند باید هزینه سالانه یک سرباز را پرداخت کنند و اگر از یک نفر بیشتر شود باید هزینه سالانه ۳ سرباز را بدهند.


اما قانون کفالت هم تغییرات فراوانی کرده و بسیاری که به امید این قانون بودند الان بلاتکلیف هستند؟
متاسفانه برخی مشمولان درصدد هستند که قانون را دور بزنند. ثلا در حال حاضر فردی که وارد مدرسه می‌شود معمولا دوران اولیه تحصیلی را در ۱۲ سال می‌گذراند و به ۱۸ سالگی و سن سربازی می‌رسد، اما برخی افراد سعی می‌‌کنند دوران تحصیلی را طول بدهند تا مثلا پدرشان به ۶۰ سالگی برسد و به هر حال بتوانند از یکی از موارد معافیت استفاده کنند، اما قانون جدید می‌گوید همه باید تا ۲۰ سالگی دوران تحصیلی مدرسه را تمام کرده و با ورود به ۲۱ سالگی نسبت به وضعیت خدمت وظیفه اقدام کنند.
از طرفی شرایط استفاده از این معافیت برای مشمولی که دارای پدر متمولی که صاحب چند کارخانه بود و در سلامت کامل به سر می‌برد با مشمولی که پدری مریض و ناتوان داشت، یکسان محاسبه می‌شد و هر دو معاف می‌شدند، اما در قانون جدید تصمیم گرفته شد تا به شکلی عادلانه هر پدری که نیازمند مراقبت باشد و توانایی لازم برای اداره امور خود را ندارد، یگانه فرزند ذکورش بتواند از سربازی معاف شود. بر این اساس هر پدری در هر سنی با توجه به شرایط جسمی و روحی اگر توانایی انجام امور زندگی‌اش را ندارد و دچار بیماری و مشکلی است، می‌تواند از این قانون استفاده کند و به این ترتیب این قانون، عادلانه‌تر و منطقی‌تر به نظر می‌رسد. پس خانواده‌ها نگران این موضوع نباشند و بدانند که در صورت تایید کمیسیون پزشکی اگر مشخص شود پدری نیازمند کمک است، مطابق قانون، یگانه فرزند ذکور بالای ۱۸ سال‌‌شان از سربازی معاف می‌شود.


آیا برای غایبینی که به امید کفالت، سالهاست سربازی نرفتند، تسهیلاتی در نظر گرفته اید؟
هیچ گونه بخششی برای غایبینی که منتظر معافیت کفالت بوده اند، پیش بینی نشده است و همه آنها باید به سربازی بروند. طبق قانون جدید همه مشمولان متولد سال ۱۳۵۵ به بعد، باید به سربازی بروند و هیچ عفو و معافیتی غیر از آنچه که در قانون جدید وجود دارد، برای آنها اعمال نمی شود. اما برای این مشمولان یک عفو ۶ ماهه پیش بینی شده است. از زمان اجرای قانون جدید نظام وظیفه، مشمولان غایب در هر سنی که باشند(متولدین سال ۱۳۵۵ به بعد) ۶ ماه فرصت دارند تا خودشان به نظام وظیفه را معرفی کنند و البته هیچ مجازاتی اعم از اضافه خدمت و معرفی به مراجع قضایی برایشان وجود ندارد. اما پس از این مهلت قانونی، غیبت برایشان محسوب می شود و علاوه بر اضافه خدمت، باید به دادگاه هم بروند.


آیا در قانون جدید مدت زمان سربازی افزایش و به ۲۴ ماه می رسد؟
در قانون فعلی آمده بود که شورای عالی دفاع تعیین کننده میزان خدمت وظیفه است اما در قانون جدید ستاد کل نیروهای مصلح با اخذ مجوز از محضر مقام معظم رهبری میتواند این مدت را کاهش یا افزایش دهد. این نکته را تاکید میکنیم که اگر خدمت وظیفه اضافه شود مشمول کسانی نخواهد شد که در حال گذراندن خدمتشان هستند. اگر قرار باشد خدمت سربازی اضافه شود انشاالله برای اواخر سال ۹۲ صورت خواهد گرفت و اجرای آن حدوداً ۱۸ ماه بعد در دستور کار قرار خواهد گرفت. به هر حال اکنون همان ۱۸، ۱۶ و ۱۴ ماه طول خدمت سربازی است.