ساعت ۲۳ و ۲۷ دقیقه و ۳۷ ثانیه ۲۹ آذر، زمین لرزه‌ای به قدرت ۵.۲ ریشتر استان‌های تهران و البرز را لرزاند. زمین لرزه‌ای که اکنون از آن به عنوان یک مانور خوب برای بررسی وضعیت تهران در مواقع بحران یاد می‌شود.
پس از این زلزله، خانوار‌های زیادی به کوچه‌ها و خیابان‌ها آمدند و از ترس زمین لرزه‌ای با قدرت بیشتر در چادر‌هایی که بر پا کرده بودند، شب را به صبح رساندند.
بعد از این زمین لرزه، بازار حاشیه‌ها در رابطه با پیش بینی زلزله‌های احتمالی نیز داغ شده است. موضوعی که به اعتقاد کارشناسان حوزه، پیش بینی زمان و شدت آن ممکن نیست.
به منظور بررسی وضعیت گسل‌های شهر تهران و نحوه ساخت و ساز‌ها به روی گسل ها، پیگیری آخرین وضعیت سوله‌های مدیریت بحران، شرایط پایتخت در مواقع بحرانی و ... گفت و گویی را با احمد صادقی، رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران داشته ایم.
وی در خصوص ضوابط در نظر گرفته شده برای ساخت و ساز به روی گسل‌های شهر تهران اظهارکرد: بر اساس آیین نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله، مقرر شده که ساختمان‌های مهم، بلند مرتبه، ساختمان بیمارستان ها، مدارس و به طور کلی ساختمان‌های خدمات رسان به روی گسل احداث نشوند.
صادقی افزود: احداث ساختمان بالای ۱۰ طبقه به روی گسل‌های شهر تهران ممنوع بوده و اگر قرار است ساختمانی با این ویژگی به روی گسل‌ها ساخته شود، این ساخت و ساز باید تابع شرایط خاص احداث شود.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با اشاره به تهیه نقشه گسل‌های موجود در پایتخت اظهارکرد: پیش از این نقشه گسل‌های شهر تهران تهیه نشده بود به همین خاطر شاهد برخی ساخت و ساز‌ها خارج از ضوابط به روی گسل‌های پایتخت هستیم، اما بعد از این که اقدام به تهیه این نقشه شد، هر گونه ساخت و ساز نیز تابع شرایط خاص قرار گرفت.
وی ادامه داد: با گمانه زنی‌ها و بازدید از گودبرداری‌ها و نقشه‌های موجود یک پنجاه هزارم گسل ها، نقشه‌های گسل‌های پایتخت تهیه شد.
صادقی در خصوص ارائه نقشه گسل‌های شهر تهران به شورای عالی شهرسازی تصریح کرد: سال گذشته، نقشه گسل‌های شهر تهران را به شورای عالی شهرسازی ارائه کردیم و این نقشه‌ها به تصویب شورای عالی شهرسازی رسید.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران افزود: از شش ماهه دوم سال ۹۵، بارگذاری‌ها و همچنین مبنای صدور جواز برای ساخت و ساز‌ها در تهران، نقشه گسل‌های پایتخت قرار داده شده است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان به روی گسل ساخت و ساز ایمن داشت یا خیر؟، گفت: ساخت و ساز به روی گسل ممکن است، اما تمام ساخت و ساز‌ها باید بر مبنای استاندارد‌های تعریف شده باشد.
در شهر تهران شاهد فعالیت ۱۰۲ پایگاه مدیریت بحران هستیم
صادقی در رابطه با وضعیت پایگاه‌های مدیریت بحران موجود در شهر تهران خاطرنشان کرد: در حال حاضر در شهر تهران شاهد فعالیت ۱۰۲ پایگاه مدیریت بحران هستیم. این پایگاه‌ها که به اشتباه به عنوان سوله مدیریت بحران معرفی شده اند، به نوعی یک پایگاه کامل تلقی شده و تنها یک بخش کوچک آنها سوله‌های مدیریت بحران هستند.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با اشاره به اینکه در شهر تهران ۲۲ پایگاه ویژه مدیریت بحران موجود است اذعان کرد: در شهر تهران ۲۲ پایگاه ویژه در اختیار ما است و در این مراکز تجهیزات کافی وجود دارد.
وی افزود: ۸ سوله ویژه نیز در اختیار استانداری استان‌های معین شهر تهران قرار گرفته و امکانات لازم در این مراکز وجود دارد.
صادقی در خصوص حاشیه‌های مطرح شده پیرامون سوله‌های شهرداری که در اختیار سازمان ورزش شهرداری تهران قرار داشته است بیان کرد: همچنان شاهد هستیم که ۵۶ سوله مدیریت بحران شهر تهران در اختیار سازمان ورزش شهرداری قرار داشته و سازمان ورزش اکنون به عنوان محلی برای ورزش بانوان از این سوله‌ها استفاده می‌کند.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با اشاره به مصوبه شورای چهارم شهر تهران مبنی بر تحویل سوله‌های مدیریت بحران به سازمان مدیریت بحران تصریح کرد: اعضای وقت شورای چهارم شهر تهران مصوبه‌ای را به امضا رساندند که بر مبنای آن، سوله‌های مدیریت بحران به سازمان مدیریت بحران پس داده شود.
هنوز شاهد پس دادن سوله‌های مدیریت بحران نیستیم
وی افزود: سازمان ورزش شهرداری ۲ سال فرصت داشت که سوله‌های مدیریت بحران را به سازمان مدیریت بحران پس دهد، اما در شرایطی که بیش از یک سال و نیم از این فرصت می‌گذرد، هنوز شاهد پس دادن سوله‌های مدیریت بحران نیستیم.
صادقی با بیان اینکه " شهردار تهران نیز دستور پس دادن سوله‌های مدیریت بحران را صادر کرده است" خاطرنشان کرد: شهردار تهران نیز دستور داده که ظرف چند ماه آینده، سوله‌های مدیریت بحران شهر تهران که در اختیار سازمان ورزش شهرداری است به سازمان مدیریت بحران شهر تهران تحویل داده شود.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با اشاره به وجود تعدادی سوله دیگر مدیریت بحران در شهر تهران گفت: تعداد دیگری سوله مدیریت بحران در شهر تهران وجود دارد که در اختیار نهاد‌هایی خارج از مجموعه شهرداری تهران است و ما نظارتی بر این سوله‌ها نداریم.
22 استان به عنوان استان‌های معین شهر تهران انتخاب شده اند
وی در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر چند استان به عنوان معین تهران انتخاب شده اند تا در مواقع بحران برای کمک به شهروندان پایتخت فعالیت داشته باشند؟، اظهارکرد: با دستور وزیر کشور، در حال حاضر ۲۲ استان به عنوان استان‌های معین شهر تهران انتخاب شده اند که هر کدام از این استان‌های معین، مسئولیت یک منطقه تهران را برعهده دارند.
صادقی از بررسی ظرفیت هر یک از مناطق شهر تهران خبرداد و بیان کرد: ظرفیت هر یک از مناطق شهر تهران بررسی شده و بر مبنای این ظرفیت و مشکلات منطقه، استان معین برای آن تعیین شده است.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با انتقاد از مسائل مطرح شده پیرامون پیش بینی زمین لرزه بزرگ در شهر تهران تصریح کرد: مرجع رسمی و قانونی در رابطه با هشدار زلزله، مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران است و در این مرکز پایش پیش نشان گر‌ها و تحلیل‌های لازم صورت گرفته و وضعیت مورد رصد قرار می‌گیرد.
وی تاکید کرد: اگر نیاز به هشدار باشد، بدون شک مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران این هشدار را ارائه می‌دهد.
شهروندان باید نکات ایمنی را طی یک هفته تا ۱۰ روز بعد از یک زلزله رعایت کنند
صادقی در خصوص نحوه اعلام هشدار مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: نوع هشدار به این صورت است که شهروندان باید نکات ایمنی را طی یک هفته تا ۱۰ روز بعد از یک زلزله رعایت کنند، اما حتی این موضوع نیز بعد از زمین لرزه ۵.۲ ریشتری تهران اعلام نشد و نیازی به این اعلام نبود.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با بیان اینکه " بدون شک اگر خطری مردم را تهدید کند، موضوع با شهروندان در میان گذاشته می‌شود" گفت: شهروندان تهرانی یقین داشته باشند که اگر خطری در کمین آنها بود، بدون شک موضوع با آنها در میان گذاشته می‌شد و اکنون که موضوعی اعلام نشده، نشان دهنده این است که شرایط خطرناکی پیش رو نیست.
وی خواستار عدم طرح گمانه زنی‌ها از سوی کارشناسان زلزله شد و اذعان کرد: درخواست ما این است که افراد به طرح گمانه زنی در خصوص زلزله احتمالی تهران نپردازند و مردم را با مسائل غیر واقع وارد شرایط بحرانی نکنند.
صادقی ادامه داد: درخواست ما از شهروندان تهرانی نیز این است که برای مطلع شدن از اخبار از طریق کانال‌های رسمی انتشار خبر اقدام کرده و به مباحث مطرح شده در شبکه‌های مجازی توجه نکنند.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با اشاره به غیر ممکن بودن تشخیص زمان زلزله اظهارکرد: پیش بینی زمان زلزله و شدت آن، از لحاظ علمی ممکن نیست و این مسئله رد شده است. اکنون عده‌ای اقدام به پیش بینی زمین لرزه ای با قدرت بیش از ۷ ریشتر کرده اند که پیش بینی این موضوع به هیچ وجه ممکن نیست.
وی با تاکید بر زلزله خیز بودن شهر تهران خاطرنشان کرد: شهروندان تهرانی باید توجه داشته باشند که تهران، شهریزلزله خیز است و گسل‌های مختلفی در پایتخت وجود دارد.
گسل‌های موجود در شهر تهران، سابقه تاریخی فعال شدن دارند
صادقی افزود: گسل‌های موجود در شهر تهران، سابقه تاریخی فعال شدن دارند و نمی‌توان منکر فعالیت آنها شد.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با اشاره به ثبت لرزه‌های متعدد در شهر تهران بیان کرد: در طول هفته و حتی در طول روز، شاهد لرزه‌هایی در گسل‌های شهر تهران هستیم و افرادی که در شهر تهران سکونت دارند باید بدانند که به نسبت بسیاری از شهر‌های دیگر، شهری که برای سکونت انتخاب کرده اند شرایط ویژه تری دارد.
وی ادامه داد: افرادی که در یک شهر مستعد برای زلزله زندگی می‌کنند باید از سطح هوشیاری بیشتری به نسبت ساکنان سایر شهر‌ها برخوردار باشند، اما این هوشیاری به این معنا نیست که قرار است به زودی زلزله در این شهر رخ دهد.
صادقی با تاکید بر لزوم احداث ساختمان‌های ایمن در شهر تهران تصریح کرد: افرادی که در شهر تهران اقدام به ساخت و ساز می‌کنند، باید توجه داشته باشند که پایتخت شهر زلزله خیزی است و در این شرایط نیاز است که ساخت و ساز‌های صورت گرفته در سطح شهر به صورت ایمن باشد.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران با ارائه هشداری به افرادی که در مکان‌های پر ریسک زندگی می‌کنند اظهارکرد: کسانی که در مناطق پر ریسک شهر تهران زندگی می‌کنند باید به نسبت سایر شهروندان آمادگی بیشتری برای زمان بحران داشته باشند.
وی در خصوص نحوه فعالیت مترو در زمان وقوع زمین لرزه در شهر تهران خاطرنشان کرد: زمان زلزله، مترو از شبکه خارج می‌شود و از این بابت، با مشکل مواجه نیستیم.
صادقی از بررسی تاب آوری شبکه‌های آب، برق، گاز و فاضلاب خبرداد و بیان کرد: بررسی‌هایی در رابطه با میزان تاب آوری شبکه‌های مختلف آب، برق، گاز و فاضلاب صورت گرفته و اکنون شاهد هستیم که مسئولان تمام سازمان‌های متولی در پی ایمن کردن زیرساخت‌های خود هستند.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران در خصوص اقدامات صورت گرفته از سوی شرکت گاز برای قطع گاز در صورت بروز هر نوع حادثه خاطرنشان کرد: مدیرعامل شرکت گاز وعده‌هایی را در رابطه با بهبود زیرساخت‌ها داده و گفته شده تا پایان سال ۹۷، در حوزه زیرساخت‌های مرتبط با گاز شرایط مطلوبی را پشت سر می‌گذاریم.
وی با تاکید بر اینکه باید شرایطی فراهم شود که پس از زلزله، شرایط برای اتصال آب، برق و گاز فراهم شود اذعان کرد: بدون شک وصل شدن آب، برق و گاز در کمترین زمان ممکن بعد از زلزله‌های احتمالی در شهر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و در این رابطه، اقدمات مختلفی صورت گرفته است.
صادقی افزود: سرعت رفع مشکلات زیر ساخت‌ها در زمان زلزله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و تاکید ما نیز به این موضوع بوده است.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران امدادرسانی در ساعات اولیه یک بحران را اساسی‌ترین موضوع در مبحث مدیریت بحران دانست و اظهارکرد: باید به این موضوع توجه شود که امدادرسانی در ساعت اولیه وقوع یک بحران، اصلی اساسی در مدیریت بحران به شمار می‌آید و نباید این موضوع مغفول بماند.
سوله‌های مدیریت بحران به منظور اسکان اضطراری شهروندان تهرانی در نظر گرفته نشده اند
وی با بیان اینکه " سوله‌های مدیریت بحران به منظور اسکان اضطراری شهروندان تهرانی در نظر گرفته نشده اند" اظهارکرد: سوله‌های مدیریت بحران موجود در شهر تهران برای اسکان شهروندان نیستند بلکه برای این سوله ها، کاربری دیگری در نظر گرفته شده است.
صادقی با اشاره به دپوی تجهیزات در سوله‌های مدیریت بحران شهر تهران خاطرنشان کرد: سوله‌های مدیریت بحران شهر تهران برای امدادرسانی به ۳۰۰ هزار خانوار در ساعات اولیه حادثه در نظر گرفته شده اند و این سوله‌ها مخصوص اسکان اضطراری شهروندان تهرانی نیستند.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران ادامه داد: سوله‌های مدیریت بحران به این منظور ساخته شده اند که در زمان حادثه بتوان یک سری تجهیزات و امکانات را که از داخل آنها خارج کرد. در زمان حوادث احتمالی، نیرو‌های مردمی سازمان دهی شده می‌توانند در سوله‌ها حضور پیدا کرده و زمانی که تا رسیدن نیرو‌های امدادرسان اولیه طول می‌کشد، به هم محله ای‌های خود کمک کنند.
وی تاکید کرد: برخی تجهیزات از قبیل چادر در سوله‌های مدیریت بحران وجود دارد که در زمان حوادث، گروه‌های داوطلب و مردمی می‌توانند با بهره گیری از آنها، به شهروندان گرفتار کمک کنند.
صادقی با بیان اینکه تهران ۳ هزار و ۷۰۰ هکتار بافت فرسوده و ۱۴ هزار هکتار بافت ناپایدار دارد اظهارکرد: روند نوسازی بافت‌های فرسوده در شهر تهران از اوایل دهه ۷۰ آغاز شده و اکنون شاهد هستیم که این روند، سرعت مناسبی نیز دارد.
رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران در خصوص وضعیت فرسودگی ساختمان‌های عمومی موجود در پایتخت اذعان کرد: در حوزه‌های سازمان‌های خدمات عمومی اکنون شاهد هستیم که ۵۰ درصد بیمارستان‌های موجود در سطح شهر و ۳۰ درصد مدارس پایتخت جزو بافت فرسوده به شمار می‌آیند و باید اقداماتی به منظور نوسازی آنها در دستور کار قرار گیرد.
وی تاکید کرد: یکی از تاکیدات ما همواره نوسازی بافت فرسوده در سطح شهر تهران بوده و امیدوار هستیم سایر دستگاه‌های مربوط به غیر از شهرداری نیز که مسئولیت‌هایی در این حوزه دارند نیز به وظایف خود عمل کنند.
