روزانه بیش از بیست نفر در هوای آلوده تهران جان خود را از دست میدهند و بهترین کاری که ما میتوانیم انجام دهیم تعطیلی مدارس است. داخل خانه هایمان مینشینیم و برای آلودگی هوا جوک مینویسیم. ناسا عکس کفن دودی را که بالای سر تهران قرار گرفته منتشر میکند و ما این تهدید را هنوز شوخی میگیریم. سردرد میگیریم. مریض میشویم و حتی نمیتوانیم آمار دقیق تلفات را از یک منبع معتبر بفهمیم؛ دویست نفر در هشت روز. 412 نفر در بیست روز و... اینها مهم نیست. کاش همانقدر که به لو نرفتن تعداد قربانیان این فاجعه فکر میکردیم به دنبال راه حلی برای این فاجعه بودیم.
این که در اطراف ما چه اتفاقی میافتد مهم نیست. این که در کشورهای دیگر هم چه اتفاقی میافتد اهمیتی ندارد. از ناراحتی و مشکلات دیگران اگر حس بهتری به ما دست میدهد میتوانیم به آمار تلفات جهانی آلودگی هوا اشاره کنیم.
قربانی شدن صدها هزار نفر در جهان در اثر آلودگی هوا
آلودگی هوا هر ساله جان صدها هزار نفر را در سراسر جهان میگیرد. سازمان بهداشت جهانی تخمین میزند که آلودگی هوا هر ساله باعث مرگ زودرس بیش از دو میلیون نفر در جهان میشود.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی بیماریهای ناشی از آلودگی هوا بیشترین تلفات را در چین دارد. بهطوریکه هر ساله ٦٥٦ هزار چینی جان خود را از دست میدهند. در هند نیز سالانه ٥٢٧ هزار و ٧٠٠ نفر در اثر آلودگی هوا میمیرند.
در ایالات متحده آمریکا نیز مرگومیر ناشی از استنشاق آلایندههای هوا هر ساله ٧٠ هزار شهروند آمریکایی را میکشد. برآوردها نشان میدهد که شمار قربانیان ناشی از آلودگی هوا در کالیفرنیا از ٨٢٠٠ نفر به ٢٤ هزار نفر در یک دهه اخیر افزایش یافته و هزینه اقتصادی ناشی از مرگومیر زودرس و بیماری شهروندان در کالیفرنیا نیز ٧٠ میلیارد دلار در سال برآورد شده است.
در کشور ما نیز آلودگی هوا سالانه چند بسیاری از هموطنانمان را می گیرد اما فرق ما با سایر کشورهای دیگر دنیا این است که ما هیچ برنامه ای برای این معضل نداریم و از اعلام آمار فوت در اثر آلودگی هوا، فرار میکنیم.
بسیاری از کشورها وقتی این آمار فاجعه بار را میبینند که چطور جان شهروندانشان را تهدید میکند آن را منتشر کرده و سعی میکنند راه حلی اساسی برای آن پیدا کنند.
راهحل سایر کشورها برای مبارزه با آلودگی هوا
روزنامه گاردین در گزارشی از راه حل های شهرها و کشورهای بزرگ دنیا که با مشکل آلودگی هوا دست و پنجه نرم میکنند، نوشته است.
به نوشته این روزنامه، در پاریس، آخر هفته ها استفاده از وسایل نقلیه را در بیشتر مناطق مرکزی تاریخی ممنوع کرده است. در زمانهایی که هوا آلوده است، استفاده از وسایل نقلیه عمومی برای همگان رایگان است. این شهر همچنین برنامه هایی برای تشویق استفاده از دوچرخه دارد. در حال حاضر مسافتی طولانی در ساحل راست رودخانه سن ممنوعیت تردد اتومبیل دارد.
در شهر دهلی، طی گزارشهای منتشر شده در خصوص مقایسه سطح آلودگی در این شهر با پکن باعث شد استفاده از همه وسایل نقلیه دیزلی و خودروهای اس یو وی (شاسی بلند) که موتوری با حجم بیش از 20000 سی سی دارند، ممنوع شود. همچنین حدود دهها هزار تاکسی دیزلی از رده خارج شد. در دهلی نو همچنین طرح زوج و فرد برای خودروها اعمال میشود.
در کشور هلند، سیاستمداران سعی دارند فروش همه خودروها با موتور بنزینی و دیزلی را از سال 2025 به بعد ممنوع و در واقع تنها از وسایل نقلیه الکتریکی و هیدروژنی استفاده کنند. بر اساس این قانون، همه افرادی که پیش از سال 2025 این خودروها را خریداری کرده اند، می توانند همچنان از آنها استفاده کنند.
شهر فرایبورگ در آلمان، 500 کیلومتر مسیر دوچرخه سواری دارد. این شهر همچنین تراموا و سامانه حمل و نقل عمومی ارزان قیمتی دارد. در یکی از حومه های شهر، مردم اجازه ندارند خودروهای خود را نزدیک خانه ها پارک کنند و باید 18 هزار یورو برای اشغال خیابان بپردازند.
کپنهاگ، شهر دانمارکی به استفاده از دوچرخه بیش از خودروها ارجعیت می دهد و در حال حاضر تعداد دوچرخه های این شهر از جمعیت آن بیشتر است. چند دهه است که بخشهای بزرگ این شهر به روی وسایل نقلیه بسته شده است. قرار است کپنهاگ تا سال 2025 به شهری بدون کربن دی اکسید تبدیل شود.
اسلو، پایتخت نروژ، قصد دارد تولید گازهای گلخانه ای را تا سال 2020 نصف کند و پیشنهاد منطقه ای بزرگ عاری از هرگونه خودرو را ارائه کرده است تا در این مناطق مسیرهای دوچرخه سواری ایجاد شود.
هلسینکی، پایتخت فنلاند قصد دارد تعداد خودروهای خود را با بهبود وسایل نقلیه عمومی، افزایش جریمه های پارکینگ و تشویق استفاده از دوچرخه و پیاده روی کاهش دهد. ایده این است که حمل و نقل عمومی شهر به اندازه ای مطلوب شود که تا سال 2025 هیچ کس علاقه ای به استفاده از خودروی شخصی خود نداشته باشد.زوریخ، یکی از شهرهای سوئیس تعدادی از فضاهای پارکینگ را حذف کرده است و تنها تعداد معدودی از خودروها اجازه حرکت در سطح شهر را دارند. این شهر همچنین در حال ایجاد مناطقی عاری از هرگونه خودرو است. در نتیجه آلودگی کاهش خواهد یافت.
کوریتیبا، با 2 میلیون جمعیت در برزیل قرار دارد و یکی از ارزان ترین سامانه های اتوبوسرانی جهان را دارد. حدود 70 درصد از جمعیت کشور با وسایل نقلیه به محل کار می روند و در نتیجه خیابان ها بدون ترافیک و آلودگی است.
بنگلور، یکی دیگر از شهرهای هند 6000 اتوبوس خود را به موتورهای ویژه گاز طبیعی مجهز کرده است. با این اقدام، تاکنون 20 درصد از آلودگی این شهر کاسته شده است و از هر 44 نفری که قبلا با خودروی خود در سطح شهر حرکت می کردند، یک نفر از آنها اکنون از وسیله نقلیه استفاده می کند.
تمام دنیا با آلودگی هوا درگیرند، تمام دنیا آمار تلفات مردم کشورشان را کاملا روشن و واضح اعلام میکنند و بعد میکوشند تا برای حل این مشکل با تمام وجود بجنگند ولی تهران الآن جزء این لیست نیست. و تهران برنامه ای دقیق ندارد تا کنار این شهرها قرار بگیرد.
وقتی که تعطیلی مدارس تنها راه حل مقابله با آلودگی هوا میشود
اگر روزنامه گاردین بخواهد برنامه تهران را بنویسد باید بنویسد تهران مدارس ابتدایی، پیش دبستانی ها و مهدکودک ها را تعطیل میکند. تهران طرح زوج و فرد را از درب منزل تا ساعت هفت عصر اجرا میکند. این قوانین تا زمانی اجرا میشوند که شهروندان بتوانند برج میلاد را دوباره ببینند و بعد همه چیز فراموش میشود.
آمار تلفاتی که تهران در این چند سال اخیر به خاطر آلودگی هوا داده است، از تعداد شهدایی که در جنگ تحمیلی داشته بیشتر است. جنگ تحمیلی تهدید بود و همه بسیج شدیم و جلوی این تهدید ایستادیم، چرا جلوی این تهدید نمی ایستیم. چه کسی به خودش اجازه میداد یا میدهد با جنگ تحمیلی و شهدای ما شوخی کند که حالا با آلودگی هوا شوخی میکنیم؟ هر چیزی که مردم عزیز کشورمان را تهدید کند، آنقدر جدی است که شوخی کردن با آن و دست کم گرفتن آن، واقعا بی انصافی است.
ما زمانی پیشرفت میکنیم که اگر دیدیم تمام جهان درگیر یک مشکل هستند، اولین کشوری باشیم که یک تصمیم درست و قطعی برای این مشکل بگیریم. اولین کشوری باشیم که بدون اینکه توجه کنیم کدام کشورها از ما تلفات بیشتری داده اند، کدام کشورها به این موضوع توجه نمیکنند، ما با افتخار اولین کشوری باشیم که ریشه یک مشکل را از جا بکنیم.
حق مردم این خاک، خاک خوردن نیست
وقتی راه حل کشورهایی مثل فرانسه یا هلند را میخواندم به این موضوع فکر میکردم که چقدر زیبا میشد وقتی یک نفر مطلب روزنامه گاردین را میخواند جای یکی از این کشورها که چنین واکنشهای زیبایی به معضل آلودگی هوا نشان داده اند، اسم کشور عزیزمان ایران را میدید. یک نفر یک جای دنیا میخواند که ایران برای نجات مردمش، راه حلی پیدا کرده است که هنوز به فکر هیچکس نرسیده است. یک نفر یک جای دنیا بخواند که تهران همیشه هوایش پاک است، مردم اهواز در خاک شنا نمیکنند و مردم به خاطر مشکلی که میشود آن را مهار کرد جان نمیدهند. یک نفر یک جای دنیا بخواند که مسئولان ایران اولین واکنش را برای یک مشکل جهانی نشان داده اند و بدون توجه به اینکه سایر کشورها چه تصمیمی میخواهند بگیرند، به فکر مردم خودشان باشند و ببینیم یکی از مسئولان ما قبل از هر کشور دیگری مصاحبه کند و بگوید که مثلا برای مشکل آلودگی هوا، برنامه فوق العاده ای در نظر گرفته است و برنامه اش را بگوید و به دنیا بگوید ما نمیتوانیم حتی چند دقیقه بیشتر اجازه بدهیم که جان مردم این خاک گرفته شود. بگوید حق مردم این خاک، خاک خوردن نیست...!