یوسف خجیر قائم مقام دانشگاه بین المللی سوره در چهارمین نشست علمی ششمین همایش سراسری سواد فضای مجازی که در محل این دانشگاه برگزار شد، با اشاره به اهمیت و نقش هوش مصنوعی در حوزه ارتباطات و تهدیدها و فرصت های پیش روی آن، اظهارداشت: هوش مصنوعی نوعی از فناوری است که مبتنی بر تقلید از هوش انسانی بنا شده که با قابلیت ایجاد تغییرات، قدرت تفکر بر اساس الگوریتم های کاربردی دارد که برگرفته از هوش انسان هاست و با ویژگی مکانیسم بازتولید محتوا و تنوع مطالعاتی وسیع در زندگی امروز ما نقشی اساسی ایفا می کند.
وی ادامه داد: هوش مصنوعی از سال ۱۹۴۳ تاکنون فعالیت‌های انسانی زیادی را بر عهده گرفته و امروزه پیشرفته‌تر از قبل در عرصه های زندگی ما حضور ملموس دارد.
نقش تسهیل گرهوش مصنوعی در پیشبرد اهداف انسانی
عضو هیات علمی دانشگاه سوره با اشاره به کاربردهای متعدد هوش مصنوعی در زندگی بشر، گفت: امروزهوش مصنوعی این توانمندی را دارد که ساختارهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را تغییر داده و حتی تا سال 2030 قابلیت ساختار سازی را نیز دارا می شود تا مسیر انسان ها را جهت دهد.
وی افزود: اصل پردازش داده ها باعث شده روز به روز با بهره گیری از استدلال ها، پیشنهادهای گسترده ای در عرصه های مختلف ارائه شده و به دلیل تازه و بدیع بودن این پیشنهادات اقدامات جدیدتری تعریف و اجرا شود.
استاد دانشگاه سوره با تبیین رویکردهای چهارگانه در مواجهه با هوش مصنوعی در جوامع بشری، خاطرنشان کرد: در این عرصه نسبت به هوش مصنوعی و ضرورت بهره گیری از آن با خوشبین ها، بدبین ها، عمل گراها و منتقدان مواجه هستیم که نگاه این 4 دسته در پارادایم مطالعاتی برپایه هوش مصنوعی استوار شده است.
خجیر با برشمردن فرصت ها و تهدیدات هوش مصنوعی و چالش هایی که می توان در این حوزه به آن توجه داشت، گفت: حوزه های کسب و کار، سرعت و مداومت درپاسخگویی، کاهش مهارت انسانی و کاهش حس همدلی و اعتماد از جمله فرصت ها و تهدیداتی حضور هوش مصنوعی در عرصه های مختلف است، علاوه بر اینکه در این موارد ارتباطات اجتماعی خشک و بی روحی را ایجاد می کند لذا در تحلیل های بازار و عرصه تبلیغات در پلتفرم اینستاگرام.
تهدیدات امنیتی هوش مصنوعی کدامند؟
وی با اشاره به تهدیدات امنیتی که هوش مصنوعی می تواند فراهم کند، اظهار داشت: بسیاری زمینه سازی ها برای جذب نیرو در تشکیلات تروریستی داعش در فضای مجازی با کمک هوش مصنوعی شکل گرفت و این نقض آشکار حریم خصوصی و تهدید این فناوری نوین محسوب می شود، همچنین در سرچ های گوگل در مواردی خاص، حباب های خاصی ارائه شده و سعی دارد به مرور با تلقین به فرد، انسان را کانالیزه می کند.
خجیر با معرفی تهدیدی دیگر از هوش مصنوعی، یادآور شد: تسهیل در ارتباطات و ترجمه متون قابلیت خوبی از هوش مصنوعی است اما در عوض انگیزه ها برای یادگیری را از بین می برد و یا بعضا فرهنگ های غنی را با ورطه فراموشی مواجه کرده و یا آن را تغییر می دهد.
وی اضافه کرد: در آموزش و ارتباطاتی که توأم با هوش مصنوعی است، رابطه انسانی بین افراد مثل روابط معلم و دانش آموز، یا استاد – دانشجو و فرایند اخلاقی آموزشی و پرورشی دیده نمی شود که این امر موجب توسعه بی عدالتی در این حوزه ها خواهد شد؛ در برنامه نتفلیکس نیز در نگاه اول شاهد رضایت مندی ظاهری هستیم اما تهدید آن، حباب فیلترکردن در ارائه فیلم هاست که فرهنگ بصری – تصویری و در پی آن حریم خصوصی را بین می برد.
تهدیدات رسانه ای هوش مصنوعی
عضو هیات علمی و قائم مقام دانشگاه سوره با بیان اینکه هوش مصنوعی در فرایند تولید محتوا و اخبار در رسانه ها قدرت اثرگذاری داشته و تسهیل گری دارد، گفت: هوش مصنوعی برای رسانه به لحاظ فرم و ساختار و محتوا تغییراتی را ایجاد می کند و قدرت تحلیل و پردازش آمار و داده ها را ارائه می نماید؛ در این مدل از ارائه خدمت، هوش مصنوعی امکان صحت سنجی و مدیریت محتوا در فرآیند خبر را می دهد که امری مهم و اثرگذار محسوب می شود.
وی با برشمردن تهدیدات و معایب بهره گیری از هوش مصنوعی در رسانه، تصریح کرد: در چالش ها و تهدیدات پیش رو در رسانه خطای بالا، هزینه های روزافزون، عدم شفافیت در الگوریتم ها، عدم درک انسانی، امکان شکل گیری اخبار جعلیو افزایش تهدیدات سایبری از جمله مواردی هستند که نیازمند برنامه ریزی و توجه خاص است.
خجیر با ذکر نمونه ای ازعدم درک انسانی هوش مصنوعی در اطلاع رسانی اخبار، گفت: اتفاقات اخیر در حوزه مقاومت و به خصوص جنایات ضدبشری صهیونیست ها درغزه و لبنان و نحوه پوشش خبری این اخبار در رسانه های غربی از احساسات انسانی و اخلاقی به دور است و موجب به وجود آمدن خبرهای جعلی می شود.
نقش دولت ها در تدوین مقررات فضای مجازی
قائم مقام دانشگاه سوره با اشاره به نقش مهم دولت ها، دانشگاه ها رسانه ها و متولیان امردر حوزه فضای مجازی و سواد رسانه، اظهارداشت: دولت ها باید در تدوین و اجرای مقررات این عرصه و توسعه زیرساخت ها و آموزش و فرهنگ سازی، نقشی سازنده و تسهیل کننده در این راستا را ایفا کنند.
وی در خصوص وظایف مردم در قبال تهدیدات و فرصت های موجود در فضای مجازی، یادآور شد: مردم هم در مقابل تهدیدات پیش رو در فضای مجازی باید مسئولانه حضور یافته و مشارکت در تصمیم گیری ها و بازخوردها را مورد اهتمام ویژه خود قرار دهند، همچنین دانشگاه نیز می تواند در تربیت متخصصان مجرب ، توسعه و تحقیق و پژوهش، ایجاد و تعریف چارچوب های اخلاقی و ارتباط با صنعت برای ارتقای سواد فضای مجازی و توسعه ارتباطات سهیم باشد.
